|
Imiona prezydentów otrzymają także co najmniej dwa [[Lotniskowce typu Gerald R. Ford|lotniskowce typu ''Gerald R. Ford'']]: pierwszy na cześć [[Gerald Ford|Geralda Forda]], a drugi – [[John F. Kennedy|Johna F. Kennedy’ego]]; obaj prezydenci służyli w marynarce wojennej<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.navy.mil/submit/display.asp?story_id=60686 | tytuł = Navy Names Next Aircraft Carrier USS John F. Kennedy |data = 29 maja 2011|język = en|data dostępu = 25 sierpnia 2016}}</ref>.
== Prezydenci amerykańscy wobec spraw polskich ==
[[Stosunki polsko-amerykańskie|Związki polsko-amerykańskie]] sięgają czasów wojny o niepodległość (1776-1783), w której uczestniczyli również Polacy, z których najważniejsi to Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski. Pierwszy prezydent USA, Jerzy Waszyngton, spotykał się z Polakami jeszcze przed objęciem prezydentury. Pułaski uratował mu życie w bitwie pod Brandywine.
William Henry Harrison (prezydent 1841 r.) jeszcze jako kongresmen wygłosił w 1818 r. przemówienie w Kongresie w związku ze śmiercią Kościuszki. Powstanie listopadowe w latach 1830–1831 przypadło na okres prezydentury Andrew Jacksona. Do Stanów Zjednoczonych przybyła wtedy znacząca grupa uchodźców politycznych, będących uczestnikami tego powstania. Wtedy też z jego reperkusjami spotkał się James Buchanan, poseł amerykański w Petersburgu w latach 1832–1833 i prezydent w latach 1857–1861.
Następca Buchanana, Abraham Lincoln (1861-1865) zasiadał w Białym Domu w czasie, gdy w USA trwała wojna secesyjna, a w Królestwie Polskim powstanie styczniowe. Prezydent zachował w nim neutralność, gdyż w wojnie secesyjnej carska Rosja popierała Unię, a Lincoln nie chciał zrażać do siebie ważnego sojusznika, aczkolwiek sekretarz stanu William Henry Seward nie wierzył w możliwość sukcesu powstania.
Dziesięciu prezydentów urzędujących w latach 1865–1913 nie łączy praktycznie nic ze sprawami polskimi. Pewne ślady polskie da się zauważyć w przypadku Grovera Clevelanda (1885-1889, 1893-1897). i Williama McKinleya (1897-1901). Grover Cleveland był jednym z niewielu polityków amerykańskich tego okresu, którzy nie służyli w wojsku w czasie wojny secesyjnej. Dwaj jego bracia uczestniczyli w niej. Cleveland nie chciał zaciągnąć się do armii, wolał więc znaleźć kogoś, kto odbyłby służbę za niego. Znalazł analfabetę, polskiego imigranta, któremu zapłacił 150 dolarów za to, że poszedł za niego na front. Zaciągnął za to pożyczkę, którą spłacał przez kilka następnych lat.
William McKinley został postrzelony przez syna polskich imigrantów, [[Leon Czolgosz|Leona Czolgosza]] 6 września 1901 r. i w wyniku odniesionych obrażeń zmarł 8 dni później, 14 września. Zabójcę schwytano natychmiast i skazano na śmierć. Wyrok wykonano 29 października 1901 r. poprzez śmierć na krześle elektrycznym w więzieniu stanowym w Auburn w stanie Nowy Jork.
Pierwszym prezydentem, który osobiście zaangażował się w sprawy polskie, był Woodrow Wilson (1913-1921). Wniósł on wkład w dzieło niepodległości Polski, choć jako autor książki ''Historia narodu amerykańskiego'' nie wyrażał się pochlebnie o Polakach. To właśnie w czasie jego prezydentury Polska nawiązała (1919) stosunki dyplomatyczne ze Stanami Zjednoczonymi i utrzymuje je nieprzerwanie do dziś. Warren Harding (prezydent 1921-1923), podobnie jak Wilson, też wyrażał się negatywnie o Polakach, określając ich pogardliwie ''[[Polack]]s''. 20 maja 1921 r. wręczył on noblistce [[Maria Skłodowska-Curie|Marii Curie-Skłodowskiej]] kapsułkę z zawartością radu o wartości 100 000 dolarów.
