Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Tworzę Szablon:Cytuj |
m Tworzę Szablon:Cytuj |
||
Linia 463:
Na czele Partii Komunistycznej stał Komitet Centralny, wybrany na Zjeździe lub Konferencji Partii. Z kolei Komitet Centralny wybierał [[biuro polityczne|Politbiuro]] (zwane Prezydium w latach 1952-1966), ''de facto'' najwyższy urząd w ZSRR<ref>Law, David A. (1975). Russian Civilization. Ardent Media. s. 193–194. {{ISBN|978-0-8422-0529-0}}.</ref>.
W zależności od poziomu konsolidacji władzy było albo Politbiuro jako ciało kolektywne, albo Sekretarz Generalny, zawsze będący członkiem Politbiura, który skutecznie wiódł partię i kraj (oprócz okresu szczególnej władzy jednostkowej Stalina, raczej sprawowanej bezpośrednio poprzez jego pozycję w Radzie Ministrów niż później po 1941 roku w Politbiurze). Nie było kontroli ze strony ogółu członków, gdyż kluczową zasadą organizacji partii był centralizm demokratyczny, wymagający ścisłego podporządkowania się wyższym ciałom władzy. Wybory były przeprowadzane bez walki wyborczej, poprzez głosowanie na kandydatów zaproponowanych z góry<ref>
Partia utrzymywała swoją dominację nad państwem głównie poprzez kontrolę nad nomenklaturą. Wszyscy wyżsi urzędnicy państwowi i większość deputowanych Rady Najwyższej byli członkami KPZR. Oprócz sterowania samą partią, Stalin w latach 1941-1953 i Chruszczow w latach 1958-1964 byli też premierami. Po wymuszonym odsunięciu Chruszczowa od władzy takie podwójne urzędowanie było zabronione, lecz później sekretarze generalni, przynajmniej przez jakiś okres piastowania stanowiska, zajmowali w dużej mierze ceremonialne stanowisko przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej, nominalnej głowy państwa. Instytucje na niższych poziomach były nadzorowane i czasami urzędnicy usuwani przez organizacje partyjne wyższego szczebla<ref>Service, Robert (2009). History of Modern Russia: From Tsarism to the Twenty-first Century. Penguin Books Ltd. s. 378. {{ISBN|0-14-103797-0}}.</ref><ref>Конститутион оф тхе Руссиян Федератион: витх комментариес анд интерпретатион. Brunswick Publishing Corp. 1994. s. 82. {{ISBN|1-55618-142-6}}.</ref>.
Linia 639:
Kultura ZSRR w ciągu siedemdziesięciu lat istnienia państwa przechodziła kilka etapów.
Początkowo z nowym państwem utożsamiali się zarówno artyści awangardowi ([[futuryzm]], [[konstruktywizm (sztuka)|konstruktywizm]], [[abstrakcjonizm]]), którzy byli przekonani, że rewolucja w sztuce jest związana z rewolucją społeczną, jak i twórcy o przekonaniach komunistycznych, preferujących tradycyjne formy (określający się jako „proletariaccy”). W kraju założono liczne czasopisma kulturalne przeznaczone dla klasy robotniczej, takie jak m.in. ''Kultura proletariacka,'' w której publikowano wiersze autorstwa robotników<ref name="Florian Nieuważny 1994">
Do 1929 roku panowała względna wolność, przez co artyści eksperymentowali z różnymi stylami. Na skutek tego miało dojść do utworzenia charakterystycznego stylu sztuki radzieckiej. Sam Lenin chciał, aby sztuka stała się szeroko dostępna, z drugiej strony wielu artystów krytykujących bolszewików musiało opuścić kraj<ref>'On the other hand...' See the index of Stalin and His Hangmen by Donald Rayfield, 2004, Random House.</ref>. Rząd promował różne trendy. W sztuce, literaturze, edukacji pojawiły się radykalne eksperymenty. W tym czasie aktywni byli komunistyczni pisarze, tj. [[Maksim Gorki]] i [[Władimir Majakowski]]. Na początku lat 30. władze potępiły zbyt daleko idące poszukiwania jako ''formalizm'' i określiły preferowany wzorzec jako [[socrealizm|realizm socjalistyczny]] (według formuły ''socjalistyczna w treści, ludowa w formie''). Utworzono wtedy oficjalne związki pisarzy, kompozytorów, architektów itp., zrzeszające uznanych artystów – partyjnych oraz tolerowanych ''poputczików''. Artyści, których prace miały wydźwięk niezgodny z państwową ideologią albo krytykujących władze, pozbawiano możliwości tworzenia. Jednocześnie w kraju pozostawała część niezależnych artystów, tj. [[Michaił Bułhakow]], twórca książki ''[[Mistrz i Małgorzata]]''<ref>Rayfield 2004, s. 317–320.</ref>. Dużym wpływem cieszył się [[film]]. Najwybitniejszym reżyserem tego okresu był [[Siergiej Eisenstein]].
Linia 823:
* Highman, Robert D.S.; Greenwood, John T.; Hardesty, Von: Russian aviation and air power in the twentieth century. 1998. {{ISBN|978-0-7146-4784-5}}.
* Kornberg, Judith; Faust, John (2005). ''China in World politics: Policies, Processes, Prospects''. UBC Press. {{ISBN|1-58826-248-0}}.
*
* World Bank and OECD: A Study of the Soviet economy. Cz. 3. 1991. {{ISBN|92-64-13468-9}}.
* Громов, Н.Н.; Панченко, Т.А.; Чудновский, А.Д.: Единая Транспортная Система (Unified Transportation System). Москва: 1987.
Linia 832:
* Comrie, Bernard (1981). The Languages of the Soviet Union. Cambridge University Press (CUP) Archive. {{ISBN|978-0-521-29877-3}}.
* {{Cytuj|autor = Denis Janz |tytuł = World Christianity and Marxism |data = 1998 |isbn = 0-19-511944-4 |miejsce = New York |wydawca = Oxford University Press |oclc = 830561567 }}
*
* Rayfield, Donald (2004). Stalin and His Hangmen: An Authoritative Portrait of a Tyrant and Those Who Served Him. Viking Press. {{ISBN|978-0-375-75771-6}}.
* Simon, Gerard (1974). Church, State, and Opposition in the U.S.S.R.. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. {{ISBN|978-0-520-02612-4}}.
| |||