Rada Jedności Narodowej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Linia 4:
 
== Historia ==
W myśl „Dekretu o tymczasowej organizacji władz na ziemiach Rzeczypospolitej” uchwalonego przez Radę Ministrów w dniu 30 lipca 1942 roku i podpisanego przez Prezydenta 1 września tego roku skład Rady Jedności Narodowej, jako organu doradczego i opiniodawczego Delegata Rządu miał być powołany uchwałą Rady Ministrów na wniosek Politycznego Komitetu Porozumiewawczego. Delegat Rządu Jan Jankowski i stronnictwa Krajowej Reprezentacji Politycznej nie czekając na odpowiednie decyzje Rządu zdecydowali o powołaniu RJN informując o tym Rząd 9 stycznia 1944 r. Taki tryb postępowania tłumaczył w depeszy do premiera Mikołajczyka, iż wobec utworzenia przez komunistów Krajowej Rady Narodowej „zaszła konieczność powołania natychmiast RJN”. Faktycznie chodziło również o przejęcie inicjatywy politycznej przez Kraj o czym mówił na posiedzeniu Prezydium i Komisji Główne RJN Kazimierz Pużak stwierdzając „Jest (...) potrzebna nasza własna linia polityczna, a nie tylko kroczenie drogą narzuconą przez rząd w Londynie”<ref>{{Cytuj|autor = Eugeniusz Duraczyński, ''|tytuł = Między Londynem a Warszawą. Lipiec 1943 – lipiec 1944'', Państwowy|data Instytut Wydawniczy, Warszawa= 1986, s.|isbn 114-118,= {{ISBN|83-06-01406-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 114-118 |oclc = 830222429 }}.</ref>.
 
Utworzenie RJN nie przyniosło spodziewanych rezultatów propagandowych. Szef Biura Informacji i Propagandy AK oceniał w marcu 1944 r.: „Tempo i sposób załatwienia tak palących spraw jak (...) utworzenie RJN jest wręcz kompromitujące i dyskwalifikujące autorów i reżyserów (...). Te spóźnione i połowiczne pociągnięcia (...) spadły do znaczenia jakiegoś bicia w dzwony dla ugaszenia pożaru. Są (...) blade i bez wyrazu”<ref>{{Cytuj|autor = Eugeniusz Duraczyński, ''|tytuł = Między Londynem a Warszawą. Lipiec 1943 – lipiec 1944'', Państwowy|data Instytut Wydawniczy, Warszawa= 1986, s.|isbn 311,= {{ISBN|83-06-01406-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 311 |oclc = 830222429 }}.</ref>.
 
15 marca RJN ogłosiła deklarację programową [[Deklaracja Rady Jedności Narodowej|''O co walczy naród polski?'']] (w odpowiedzi na odezwę [[Polska Partia Robotnicza|PPR]] ''O co walczymy''), zawierającą program przebudowy społeczno-gospodarczej. Program ten spotyka się z gwałtowną krytyką ze strony wchodzącego w skład RJN Stronnictwa Narodowego, które zarzuca deklaracji radykalizm społeczny i chęć „wymalowania Polski od dołu do góry na czerwono”<ref>{{Cytuj|autor = Krystyna Kersten |tytuł = Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948 |data = 1990 |isbn = 83-85066-09-8 |miejsce = Poznań |wydawca = Kantor Wydawniczy SAWW |s = 53 |oclc = 834533924 }}</ref>. Odmienne podejście do sprawy reform społeczno-gospodarczych ze strony ludowców i socjalistów oraz narodowców uwidoczniło wielkie różnice polityczne, które zawsze ich dzieliły. Były one tak silne, że w każdej chwili mogły doprowadzić do rozłamu w RJN, której członków łączył tylko taktyczny interes i obawa przed PPR<ref>Jan Ciechanowski, ''Powstanie Warszawskie'', Bellona S.A., s. 128, {{ISBN|978-83-7549-074-9}}.</ref>.
Linia 63:
== Bibliografia ==
* {{Cytuj|autor = Stanisław Dzięciołowski |tytuł = Parlament Polski Podziemnej 1939-1945 |data = 2004 |isbn = 83-7059-665-7 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydaw. Sejmowe |oclc = 830630445 }}
* {{Cytuj|autor = Waldemar Grabowski, ''|tytuł = Państwo polskie wychodzi z podziemia'', Warszawa|data = 2007, {{ISBN|isbn = 978-83-11-10882-0 |miejsce = Warszawa |wydawca = Fundacja „Warszawa Walczy 1939-1945” |oclc = 233496243 }}.
* Waldemar Grabowski, ''Rada Jedności Narodowej – parlament Polskiego Państwa Podziemnego'', w: „Pamięć i Solidarność” 2(2)z 2002.