Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Bdg Pomnik Kaz Wlk.jpg|thumb|[[Kazimierz III Wielki]] – patron bydgoskiego uniwersytetu (na zdjęciu jego [[Pomnik Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy|pomnik w Bydgoszczy]]). Król -– urodzony na [[Kujawy|Kujawach]] -– był założycielem [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]] w [[1364]], dawcą praw miejskich [[Bydgoszcz]]y w [[1346]] r. oraz budowniczym [[Zamek w Bydgoszczy|zamku bydgoskiego]] ([[1343]]-–[[1360]])]]

[[Plik:Bdg Copernicanum nar 3a 07-2013.jpg|thumb|[[Copernicanum w Bydgoszczy|Copernicanum]] -– siedziba Instytutu Mechaniki i Informatyki Stosowanej]]

* lata [[1969]]-–[[1974]]: ''[[Wyższa Szkoła Nauczycielska]]'' z trzema wydziałami – Humanistycznym, Matematyczno-Przyrodniczym i Pedagogicznym;

* lata [[1974]]-–[[2000]]: ''[[Wyższa Szkoła Pedagogiczna]]'' realizująca kształcenie pedagogiczne, a od końca lat [[Lata 80. XX wieku|80. XX w.]] – oferująca także kierunki uniwersyteckie;

* lata [[2000]]-–[[2005]]: ''Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego'';

* od [[2005]] r.: ''Uniwersytet Kazimierza Wielkiego'' -– powstał [[13 maja]] [[2005]].

Uczelnia bierze udział w wielu projektach badawczych oraz współpracuje z jednostkami polskimi i zagranicznymi (w 2010 41 umów z uczelniami z 18 krajów). UKW prowadzi od 1999 bydgoski [[ArboretumOgród Botaniczny Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy|Ogród Botaniczny (arboretum)]] oraz liczne inicjatywy ukierunkowane na lokalną społeczność, m.in. [[Bydgoski Festiwal Nauki]], [[Uniwersytet trzeciego wieku|Uniwersytet Trzeciego Wieku]], [[Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego w Bydgoszczy|Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego]], Szkołę NATO, Stowarzyszenie Etyki Słowa, Szlaki Pamięci oraz liczne konkursy i imprezy plenerowe<ref name="I"/>. Osada wioślarska UKW co roku uczestniczy w regatach [[Wielka Wioślarska o Puchar Brdy]], gdzie rywalizuje z osadami uczelni europejskich, w tym [[Uniwersytet Oksfordzki|Oxfordu]] i [[University of Cambridge|Cambridge]]. Od 2008 uczestniczy również w prestiżowych regatach w [[Henley-on-Thames]] na [[Tamiza|Tamizie]].

Powstanie Uniwersytetu nawiązuje do wieloletnich starań ulokowania w [[Bydgoszcz]]y uczelni wyższej typu uniwersyteckiego. W okresie [[zabór pruski|zaboru pruskiego]] tę niezrealizowaną wizję motywowano głównie przyspieszeniem w [[Rejencja bydgoska (1815–1920)|regionie nadnoteckim]] i na [[Prusy Zachodnie|Pomorzu]] procesów [[Germanizacja|germanizacyjnych]]. Starania podejmowane od 1872 zostały uwieńczone w 1902 ulokowaniem w Bydgoszczy [[Instytuty Rolnicze w Bydgoszczy|Instytutów Rolniczych]], a w 1916 powstała [[Budynek Zespołu Szkół Mechanicznych w Bydgoszczy|Akademia Przemysłu Artystycznego]], w zamyśle zalążek przyszłej uczelni artystycznej. W 1920 polskie władze, w związku z sytuacją na terenach wschodnich, zaproponowały przeniesienie [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Stefana Batorego]] z [[Wilno|Wilna]] do [[Bydgoszcz]]y. Idea ta okazała się wkrótce bezprzedmiotowa. Przejściowo w Bydgoszczy funkcjonowała natomiast [[Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie|Wyższa Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego]]<ref>na bazie tej uczelni przeniesionej w 1923 do [[Cieszyn]]a w 1950 powołano [[Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie|Akademię Rolniczą w Olsztynie]]</ref> (1920-231920–23). Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] sprawa ulokowania w [[Województwo pomorskie (1945–1950)|województwie pomorskim (bydgoskim)]] [[uniwersytet]]u była jedną z zasadniczych kwestii nurtujących ówczesne władze i społeczeństwo. Prace przygotowawcze przebiegały z wielkimi trudnościami; przede wszystkim wielokrotnie zmieniały się koncepcje co do miejsca powołania i struktury uniwersytetu. Jedna z koncepcji -– wysunięta m.in. przez prof. [[Ludwik Kolankowski|Ludwika Kolankowskiego]] – proponowała utworzenie na bazie przeniesionego do Polski [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Wileńskiego]] – uczelni sześciowydziałowej mieszczącej się w trzech miastach: [[Toruń|Toruniu]], [[Gdańsk]]u i [[Bydgoszcz]]y. Ostatecznie 24 sierpnia 1945 r. dekretem KRN powołano do życia [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu|Uniwersytet Mikołaja Kopernika]] w [[Toruń|Toruniu]], natomiast w [[Bydgoszcz]]y w 1951 otwarto [[Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy|uczelnię techniczną]], której rozwój po trudnym okresie w latach [[Lata 50. XX wieku|50.]], nabrał dynamiki w latach [[Lata 60. XX wieku|60.]] i [[Lata 70. XX wieku|70. XX wieku]]<ref name="RJ">Rulka Janusz: Szkolnictwo wyższe w Bydgoszczy. [w.] Bydgoszcz w latach 1920-19701920–1970. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Popularnonaukowe nr 6. Bydgoszcz 1972</ref>.

