Hawierzów: Różnice pomiędzy wersjami

Najgęściej zaludnione były miejscowości w północnej części, w Suchej Średniej i Dolnej, gdzie większy wpływ wywarła industrializacja w [[Zagłębie Ostrawsko-Karwińskie|Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim]]. Zaś miejscowości na południe dłużej zachowywały charakter rolniczy. Właśnie w tej części po wojnie postanowiono wybudować nowe osiedla robotnicze, do których wyprowadzano mieszkańców starszych kolonii górniczych. Nowe mieszkania oferowano również dotychczasowym mieszkańcom tych obszarów, których domy następnie burzono dzięki czemu [[socrealizm|socrealistyczne]] osiedle mogło się dalej rozprzestrzeniać. Do nowych mieszkań przybywali również ludzie z terenów całej Czechosłowacji. Liczba mieszkańców szybko rosła,: w 1961 miasto liczyło już ich 51103 (więcej niż [[Karwina]] -– 49418), w 1970 – 82068, w 1980 wraz z Suchą Górną – 89920. W następnych latach liczba ta zaczęła spadać. W 1991 Hawierzów już bez Suchej Górnej miał jedynie 86297 mieszkańców<ref name="historyczne statystyki">{{cytuj stronę| url =http://www.czso.cz/csu/2004edicniplan.nsf/t/9200404384/$File/13n106cd1.pdf | tytuł = Historický lexikon obcí ČR 1869 -– 2005 -– 1. díl | data dostępu = 2010-09-27| autor = Český statistický úřad | opublikowany = 20 sierpnia 2008 | praca = | data = | strony = 718-719| język = cs}}</ref>, a w 2009 – 81700<ref name="dane2009"/>.

Pierwsze wzmianki o osadach na terenie dzisiejszego Hawierzowa sięgają początków XIV wieku, kiedy to w [[Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis|spisie dziesięcin biskupstwa wrocławskiego]] z około 1305 roku wspomina się [[Szonów (Czechy)|Szonów]] oraz [[Sucha Górna (Czechy)|Suchą Górną]] i [[Sucha Dolna (Hawierzów)|Dolną]]. W dokumentach z 1335 roku spotykamy zapis o Błędowicach, a w 1438 roku po raz pierwszy wzmiankowany jest [[Szumbark]], który najprawdopodobniej istniał już w XIV wieku. Jeszcze po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] nic nie wskazywało, że na obszarze tych kilku śląskocieszyńskich wsi powstanie wkrótce miasto. Miejscowa ludność utrzymywała się głównie z [[rolnictwo|rolnictwa]], a jej spokojny tryb życia kontrastował z atmosferą pobliskich miast i kolonii górniczych. Jednak rozwijający się po wojnie w okolicach [[Ostrawa|Ostrawy]] przemysł górniczy i hutniczy spowodował ogromne zapotrzebowanie na siłę roboczą. Odbudowa przemysłu ciężkiego zależała w dużej mierze od pozyskania znacznej liczby pracowników, a decydującym o tym czynnikiem była możliwość otrzymania mieszkania. Dlatego też w 1947 rozpoczęto budowę pierwszych osiedli górniczych na terenie Szumbarku, które w następnych latach rozrosło się również na obszar ówczesnego Szonowa, [[Sucha Średnia|Suchej Średniej]] ale najdalej w głąb [[Błędowice|Błędowic Dolnych]]. Teren, na którym miało powstać nowe miasto, leżał na granicy trzech powiatów. Gminy Szonów, [[Datynie Dolne]] i Szumbark należały w 1949 do powiatu ostrawskiego, z kolei Błędowice Dolne i [[Żywocice (Hawierzów)|Żywocice]] do [[powiat Czeski Cieszyn|powiatu czesko-cieszyńskiego]], a Sucha Górna i Dolna do powiatu karwińskiego. W ciągu kilku następnych lat nastąpił znaczny rozwój urbanistyczny wspomnianych terenów, a dnia 4 grudnia 1955 decyzją rządu czechosłowackiego ogłoszono powstanie nowego miasta -– Haviřova (Hawierzowa). Z początku rozłożone było na 3,44&nbsp;km² wynikłych z połączenia 230 hektarów Błędowic Dolnych, 61 ha Szonowa i 53 ha Szumbarku. 31 grudnia 1955 nowe miasto liczyło 16640 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 4837,2 os./km². Nazwę wybrano w trakcie otwartego konkursu z wielu, często niewiarygodnych i karkołomnych językowo propozycji, np. Bezručov, Gottwaldův Hornikov, Stalin, czy Budosociokolektivov. Nazwę "Hawierzów" można wolno przetłumaczyć jako "''miasto górników''" ("''haviř''" po czesku to po prostu górnik; w gwarze cieszyńskiej górnik to "''hawiyrz''", dlatego stosuje się polskie tłumaczenie nazwy miasta na Hawierzów). Charakter "''miasta socjalistycznego''" oraz szybkość rozbudowy określiły charakter Hawierzowa jako [[Miasto-sypialnia|miasta sypialni]], a także miejsca wypoczynku, posiadającego m.in. kina i domy kultury. Od połowy lat 50. nastąpił rozwój przestrzenny miasta, kiedy to sukcesywnie przyłączano do niego resztę Szumbarku i Błędowic Dolnych oraz Żywocice, Suchą Średnią i Dolną (1960), a w połowie lat 70. Datynie Dolne i Suchą Górną. W tym czasie miasto osiągnęło największą powierzchnię i liczyło prawie 42 [[kilometr kwadratowy|km²]] powierzchni. W 1990 usamodzielniła się Sucha Górna, a obszar Hawierzowa zmalał do 32&nbsp;km². Do dnia dzisiejszego charakter miasta odpowiada założeniom jego twórców, gdyż znaczna część mieszkańców codziennie wyjeżdża do pracy poza Hawierzów. W porównaniu do okolicznych miast jest on uznawany za miejsce o najlepszych warunkach mieszkaniowych, posiadające stosunkowo czyste środowisko i dobre zaplecze wypoczynkowe. Jednak w związku z postępującym upadkiem przemysłu ciężkiego w [[Zagłębie Ostrawsko-Karwińskie|Zagłębiu]] Hawierzów systematycznie pustoszeje.

