Tworków: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam Szablon:Przypisy i dodaję nagłówek
D T G (dyskusja | edycje)
redakcyjne: sekcje
Linia 25:
|www = http://tworkow.pl/
}}
'''Tworków''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Tworkau'', [[język czeski|czes.]] ''Tvorkov'') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]], położona w [[województwo śląskie|województwie śląskim]], w [[powiat raciborski|powiecie raciborskim]], w [[Krzyżanowice (gmina)|gminie Krzyżanowice]]. Historycznie na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975−1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[Województwo katowickie (1975–1998)|województwa katowickiego]].
 
== Geografia ==
Tworków to rozległa wieś nad Odrą, jak15 wkm wieleod innych[[Racibórz|Raciborza]]. wsiHistorycznie leży na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]] i jak wiele innych wsi w tym regionie, ma zachowane charakterystyczne ślady dawnego układu osadniczego. Do dziś zachował się centralny, wrzecionowato wydłużony plac dawnego [[Nawsie (urbanistyka)|nawsia]], którego jeden z końców zajmuje kościół<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Maria | imię = Lipok-Bierwiaczonek | tytuł = Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. | wydawca = Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej | miejsce = Gliwice | rok = 2011 | strony = 378 | isbn = 978-83-60470-41-1}}</ref>.
 
== Nazwa ==
Linia 34 ⟶ 35:
W [[1936]] roku [[narodowy socjalizm|hitlerowska]] administracja [[III Rzesza|III Rzeszy]], chcąc zatrzeć polskie pochodzenie nazwy wsi, przemianowały ją ze zgermanizowanej ''Tworkau'' na nową, całkowicie niemiecką nazwę ''Tunskirch''<ref>http://www.verwaltungsgeschichte.de/guttentag.html</ref>.
 
== Historia Tworkowa ==
Tworków to rozległa wieś nad Odrą, 15 km od [[Racibórz|Raciborza]]. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z [[1350]], kiedy stała się własnością rodziny Tworkowskich. Jej początki sięgają jednak prawdopodobnie roku [[1258]]. Wioska była własnością rodziny Tworkowskich aż do XV wieku, następnie należała do Jana Klemie z Ligoty, rodziny Wodnikowskich, Wieczów, Gaszynów, Reiswitzów. W XIV wieku wzniesiono kościół, który przebudowywano w XVII i XIX wieku.
 
Z XIV wieku pochodzą najstarsze fragmenty zamku wybudowanego w stylu gotyckim. Około XVI wieku rozbudowano go zmieniając jego styl na renesansowy. Został częściowo zniszczony podczas II wojny światowej, dziś pozostały po nim tylko ruiny.
Linia 42 ⟶ 43:
 
6 kwietnia [[1945]], w czasie walk toczonych w rejonie wsi, poległ [[Stepan Wajda]] – oficer [[1 Czechosłowacka Samodzielna Brygada Pancerna|1 Czechosłowackiej Samodzielnej Brygady Pancernej]], pośmiertnie wyróżniony tytułem [[Bohater Związku Radzieckiego|Bohatera Związku Radzieckiego]].
 
[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975−1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[Województwo katowickie (1975–1998)|województwa katowickiego]].
 
== Zabytki ==
Linia 49 ⟶ 52:
* [[Pałac w Tworkowie|ruina zamku]], XVI, XIX,
 
=== Kościół ===
Obecny kościół pw.św. Piotra i Pawła wybudowano w latach 1691-1694, w miejsce drewnianego, który spłonął w 1676 roku. Nową świątynię konsekrował w roku 1697 sufragan wrocławski Johann Brunetti. W 1738 roku kościół otrzymał bogaty, barokowy wystrój wnętrza. Ołtarz główny posiada bogatą dekoracje snycerską, a w jego centralnej części znajduje się obrazy ''Przekazanie kluczy św. Piotrowi'' i ''Nakarmienie rzesz'' pochodzące z przełomu XVII i XVIII wieku. W górnej części ołtarz zdobią postaci aniołów. W kościele są 3 późnobarokowe ołtarze boczne, ambona i bogato zdobiona loża kolatorska z końca XVII wieku. W lewej bocznej nawie znajduje się krypta – miejsce pochówku zmarłych z rodziny Reiswitzów, dawnych właścicieli Tworkowa. W krypcie znajduje się duża liczba małych trumienek. Zmarli chowani byli w podwójnych trumnach – drewnianej i miedzianej. Te zewnętrzne pokryte były napisami charakteryzującymi zmarłego, cytatami z Pisma Świętego oraz ornamentyką roślinną. Nad całą budowlą dominuje ponad 40-metrowa wieża. Cały kościół jest wybudowany na wzgórzu o wysokości prawie 200 m n.p.m.
 
Linia 73 ⟶ 76:
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.tworkow.pl/ Oficjalna strona wsi]
 
{{Gmina Krzyżanowice}}