Teodozij Starak: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków |
mNie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
[[Grafika:Starak.jpg|200px|right|thumb|Teodozjusz Starak]]
'''Teodozjusz Starak''', [[język ukraiński|ukr.]] ''Tеодозій Старак'' (ur. [[12 sierpnia]] [[1931]] w [[Międzybrodzie|Międzybrodziu]] koło [[Sanok]]a
Teodozjusz Starak urodził się na [[Łemkowszczyzna|Łemkowszczyżnie]] jako syn Wasyla Staraka- działacza ukraińskiego stowarzyszenia społeczno-oświatowego ''[[
W marcu [[1945]] we wstępnym etapie ''wyrównywania granic'' deportowany z rodziną do Lwowa. W listopadzie roku [[1949]] aresztowany przez [[NKWD]] jako syn [[wróg ludu|wroga ludu]] i uczestnik kółek samokształceniowych w gimnazjum . Po krótkim śledztwie zesłany do [[obóz koncentracyjny|obozu koncentracyjnego ]] - ([[GUŁAG|łagru]]) w [[Karaganda|Karagandzie]]. Po sześciu latach łagru i zesłania po amnestii [[Nikita Chruszczow|chruszczowowskiej]] wraca do Lwowa. W latach [[1956]] - [[1961]] studiuje na wydziale [[slawistyka|slawistyki ]] [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytetu Lwowskiego]] otrzymując dyplom magistra filologii polskiej. Pracuje następnie na Uniwersytecie Lwowskim włączając się w ruch ''szestdysiatnykiw'' - młodego pokolenia ukraińskiej inteligencji, które zaktywizowało się w ramach ''odwilży'' po XX i XXII Zjeździe [[KPZR]]. Najwazniejszymi postaciami tego pokolenia byli również [[Dmytro Pawłyczko]], [[Wasyl Stus]], [[Iwan Dracz]],[[Wiaczesław Czornowił]], [[Bohdan Horyń]], [[Mychajło Horyń]] i [[Łewko Łukjanenko]]. Łewko Łukjanenko, prawnik, za zorganizowanie konspiracyjnej partii - [[Ukraiński Związek Robotniczo-Chłopski]] został skazany w roku [[1961]] na karę śmierci (złagodzoną do piętnastu lat więzienia, które odsiedział w całości).▼
▲W marcu [[1945]] we wstępnym etapie ''wyrównywania granic'' deportowany z rodziną do Lwowa. W listopadzie roku [[1949]] aresztowany przez [[NKWD]] jako syn [[wróg ludu|wroga ludu]] i uczestnik kółek samokształceniowych w gimnazjum
Teodozjusz Starak w roku [[1965]] został usunięty z pracy i aresztowany wraz z Bohdanem i Mychajło Horyniami na fali aresztowań ukraińskiej inteligencji, równoległej do [[proces pokazowy|pokazowego procesu]] [[:en:Yuli Daniel|Daniel]] - [[:en:Andrei Sinyavsky|Siniawski]] w Moskwie. Po uwolnieniu utrzymuje się z pracy dorywczej,jako wiejski nauczyciel, wreszcie w roku [[1969]] zostaje zatrudniony jako redaktor w redakcji polskiej wydawnictwa ''Radianska Szkoła'', gdzie pracuje oficjalnie do roku [[1990]]. Równolegle redaguje podziemną gazetę zakazanego w [[ZSRR]] od roku [[1945]] [[ukraińska Cerkiew greckokatolicka|Kościoła greckokatolickiego]] ''Wira Bat'kiw▼
▲Teodozjusz Starak w roku [[1965]] został usunięty z pracy i aresztowany wraz z Bohdanem i Mychajło Horyniami na fali aresztowań ukraińskiej inteligencji, równoległej do [[proces pokazowy|pokazowego procesu]] [[:en:Yuli Daniel|Daniel]]
