Królestwo (biologia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit., kat., szablon, drobne techniczne, wikizacja, głos, Poczekalnia DNU, pytanie, sprawdzone, odpowiedź, komentarz
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 2A01:110F:C1B:2700:2CA8:F097:BD02:4BF5) i przywrócono wersję 51545454 autorstwa Paweł Ziemian BOT
Linia 1:
{{Inne znaczenia|biologii|[[Królestwo|inne znaczenia]]}}
'''Królestwo''' ([[łacina|łac.]] ''regnum'', l.mn. ''regna'') – stosowana w [[systematyka organizmów|systematyce orgaznejorganizmów]] [[kategoria systematyczna]] obejmująca spokrewnione [[typ (biologia)|typy]] (''phylum'') w zoologii, lub [[gromada (biologia)|gromady]] (''divisio'') w botanice. Tradycyjnie, od czasów Karola Linneusza królestwo było uważane za kategorię systematyczną najwyższej rangi. Pod koniec XX w. systematycy wprowadzili wyższą od królestwa kategorię nazywaną [[domena (biologia)|domeną]], nadkrólestwem lub cesarstwem. W [[nomenklatura botaniczna|nomenklaturze botanicznej]] i [[nomenklatura zoologiczna|zoologicznej]] regulowanych przez Międzynarodowe Kodeksy Nomenklatury [[Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Botanicznej|Botanicznej]] i [[Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Zoologicznej|Zoologicznej]] królestwo nadal jest uznawane za kategorię najwyższej rangi<ref>{{cytuj stronę|url=http://ibot.sav.sk/icbn/main.htm|tytuł=International Code of Botanical Nomenclature|data=2007|opublikowany=International Association for Plant Taxonomy|język=en|data dostępu=9 marca 2010}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.nhm.ac.uk/hosted-sites/iczn/code/includes/page.jsp|tytuł=International Code of Zoological Nomenclature|data=1999|opublikowany=International Commission on Zoological Nomenclature|język=en|data dostępu=27 lutego 2010}}</ref>. Podkategorią królestwa jest podkrólestwo (''subregnum''). Natomiast stosowany czasem termin '''nadkrólestwo''' (''superregnum''), choć formalnie poprawny, używany jest w randze najwyższej kategorii systematycznej – [[domena (biologia)|domeny]] lub cesarstwa.
 
== [[Systematyka organizmów i nierozumiem nic jak wszyscy|Trzy królestwa]] ==
nizmów kategoria systematyczna obejmująomeną, nadkrólestwem lub cesarstwem. W nomenklaturze botanicznej i zoologicznej regulowanych przez Międzynarodowe Kodeksy Nomenklatury Botanic
 
== Trzy królestwa ==
Szwedzki biolog [[Karol Linneusz]] dzielił świat ożywiony na dwa królestwa, które nazwał ''Regnum Animale'' (zwierzęta) i ''Regnum Vegetabile'' (rośliny). Świat nieożywiony zaliczył do trzeciego królestwa – ''Regnum Lapideum'' (minerały). W 1866 [[Ernst Haeckel]] wprowadził królestwo [[Protisty|Protista]]. Podział organizmów na trzy królestwa był stosowany do drugiej połowy [[XX wiek]]u.
 
== Pięć królestw Whittakera ==
== Pięć królestw Whittakeraca spokrewnione typy (''phylum'') w zoologii, lub gromady (''divisio'') w botanice. Tradycyjnie, od czasów Karola Linneusza królestwo było uważane za kategorię systematyczną najwyższej rangi. Pod koniec XX w. systematy. Podkategorią królestwa jest podkrólestwo (''subregnum''). Natomiast stosowany czasem termin '''nadkrólestwo''' (''superregnum''), choć formalnie poprawny, używany jest w randze najwyższej kategorii systematycznej – domeny lub cesarstwa.cy wprowadzili wyższą od królestwa kategorię nazywaną d ==
W 1969 roku [[Robert Whittaker]] zaproponował nową koncepcję klasyfikacji organizmów<ref>{{cytuj pismo|nazwisko=Whittaker|imię=Robert H. |tytuł=New Concepts of Kingdoms of Organisms|czasopismo=Science|wolumin=163 (3863)|strony=150–160|język=en|data=10 stycznia 1969|doi=10.1126/science.163.3863.150}}</ref>, w której wyróżnił pięć królestw:
* [[Monera (biologia)|Monera]] – obejmujące wszystkie [[prokarionty]]