W okresie prezydentury Calvina Coolidge’a (1923-1929) główny nacisk w stosunkach polsko-amerykańskich położony był na sprawy gospodarcze. Jesienią 1924 r. amerykańskie towarzystwo Ulen zaproponowało Polsce kredyt w wysokości 10 mln dolarów na zaprojektowanie i wykonanie instalacji wodociągowo-kanalizacyjnych. Co prawda warunki kredytu nie były dogodne, jednak władzom polskim zależało na tej transakcji, by przyciągnąć kapitał zagraniczny. W 1925 r. jeden z największych banków amerykańskich, Dillon Read and Co, zaproponował Polsce pożyczkę w wysokości 20 mln dolarów. Rozmowy w sprawie tej pożyczki były bardzo trudne. Amerykanie stawiali warunki, których nie akceptowała strona polska. Początkowo Polska ubiegała się o pożyczkę w wysokości 50 mln dolarów, jednak przedstawiciele banku nie byli tym zainteresowani i w efekcie podpisano porozumienie na ok. 21 mln dolarów.
Herbert Hoover (prezydent w latach 1929–1933) nie zapisał się najlepiej w historii USA. Jego prezydentura przypadła na okres wielkiego kryzysu gospodarczego, któremu najpierw nie potrafił w porę zapobiec, a potem wyciągnąć kraju z niego. Jednak jeszcze przed wstąpieniem do Białego Domu zbił fortunę jako inżynier geolog i odkrywca żył złota, znany był też jako działacz humanitarny w skali międzynarodowej. W tej roli dobrze zapisał się w pamięci Polaków. W listopadzie 1915 r. próbował zorganizować dostawy żywności dla głodującej ludności polskiej, ale nie udało mu się to z powodu trudności stawianych przez Niemców i Anglików. W 1922 r. [[Sejm II RP|Sejm]] przyznał mu honorowe obywatelstwo Polski. Hoover trzykrotnie odwiedził Polskę, choć nigdy jako urzędujący prezydent (w 1913, 1938 i 1946 roku).
Franklin Delano Roosevelt, prezydent w latach 1933–1945, do końca lat 30., kiedy w [[stosunki polsko-niemieckie|stosunkach polsko-niemieckich]] wystąpiły poważne napięcia, nie wykazywał szczególnego zainteresowania sprawami polskimi. Bogate są natomiast polonika rooseveltowskie z okresu II wojny światowej. W miesiącach poprzedzających wybuch wojny, gdy Polska była już wyraźnie zagrożona ze strony Niemiec, Stany Zjednoczone odsuwały się od problemów europejskich, z czego Polska nie mogła być zadowolona. Polskie koła rządowe wiązały duże nadzieje ze stanowiskiem Waszyngtonu. Jednak polskie depesze przesyłane do Departamentu Stanu nie były traktowane jako pilne.
O wybuchu wojny Roosevelt dowiedział się telefonicznie od ambasadora USA w Paryżu, Bullitta. Stany Zjednoczone ogłosiły neutralność w tej wojnie. 25 października prezydent zaproponował prezydentowi RP, Ignacemu Mościckiemu, gościnę w USA. Mościcki tę propozycję odrzucił. W okresie 24 marca – 12 maja 1941 r. premier rządu polskiego, gen. Władysław Sikorski przebywał z wizytą w USA i Kanadzie. W Waszyngtonie odbył rozmowy m.in. z prezydentem Rooseveltem. Roosevelt, mimo iż Stany Zjednoczone były krajem neutralnym, przygotowywał amerykańską opinię publiczną do możliwości przystąpienia do wojny.