Po upadku ZSRR i uzyskaniu niepodległosci przez Ukrainę ( [[1991]]) zostaje pierwszym reprezentantem dyplomatycznym niepodległego państwa ukraińskiego w Polsce w randze posła - ''[[charge d'affaires]]''. Organizuje placówkę dyplomatyczną od podstaw - w znacznej mierze za własne środki - ( stąd przydomek '''''latającego ambasadora''''', który nie miał nawet własnego kierowcy). Po podniesieniu rangi przedstawicielstw dyplomatycznych Polski i Ukrainy do szczebla ambasad - do kwietnia [[1998]] roku pierwszy radca Ambasady Ukrainy w Polsce ( pierwszy zastępca ambasadora) .▼
W roku [[1998]] wybrany honorowym Prezesem [[Światowy Związek Łemków|Światowego Związku Łemków]].▼
Współautor (wraz z S. Łewynską) ''Słownika polsko-ukraińskiego'' [[1998]]. Po roku [[1991]] jest autorem wielu wywiadów i publikacji w prasie ukraińskiej i polskiej. ▼
Zmarł po długotrwałej ciężkiej chorobie we Lwowie w dniu [[1 października]] [[1999]]. Pochowany w Kwaterze Represjonowanych i Więźniów Politycznych [[Cmentarz Łyczakowski|Cmentarza Łyczakowskiego]] we Lwowie.▼
▲Po upadku ZSRR i uzyskaniu
Na wniosek [[Towarzystwo Gospodarcze Polska-Ukraina|Towarzystwa Gospodarczego Polska-Ukraina]] z [[13 października]] [[1999]] Teodozjusz Starak został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim [[Order Zasługi RP|Orderu Zasługi RP]]. Odznaczenie wdowie , ukraińskiej poetce [[Lubow Gorbenko]] , wręczyli [[19 marca]] [[2002]] w Ratuszu we [[Lwów|Lwowie]] w imieniu Rzeczpospolitej [[Andrzej Rosiński (historyk)|Andrzej Rosiński]] i Zbigniew Misiak. Teodozjusz Starak jest jedynym oprócz późniejszego ambasadora Ukrainy w Polsce - [[Dmytro Pawłyczko|Dmytra Pawłyczki]] ( poety i [[dysydent|dysydenta]] ) obywatelem Ukrainy uhonorowanym w ten sposób.▼
▲W roku [[1998]] wybrany honorowym Prezesem [[Światowy Związek Łemków|Światowego Związku Łemków]].
▲Współautor (wraz z S. Łewynską) ''Słownika polsko-ukraińskiego'' [[1998]]. Po roku [[1991]] jest autorem wielu wywiadów i publikacji w prasie ukraińskiej i polskiej.
▲Zmarł po długotrwałej ciężkiej chorobie we Lwowie
== Bibliografia ==▼
▲Na wniosek [[Towarzystwo Gospodarcze Polska-Ukraina|Towarzystwa Gospodarczego Polska-Ukraina]] z [[13 października]] [[1999]] Teodozjusz Starak został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim [[Order Zasługi RP|Orderu Zasługi RP]]. Odznaczenie wdowie
* ''Słownik polsko-ukraiński'' , Lviv [[1998]]; ISBN 5-7773-0884-8 ▼
* ''Litaučij ambasador : Teodozij Starak : osobistist''', Lviv [[2001 ]]; ISBN 5-7773--0450-8▼
== Linki zewnętrzne==▼
*[http://www.ji-magazine.lviv.ua/inform/info-ukr/starak.htm informacje po ukraińsku]
*[http://www.ji-magazine.lviv.ua/inform/info-eng/starak.htm informacje po angielsku]
[[Kategoria:Dyplomaci|Starak, Teodozjusz]]
[[Kategoria:Ukraińscy politycy|Starak, Teodozjusz]]▼
[[Kategoria:Radzieccy dysydenci|Starak, Teodozjusz]]
▲[[Kategoria:Ukraińscy politycy|Starak, Teodozjusz]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1931|Starak, Teodozjusz]]
[[Kategoria:Zmarli w 1999|Starak, Teodozjusz]]
|