=== Wyższa Szkoła Nauczycielska 1969-19741969–1974 ===

Siedzibą uczelni był od początku budynek przy ul. Chodkiewicza 30, dotychczas użytkowany przez bydgoskie Studium Nauczycielskie<ref name="RJa">Rulka Janusz: Wyższa Szkoła Nauczycielska w Bydgoszczy w latach 1969-19721969–1972. [w.] Kronika Bydgoska IV. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe</ref>. W 1971 uczelnia stała się szkołą trójwydziałową, a w 1972 kształciła 2,4 tys. studentów. Działalność kulturalna studentów ogniskowała się w otwartym w 1970 klubie „Beanus” w podziemiach budynku uczelni.

=== Wyższa Szkoła Pedagogiczna 1974-20001974–2000 ===

W dniu października 1974 uczelnia otrzymała status akademicki poprzez przekształcenie w Wyższą Szkołę Pedagogiczną z uruchomieniem pełnego programu [[Studia drugiego stopnia|studiów magisterskich]]. W 1976 osiągnęła pełny czteroletni cykl kształcenia w ramach trzech wydziałów: ''humanistycznego'' z 5 kierunkami, ''pedagogicznego'' z 6 specjalnościami i ''matematyczno-przyrodniczego'' z 2 kierunkami. Ilościowemu rozwojowi uczelni towarzyszył wzrost bazy lokalowej, zaplecza naukowo-badawczego i kadry. W 1977 uczelnia zatrudniała 20 [[docent]]ów i 56 [[Doktor (stopień naukowy)|doktorów]]. W 1979 na uczelni studiowało 4,4 tys. studentów, a kadra naukowa liczyła 254 osoby, w tym 5 [[profesor]]ów, 30 docentów i 67 doktorów<ref name="BWD">Bednarski Henryk: Szkolnictwo wyższe i środowisko naukowe. [w.] Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945-19801945–1980. Praca zbiorowa pod red. Stanisława Michalskiego. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa-Poznań 1988, s. 215-224215–224</ref>. W latach 1973-751973–75 zrealizowano program inwestycyjny, obejmujący budowę domu studenckiego ze stołówką przy ul. Ogińskiego, podobnego domu przy ul. Łużyckiej oraz stołówki przy ul. Jana Karola Chodkiewicza. Plan na lata 1975-801975–80 przewidywał budowę gmachu biblioteki głównej oraz 11-kondygnacyjnego budynku dydaktycznego z aulą na terenie między ul. Chodkiewicza i Powstańców Wlkp<ref name="RJa"/>. W 1980 uczelnia dysponowała 4 domami studenckimi o 988 miejscach<ref name="KK">Kwaśniewska Krystyna: Szkolnictwo wyższe w służbie miasta i regionu. [w.] Kronika Bydgoska VI. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe</ref>.

