Wojna ośmiu świętych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Wojna infobox}}
int., ort.
Linia 22:
|commons =
}}
'''Wojna ośmiu świętych''' (1375–1378) – zbrojny konflikt sił papieża [[Grzegorz XI|Grzegorza XI]] z koalicją włoskich miast-państw pod przewodnictwem [[Republika Florencka|Republiki Florenckiej]], który doprowadził do zakończenia tzw. [[Niewola awiniońska|„niewoliniewoli awiniońskiej”awiniońskiej]].
 
== Podłoże konfliktu ==
Linia 28:
Przyczyn wojny należy poszukiwać w długotrwałym konflikcie Republiki Florenckiej z [[Państwo Kościelne|państwem papieskim]] dążącym do rozszerzenia swego stanu posiadania w środkowych [[Włochy|Włoszech]], od czego papieże awiniońscy uzależniali swój powrót do [[Rzym]]u. Innym podłożem konfliktu były niesnaski rządców republiki z propapieską w owym czasie florencką [[Gibelini i gwelfowie|''Parte Guelfa'']]<ref name="peterson">{{cytuj książkę |nazwisko r=Peterson |imię r=David S. |rok=2002 |url=http://www.ucpress.edu/books/pages/9634/9634.ch07.html |rozdział=The War of the Eight Saints in Florentine Memory and Oblivion |tytuł=Society and Individual in Renaissance Florence |inni=William J. Connell (red.)}}</ref>. Od jesieni 1372 roku Florencja obawiała się poważnie, że Grzegorz XI zamierza odebrać jej zbrojnie pas lądu w południowej [[Liguria|Ligurii]], zdobyty w swoim czasie przez wojska republiki na [[Bernabò Visconti]]m, i że florencki ród [[Roberto Ubaldini|Ubaldinich]] może przejść do obozu papieskiego, co jednak nastąpiło dopiero ponad 150 lat później, w innych warunkach geografii politycznej Włoch<ref name="lewin">{{cytuj książkę |nazwisko=Lewin |imię=Alison Williams |rok=2003 |tytuł=Negotiating Survival: Florence and the Great Schism, 1378-1417 |wydawca=Fairleigh Dickinson University Press |isbn=0-8386-3940-2}} s. 39-56.</ref>.
 
Grzegorz XI miał za złe Florencji, że nie wsparła go militarnie w wojnie z Viscontim z [[Mediolan]]u<ref name="lewin"/>. Po zakończeniu tego konfliktu w roku 1375 wielu florentyńczyków żywiło obawy, że Grzegorz XI zwróci się teraz przeciw [[Toskania|Toskanii]]. By temu zapobiec. Florencja przekupiła naczelnego dowódcę wojsk papieskich, angielskiego ''[[kondotier]]a'' [[John Hawkwood|Johna Hawkwooda]], 130 tysiącami [[floren]]ów, na co mianowana przez [[Signoria|signiorię]] komisja, tzw. ''otto dei preti ''("ośmiu od księży"), przeznaczyła skonfiskowane dobra biskupów, opatów, kościołów, klasztorów i innych instytucji kościelnych<ref name="najemy">{{cytuj książkę |nazwisko=Najemy |imię=John M. |rok=2006 |tytuł=A History of Florence 1200-1575 |wydawca=Blackwell Publishing |isbn=1-4051-1954-3}} s. 151-155.</ref>. Hawkwood otrzymał również 600 florenów rocznego trybutu za kolejne pięć lat oraz dożywotnią pensję w wysokości 1200 florenów<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Caferro |imię=William |rok=2006 |tytuł=John Hawkwood: An English Mercenary in Fourteenth-Century Italy |miejsce=Baltimore |wydawca=Johns Hopkins University Press |isbn=0-8018-8323-7}} s. 175.</ref>.
 