W połowie lutego 1942 r. Roosevelt przyjął w Waszyngtonie p.o obowiązki ministra spraw zagranicznych, Edwarda Raczyńskiego, który miał przygotować drugą wizytę Sikorskiego w USA (odbyła się ona w dniach 24–30 marca 1942 r.).
Roosevelt zapewnił go, iż USA i Wielka Brytania koordynują swe posunięcia w polityce zagranicznej i nie wyrażą zgody na zmiany terytorialne i polityczne w czasie trwania wojny. Pod koniec listopada 1942 r. Sikorski złożył trzecią wizytę w USA. Po jego tragicznej śmierci w Gibraltarze 4 lipca 1943 r. Roosevelt w depeszy do Władysława Raczkiewicza podziękował mu za życzenia z okazji święta narodowego USA. W czasie konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie (28 listopada – 1 grudnia 1943 r.) prezydent wypowiedział się na temat spraw polskich (sprawa jej terytorium była już przesądzona), ów jednak prosił by nie mówiono o tym, iż liczył na głosy Polonii.
=== Wizyty urzędujących prezydentów w Polsce ===
{| class=wikitable
!colspan=2 width=180px| Data
!width=160px| Prezydent
!width=100px| Miejsce wizyty
!width=160px| [[Prezydenci Polski|Prezydent RP]]
|- align=center
| '''I'''
| 31 maja – 1 czerwca 1972
| '''[[Richard Nixon]]'''<ref group=uwaga>Richard Nixon w 1959 odwiedził Polskę także jako urzędujący wiceprezydent za czasów prezydentury Eisenhowera.</ref>
| [[Warszawa]]
|rowspan=3| ''[[Henryk Jabłoński]]<br /><small>[[Przewodniczący Rady Państwa]]''
|- align=center
| '''II'''
| 28 – 29 lipca 1975
| '''[[Gerald Ford]]'''
| [[Warszawa]], [[Kraków]]
|- align=center
| '''III'''
| 29 – 31 grudnia 1977
| '''[[Jimmy Carter]]'''
| [[Warszawa]]
|- align=center
| '''IV'''
| 9 – 11 lipca 1989
|rowspan=2| '''[[George H.W. Bush]]'''
| [[Warszawa]], [[Gdańsk]]
| ''[[Wojciech Jaruzelski]]<br /><small>[[Przewodniczący Rady Państwa]]''
|- align=center
| '''V'''
| 5 lipca 1992
| [[Warszawa]]
|rowspan=2| [[Lech Wałęsa]]
|- align=center
| '''VI'''
| 6 – 7 lipca 1994
|rowspan=2| '''[[Bill Clinton]]'''
| [[Warszawa]]
|- align=center
| '''VII'''
| 10 – 11 lipca 1997
| [[Warszawa]]
|rowspan=3| [[Aleksander Kwaśniewski]]
|- align=center
| '''VIII'''
| 15 – 16 czerwca 2001
|rowspan=3| '''[[George W. Bush]]'''
| [[Warszawa]]
|- align=center
| '''IX'''
| 30 maja – 31 maja 2003
| [[Kraków]]
|- align=center
| '''X'''
| 8 czerwca 2007
| [[Gdańsk]], [[Hel (miasto)|Hel]]
| [[Lech Kaczyński]]
|- align=center
| '''XI'''
|27 maja – 28 maja 2011
|rowspan=3| '''[[Barack Obama]]'''
|rowspan=4| [[Warszawa]]
|rowspan=2| [[Bronisław Komorowski]]
|- align=center
| '''XII'''
|3 czerwca – 4 czerwca 2014
|- align=center
| '''XIII'''
|8 lipca – 9 lipca 2016
|rowspan=2|[[Andrzej Duda]]
|-
| '''XIV'''
|<center>5 lipca – 6 lipca 2017
|<center>'''[[Donald Trump]]'''
|}
== Zobacz też ==
| 