W latach [[Lata 80. XX wieku|80. XX w.]] mimo dramatycznych wydarzeń politycznych i kryzysu gospodarczego, nastąpił dalszy rozwój uczelni. Próbowano wówczas zrealizować dwa pomysły: integracji uczelni z [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu|UMK w Toruniu]] lub przekształcenia jej w uniwersytet. Obie koncepcje nie znalazły uznania: pierwsza w toruńskim środowisku naukowym, a drugiej -– mimo wstępnej decyzji Ministerstwa Oświaty, – nie wprowadzono w życie<ref name="ZT">Zieliński Tomasz: W kierunku uniwersytetu. [w.] Kalendarz Bydgoski 2001</ref>. W 1986 uczelnia uzyskała pierwsze uprawnienia do nadawania stopnia naukowego [[Doktor (stopień naukowy)|doktora]] ([[pedagogika]]). W 1990 na WSP studiowało 5 tys. studentów na 12 kierunkach nauczania. Kadrę stanowiło m.in. 46 [[profesor]]ów, 18 [[Habilitacja|doktorów habilitowanych]] oraz 125 [[adiunkt]]ów. Bazę materialną powiększono o nowy budynek dla uczelnianej biblioteki<ref name="ZT"/>.

=== Akademia Bydgoska 2000-20052000–2005 ===

W czerwcu 2000 na mocy uchwały sejmowej Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy została przekształcona w Akademię Bydgoską im. Kazimierza Wielkiego. Był to jedynie etap przejściowy w staraniach, których uwieńczeniem miało być przekształcenie uczelni w uniwersytet<ref name="autonazwa1">Historia szkolnictwa wyższego w Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Zygmunta Mackiewicza. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Bydgoszcz 2004. {{ISBN|83-917322-7-4}}</ref>. Oferta edukacyjna Akademii w 2000 obejmowała 16 kierunków i 20 [[Specjalność zawodowa|specjalności nauczania]], z czego 12 uruchomiono w latach [[Lata 90. XX wieku|90. XX w.]] Wśród nowych kierunków znalazły się [[Filologia|filologie]] obce ([[Filologia angielska|angielska]] i [[Germanistyka|niemiecka]]), [[Językoznawstwo|lingwistyka]], [[administracja]], [[politologia]], [[wychowanie fizyczne]], [[biologia]], [[geografia]], [[fizyka]] i wiele innych<ref name="ZT"/>. Uczelnia funkcjonowała nadal w strukturze trójwydziałowej; posiadała 5 uprawnień do nadawania stopnia naukowego [[Doktor (stopień naukowy)|doktora]] (pedagogika, psychologia, historia, literaturoznawstwo, językoznawstwo) i dwa -– [[Habilitacja|doktora habilitowanego]]<ref>Romeyko-Baciarelli Krystyna: Miasto studentów. [w.] Kalendarz Bydgoski 2004</ref>.

W okresie 2005-102005–10 uczelnia uzyskała kolejne cztery uprawnienia do nadawania stopnia naukowego [[Doktor (stopień naukowy)|doktora]]. W 2009 powołano nowy Wydział Administracji i Nauk Społecznych. Listę kierunków studiów wzbogacono m.in. o: [[Filozofia|filozofię]], [[Socjologia|socjologię]], [[kulturoznawstwo]], [[dziennikarstwo]] i [[Komunikacja społeczna|komunikację społeczną]]. Wśród nauk przyrodniczych pojawiły się: [[biotechnologia]], [[ochrona środowiska]], [[turystyka]] i rekreacja, [[mechatronika]] i inne. Poza tym uczelnia nadal jest głównym ośrodkiem kształcenia kadr pedagogicznych i psychologicznych w [[Województwo kujawsko-pomorskie|regionie kujawsko-pomorskim]]. Po [[2005]] podjęto remonty zabytkowych budynków w gestii uczelni ([[Copernicanum w Bydgoszczy|Copernicanum]], [[Instytuty Rolnicze w Bydgoszczy|budynki Instytutów Rolniczych]], główny kampus przy ul. Chodkiewicza) oraz [[Dom studencki|domów studenta]]<ref>Zieliński Tomasz: Diamenty Kazimierza Wielkiego. [w.] Kalendarz Bydgoski 2010</ref>.