Zaalpejscy najemnicy, wynajęci przez Grzegorza XI przeciw Mediolanowi, teraz bezrobotni, stawali się częstokroć źródłem niesnasek i rozłamów politycznych w papieskich miastach<ref name="holmes">{{cytuj książkę |nazwisko=Holmes |imię=George |rok=2000 |tytuł=Europe: Hierarchy and Revolt, 1320-1450 |wydawca=Blackwell Publishing |isbn=0-631-21382-1}} s. 131.</ref>.
Linia 34:
== Wojna ==
[[Plik:Salutati.jpg|thumb|left|150px|[[Coluccio Salutati]], kanclerz Florencji w dobie konfliktu]]
Tuż przed wybuchem pierwszych walk, w lipcu 1375 roku, Florencja zawarła sojusz z Mediolanem, a prowadzenie działań spadło na barki ośmioosobowej rady wojennej, która przybrała nazwę ''otto della guerra ''("ośmiu od wojny")<ref name="najemy"/>. Pierwszym jej przedsięwzięciem było wywołanie zamieszek w miastach papieskich. Florenccy agenci wysłani zostali do ponad czterdziestu miast, takich jak [[Bolonia]], [[Perugia]], [[Orvieto]] czy [[Viterbo]] – z zadaniem wywołania zbrojnego powstania – jednak wielu z nich przeszło na stronę papiestwa dzięki zabiegom hiszpańskiego kardynała [[Gil Álvarez de Albornoz|Albornoza]]<ref name="najemy"/>. Co więcej, humanista [[Coluccio Salutati]], ówczesny kanclerz Florencji, zamiast listów nawołujących miasta do powstania przeciw „tyrańskim” i „skorumpowanym” władzom papieskim, opublikował wezwanie do powrotu do republikanizmu ''all'antica ''(jak za czasów antycznych)<ref name="najemy"/>.
[[Plik:VIIKelemen.jpg|thumb|150px|Robert z Genewy]]
Papież 31 marca 1376 roku [[ekskomunika|ekskomunikował]] wszystkich członków władz Florencji, a miasto obłożył [[interdykt]]em<ref name="trexler"/>, wprowadzającym zakaz prowadzenia w nim posług religijnych i zalecającym ościennym monarchiom aresztowanie i uprowadzenie w niewolę<ref>Alison Williams Lewin, ''Negotiating Survival: Florence and the Great Schism, 1378-1417'' (Fairleigh Dickinson UP, 2003), s. 45, cyt. za Gene A. Brucker, ''Florentine Politics and Society, 1343-1378'' (Princeton UP, 1962), s. 310.</ref> mieszkańców oraz konfiskatę ich majątków w całej Europie<ref name="najemy"/>. Początkowo florentyńczycy, zamiast próbować przeciwstawić się interdyktowi, zaczęli organizować procesje religijne z udziałem [[flagelanci|biczowników]]. Wspierali także [[Bractwo religijne|bractwa religijne]], przywrócili też do działania wspólnotę [[Fraticelli]]ch, którzy uprzednio uznawani byli za [[herezja|heretyków]]<ref name="najemy"/>. Zburzono gmach florenckiej inkwizycji, a [[Signoria]] zniosła restrykcje prawne nałożone na [[Lichwa|lichwę]] i inne praktyki zwalczane przez (nie działająceniedziałające już) [[sąd kościelny|sądy kościelne]]<ref name="becker">{{cytuj pismo |nazwisko=Becker |imię=Marvin B. |rok=1959 |tytuł=Florentine Politics and the Diffusion of Heresy in the Trecento: A Socioeconomic Inquiry |czasopismo=Speculum |wolumin=34 |wydanie=1: 60-75}}</ref>.
 
Jednakże, w październiku 1377 roku, władze florenckie zmusiły kler do podjęcia na powrót posług religijnych, co zmusiłoskłoniło biskupów Florencji i [[Fiesole]] do opuszczenia terytorium republiki<ref name="najemy"/>. Wielkie grzywny i konfiskaty dóbr hierarchów, którzy opuścili swe stanowiska<ref name="najemy"/>, a przede wszystkim najszersza w Europie do czasów [[Reformacja|reformacji]] likwidacja patrymoniów kościelnych, były przypuszczalnie spowodowane koniecznością pokrycia rosnących kosztów konfliktu<ref name="peterson"/>, bowiem wojna kosztowała Florencję już około 2,5 miliona florenów<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Procacci |imię=Giuliano |rok=1970 |tytuł=History of the Italian People |wydawca=Weidenfeld & Nicolson}} s. 48.</ref>.
 
Choć wielu władców ignorowało papieski interdykt (wśród nich m.in. król Francji [[Karol V Mądry]]), wskutek sankcji gospodarczych Grzegorza XI florenccy kupcy ponieśli znaczne straty na rynkach europejskich; szczególnie odczuli to bankierzy w [[Awinion]]ie<ref name="najemy"/>.