Andrei Mureșanu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
diakrytyki
MBi (dyskusja | edycje)
int.
Linia 1:
[[Plik:Misu Popp - Portretul lui Andrei Muresanu.jpg|thumb|200px|Andrei Mureșanu (portret autorstwa [[Mișu Popp]]a)]]
'''Andrei MureșanuMureşanu''' (też: ''MureșianuMureşianu''; ur. [[16 listopada]] [[1816]] w [[Bystrzyca (miasto w Rumunii)|Bystrzycy]], zm. [[12 października]] [[1863]] w [[Braszów|Braszowie]]) – rumuński poeta, publicysta i tłumacz z [[Siedmiogród|Siedmiogrodu]], rewolucjonista i działacz narodowy.
 
Pochodził z rodziny chłopskiej. Od 1825 r. uczęszczał do gimnazjum pijarskiego w rodzinnej Bystrzycy. Od 1832 r. studiował filozofię i teologię w [[Blaj]], gdzie jego profesorami byli m.in. [[Timotei Cipariu]] i [[George BarițBariţ]]. W 1838 r. został profesorem w Braszowie. Wcześnie zaczął pisać poezje, które publikował w czasopiśmie „Foaia pentru Minte, Inima șişi Literatură” („Pismo dla Ducha, Serca i Literatury”). Jednocześnie tłumaczył na rumuński utwory takich poetów niemieckojęzycznych, jak [[Friedrich Schiller]], [[Christoph Martin Wieland]], [[Gottfried August Bürger]] czy [[Jean Paul]].
 
Był mocno zaangażowany w życie polityczne Siedmiogrodu. Reprezentował przy tym poglądy stosunkowo zachowawcze, silnie narodowe. Wziął aktywny udział w wydarzeniach [[Wiosna Ludów|Wiosny Ludów]], m.in. w maju 1848 r. został delegatem miasta Braszowa na wielki wiec narodowy w Blaj. Napisany w tym czasie w Braszowie wiersz ''Un răsunet'' do melodii anonimowego kompozytora (śpiewano do niej przedtem hymn religijny pt. ''Din sânul maicii mele''), zdobył niespodziewanie wielką popularność. Rozpowszechniony pod tytułem ''DeșteaptăDeşteaptă-te, române!'' (pol. ''Przebudź się, Rumunie!''), został nazwany przez [[Nicolae Bălcescu]] „rumuńską Marsylianką”. W 1990 r. utwór ten został przyjęty przez Rumunów jako ich [[Hymn Rumunii|hymn narodowy]].
 
Wiosną 1849 r. schronił się w [[Ploeszti]], a zaraz potem wyjechał na [[Bukowina (kraina historyczna)|Bukowinę]]. Po upadku Wiosny Ludów pracował jako tłumacz w [[Sybin]]ie i jednocześnie publikował w czasopiśmie „Telegraful Român”. W 1862 r. wydany został tom jego poezji.