Od 2009 UKW realizowała dwa europejskie projekty inwestycyjne poszerzające bazę materialną uczelni: budowę gmachu Biblioteki Głównej przy ul. Michała Kleofasa Ogińskiego, ukończoną w październiku 2013 (dofinansowanie z UE 42 mln zł) oraz oddane do użytku w lutym 2013 Uczelniane Centrum Edukacji Kultury Fizycznej i Sportu przy [[Stadion PoloniiMiejski Bydgoszczim. Marszałka Józefa Piłsudskiego|kompleksie „Polonii”]] (dofinansowanie z UE 21 mln zł)<ref>[http://www.fundusze-europejskie.pl/artykul/0,0,a,1563,Ponad-42-mln-zl-na-biblioteke-w-Bydgoszczy.html Fundusze Europejskie - portal o dotacjach - Ponad 42 mln zł na bibliotekę w Bydgoszczy - Artykuł<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Ze środków UE zrealizowano również rozbudowę Laboratorium Mikotoksyn.

** [[Biblioteka Główna Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego]] -– zawiera ponad 730 tys. woluminów;

** [[Alliance française]] (od 2002) -– zajmuje się nauczaniem języka francuskiego, włoskiego i hiszpańskiego oraz organizowaniem imprez kulturalnych;

** Centrum Badań Psychologicznych im. Kurta Lewina (od [[2005]] r.) -– jedyny ośrodek w Europie Środkowo-Wschodniej promujący teorię Lewina;

** [[Uniwersytet Trzeciegotrzeciego Wiekuwieku|Kazimierzowski Uniwersytet Trzeciego Wieku]] (od 1996);

** [[Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego w Bydgoszczy|Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego]] (od 1998) -– gromadzi materiały dotyczące dziejów polskiej dyplomacji i emigracji; przy muzeum powstał w 2008 Ośrodek Badań i Dokumentacji Polskich Służb Konsularnych (jedyna w kraju placówka tego typu), nad którym patronat sprawuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych;

** [[Nauki humanistyczne|Humanistyka]] drugiej generacji (specjalności: Człowiek cyfrowy, Gamedec -– badanie i projektowanie gier)

| [[Copernicanum w Bydgoszczy|ul. M. Kopernika 1]] -– Copernicanum

| Centrum Kultury Fizycznej i Sportu (pływalnia i hala sportowa dawnego [[Polonia Bydgoszcz (żużel)|BKS Polonia]] przebudowane w latach 2010-20122010–2012)

** [[PrezydenciBurmistrzowie i prezydenci Bydgoszczy|prezydent Bydgoszczy]] [[Konstanty Dombrowicz]]

* [[Sebastian Chmara]] -– lekkoatleta, działacz sportowy

* [[Sławomir Jeneralski]] -– dziennikarz, polityk

* [[Magdalena Tul]] -– piosenkarka, uczestniczka konkursu [[Konkurs Piosenki Eurowizji 2011|Eurowizja 2011]]

* [[Jerzy Wenderlich]] -– polityk, [[Prezydium Sejmu|wicemarszałek Sejmu VI i VII kadencji]]

* [[Uczelnie i placówki naukowe w Bydgoszczy|Uczelnie wyższe i placówki naukowe w Bydgoszczy]]

* Bednarski Henryk, ''Bydgoskie Towarzystwo Naukowe (1959-19791959–1979). Studium historyczno-socjologiczne'', Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria F, nr 12. Bydgoszcz 1979. {{ISBN|83-917322-7-4}}

* Bednarski Henryk: ''Szkolnictwo wyższe i środowisko naukowe'', [w:] ''Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945-19801945–1980'', Praca zbiorowa pod red. Stanisława Michalskiego. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa-Poznań 1988, s. 215-224215–224

* Kwaśniewska Krystyna, Rak Mieczysław, ''Naukowcy Bydgoszczy – słownik biograficzny 1997'', Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, Bydgoszcz 1997. {{ISBN|83-85860-48-7}}, s. 357-381357–381

* Rulka Janusz, ''Szkolnictwo wyższe w Bydgoszczy'', [w:] ''Bydgoszcz w latach 1920-19701920–1970'', Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Prace Popularnonaukowe nr 6. Bydgoszcz 1972

* Rulka Janusz, ''Wyższa Szkoła Nauczycielska w Bydgoszczy w latach 1969-19721969–1972'', [w:] ''Kronika Bydgoska IV'', Bydgoskie Towarzystwo Naukowe