Rada Jedności Narodowej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Linia 8:
Utworzenie RJN nie przyniosło spodziewanych rezultatów propagandowych. Szef Biura Informacji i Propagandy AK oceniał w marcu 1944 r.: „Tempo i sposób załatwienia tak palących spraw jak (...) utworzenie RJN jest wręcz kompromitujące i dyskwalifikujące autorów i reżyserów (...). Te spóźnione i połowiczne pociągnięcia (...) spadły do znaczenia jakiegoś bicia w dzwony dla ugaszenia pożaru. Są (...) blade i bez wyrazu”<ref>Eugeniusz Duraczyński, ''Między Londynem a Warszawą. Lipiec 1943 – lipiec 1944'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1986, s. 311, {{ISBN|83-06-01406-5}}.</ref>.
 
15 marca RJN ogłosiła deklarację programową [[Deklaracja Rady Jedności Narodowej|''O co walczy naród polski?'']] (w odpowiedzi na odezwę [[Polska Partia Robotnicza|PPR]] ''O co walczymy''), zawierającą program przebudowy społeczno-gospodarczej. Program ten spotyka się z gwałtowną krytyką ze strony wchodzącego w skład RJN Stronnictwa Narodowego, które zarzuca deklaracji radykalizm społeczny i chęć „wymalowania Polski od dołu do góry na czerwono”<ref>{{Cytuj|autor = Krystyna Kersten, ''|tytuł = Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948'', Kantor|data Wydawniczy SAWW,= 1990, s.|isbn 53,= {{ISBN|83-85066-09-8 |miejsce = Poznań |wydawca = Kantor Wydawniczy SAWW |s = 53 |oclc = 834533924 }}.</ref>. Odmienne podejście do sprawy reform społeczno-gospodarczych ze strony ludowców i socjalistów oraz narodowców uwidoczniło wielkie różnice polityczne, które zawsze ich dzieliły. Były one tak silne, że w każdej chwili mogły doprowadzić do rozłamu w RJN, której członków łączył tylko taktyczny interes i obawa przed PPR<ref>Jan Ciechanowski, ''Powstanie Warszawskie'', Bellona S.A., s. 128, {{ISBN|978-83-7549-074-9}}.</ref>.
 
Pod koniec maja 1944 r. Dowódca AK w meldunku do Londynu stwierdzał, iż „izolowanie” PPR od społeczeństwa i innych grup politycznych nie powiodło się; nie udało doprowadzić się do „konsolidacji wszystkich polskich grup politycznych” – anty – PPR w ramach RJN<ref>Jan Ciechanowski, ''Powstanie Warszawskie'', Bellona S.A., s. 129, {{ISBN|978-83-7549-074-9}}.</ref>. w tym samym czasie Komenda główna AK donosiła „Radykalizm mas oraz nacisk Sowietów zwiększa atrakcyjność grup poza RJN”<ref>{{Cytuj|autor = Krystyna Kersten, ''|tytuł = Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948'', Kantor|data Wydawniczy SAWW,= 1990, s.|isbn 49,= {{ISBN|83-85066-09-8 |miejsce = Poznań |wydawca = Kantor Wydawniczy SAWW |s = 49 |oclc = 834533924 }}.</ref>.
 
[[22 lutego]] [[1945]] r., zmuszona koniecznością przyjęła decyzje [[konferencja jałtańska|konferencji jałtańskiej]] w sprawie polskiej i jednocześnie wyraziła gotowość udziału w powołaniu [[Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej|Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej]]<ref>{{Cytuj|autor = Krystyna Kersten, ''|tytuł = Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948'', Kantor|data Wydawniczy SAWW,= 1990, s.|isbn 118,= {{ISBN|83-85066-09-8 |miejsce = Poznań |wydawca = Kantor Wydawniczy SAWW |s = 118 |oclc = 834533924 }}.</ref>.
 
W marcu 1945 r. część członków RJN została aresztowana przez [[NKWD]] i w czerwcu 1945 r. bezprawnie osądzona w [[proces szesnastu|procesie szesnastu]] w [[Moskwa|Moskwie]]. RJN została odbudowana w mniejszym składzie, a jej przewodniczący zmieniali się co miesiąc. Na posiedzeniu 3 maja 1945 ukonstytuowała się Komisja Główna RJN w składzie: [[Jan Ostoja Matłachowski|Jan Matłachowski]] ze Stronnictwa Narodowego, [[Stanisław Wójcik (polityk)|Stanisław Wójcik]] ze Stronnictwa Ludowego, [[Józef Kwasiborski]] ze Stronnictwa Pracy i [[Zygmunt Zaremba]] z PPS. Piąte miejsce (zajmowane rotacyjnie) zarezerwowano dla przedstawiciela Zjednoczenia Demokratycznego albo „Ojczyzny” bądź „Racławic”<ref name="Kor">Stefan Korboński, ''Polskie Państwo Podziemne'', Wydawnictwo Nasza Przyszłość, Bydgoszcz, s. 230-234.</ref>.
Linia 62:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj|autor = Stanisław Dzięciołowski, ''|tytuł = Parlament Polski Podziemnej 1939-1945'', Warszawa|data = 2004, {{ISBN|isbn = 83-7059-665-7 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydaw. Sejmowe |oclc = 830630445 }}.
* Waldemar Grabowski, ''Państwo polskie wychodzi z podziemia'', Warszawa 2007, {{ISBN|978-83-11-10882-0}}.
* Waldemar Grabowski, ''Rada Jedności Narodowej – parlament Polskiego Państwa Podziemnego'', w: „Pamięć i Solidarność” 2(2)z 2002.