Najgęściej zaludnione były miejscowości w północnej części, w Suchej Średniej i Dolnej, gdzie większy wpływ wywarła industrializacja w [[Zagłębie Ostrawsko-Karwińskie|Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim]]. Zaś miejscowości na południe dłużej zachowywały charakter rolniczy. Właśnie w tej części po wojnie postanowiono wybudować nowe osiedla robotnicze, do których wyprowadzano mieszkańców starszych kolonii górniczych. Nowe mieszkania oferowano również dotychczasowym mieszkańcom tych obszarów, których domy następnie burzono dzięki czemu [[socrealizm|socrealistyczne]] osiedle mogło się dalej rozprzestrzeniać. Do nowych mieszkań przybywali również ludzie z terenów całej Czechosłowacji. Liczba mieszkańców szybko rosła,: w 1961 miasto liczyło już ich 51103 (więcej niż [[Karwina]] -– 49418), w 1970 – 82068, w 1980 wraz z Suchą Górną – 89920. W następnych latach liczba ta zaczęła spadać. W 1991 Hawierzów już bez Suchej Górnej miał jedynie 86297 mieszkańców<ref name="historyczne statystyki">{{cytuj stronę| url =http://www.czso.cz/csu/2004edicniplan.nsf/t/9200404384/$File/13n106cd1.pdf | tytuł = Historický lexikon obcí ČR 1869 -– 2005 -– 1. díl | data dostępu = 2010-09-27| autor = Český statistický úřad | opublikowany = 20 sierpnia 2008 | praca = | data = | strony = 718-719718–719| język = cs}}</ref>, a w 2009 – 81700<ref name="dane2009"/>.

* Wykres ludności Hawierzowa w latach 1956-2015 (dane za środek danego roku)<ref>https://www.czso.cz/documents/10180/48427079/401816044.xlsx/c5372879-ef29-4fb9-a7a1-6004c9ec4231?version=1.1 Databáze demografických údajů za vybraná města ČR -– Haviřov</ref>:

* [[HC Hawierzów]] -– klub [[Hokej na lodzie|hokejowy]]

* [[VK Hawierzów]] -– klub [[piłka siatkowa|siatkarski]]

* [[MFK Havířov|MFK Hawierzów]] -– klub [[piłka nożna|piłkarski]]

Przez miasto przechodzi [[Linia kolejowa nr 321 (Czechy)|linia kolejowa nr 321 Český Těšín -– Opava]]. Pociągi [[České dráhy|ČD]] kursują w ramach Ostrawskiego Zintegrowanego Systemu Komunikacji (ODIS, ''Ostravský dopravní integrovaný systém'') na liniach S1 i R1.

|Jan_Lo_°C = -4.7 |Jan_REC_Lo_°C = -28–28.7

|Feb_Lo_°C = -3.9 |Feb_REC_Lo_°C = -24–24.4

|Mar_Lo_°C = -0.4 |Mar_REC_Lo_°C = -20–20.2

|Apr_Lo_°C = 3.4 |Apr_REC_Lo_°C = -6–6.1

|May_Lo_°C = 8.1 |May_REC_Lo_°C = -2–2.6

|Oct_Lo_°C = 5.1 |Oct_REC_Lo_°C = -6–6.8

|Nov_Lo_°C = 0.9 |Nov_REC_Lo_°C = -15–15.8

|Dec_Lo_°C = -2.8 |Dec_REC_Lo_°C = -25–25.6

|Year_Lo_°C = 4.3 |Year_REC_Lo_°C = -28–28.7

|Jan_MEAN_°C = -1–1.6

|Feb_MEAN_°C = -0–0.6