Ruprecht I legnicki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 52493311 autora 176.106.108.203 (dyskusja) z tekstu wynika, że miał dwie córki...
Znacznik: Anulowanie edycji
Wipur (dyskusja | edycje)
przeredagowanie
Linia 1:
[[Plik:Blason Rupprecht Ier, Duc de Liegnitz.svg|left|250px|thumb|Osobisty herb księcia RupertaRuprechta I]]
{{Dopracować|źródła=2012-04 }}
'''Ruprecht (Rupert) I''' (ur. [[27 marca]] [[1347]], zm. styczeń [[1409]]) – w latach [[1364]]-[[1409]] razem z braćmi książę [[Księstwo Legnickie|legnicki]] (do [[1373]] regencja), w latach [[1397]]-[[1401]] regent w [[książęta głogowsko-żagańscy|księstwie głogowsko-żagańskim]].
[[Plik:Blason Rupprecht Ier, Duc de Liegnitz.svg|left|250px|thumb|Osobisty herb księcia Ruperta]]
 
'''Ruprecht (I''', '''Rupert) I''' (ur. [[27 marca]] [[1347]], zm. styczeń [[1409]]) – w latach [[1364]]-[[1409]]1364–1409 razem z braćmi książę [[Księstwoksięstwo Legnickielegnickie|książę legnicki]] (do [[1373]] regencja), w latach [[1397]]-[[1401]]1397–1401 regent w [[książęta głogowsko-żagańscy|księstwie głogowsko-żagańskim]].
Rupert był najstarszym synem [[książęta legnicko-brzescy|księcia legnickiego]] – [[Wacław I legnicki|Wacława I]] i [[książęta cieszyńscy|księżniczki cieszyńskiej]] [[Anna cieszyńska (ok. 1324-1367)|Anny]] (urodzonym dopiero po ośmiu latach małżeństwa).
 
Rupert był najstarszym synem [[książęta legnicko-brzescy|księcia legnickiego]] – [[Wacław I legnicki|Wacława I]] i [[książęta cieszyńscy|księżniczki cieszyńskiej]] [[Anna cieszyńska (ok. 1324-1367)|Anny]] (urodzonym dopiero po ośmiu latach małżeństwa).
W [[1364]] r. Rupert wraz z młodszym rodzeństwem (braćmi [[Wacław II Legnicki|Wacławem II]], [[Bolesław IV legnicki|Bolesławem IV]] i [[Henryk VIII legnicki|Henrykiem VIII]] oraz siostrą Jadwigą) został osierocony przez ojca i znalazł się pod opieką [[Stryj (relacja rodzinna)|stryja]], księcia brzeskiego, [[Ludwik I brzeski|Ludwika I]].
 
W [[1364]] r. Rupert wraz z młodszym rodzeństwem (braćmi [[Wacław II Legnickilegnicki|Wacławem II]], [[Bolesław IV legnicki|Bolesławem IV]] i [[Henryk VIII legnicki|Henrykiem VIII]] oraz siostrą Jadwigą) został osierocony przez ojca i znalazł się pod opieką [[Stryj (relacja rodzinna)|stryja]], księcia brzeskiego, [[Ludwik I brzeski|Ludwika I]].
Rok później Rupert wraz ze stryjecznym bratem ([[Henryk VII z Blizną|Henrykiem VII z Blizną]]) udał się z cesarzem [[Karol IV Luksemburski|Karolem IV]] na jego wyprawę po koronę królestwa [[Arles]]. Rupert odwiedził wtedy m.in. [[Awinion]], gdzie wystarał się u [[papież Urban V|papieża Urbana V]] o zniesienie klątwy kościelnej ciążącej na jego ojcu.
 
Rok później Rupert wraz ze stryjecznym bratem ([[Henryk VII z Blizną|Henrykiem VII z Blizną]]) udał się z cesarzem [[Karol IV Luksemburski|Karolem IV]] na jego wyprawę po koronę królestwa [[Arles]]. Rupert odwiedził wtedy m.in. [[Awinion]], gdzie wystarał się u papieża [[papież Urban V|papieża Urbana V]] o zniesienie klątwy kościelnej ciążącej na jego ojcu.
W [[1370]] r. książę wziął udział w sejmie [[Rzesza|Rzeszy]] w [[Norymberga|Norymberdze]], gdzie po raz pierwszy zaakcentował swoje poglądy polityczne.
 
W [[1370]] r. książę wziął udział w sejmie [[Rzesza|Rzeszy]] w [[Norymberga|Norymberdze]], gdzie po raz pierwszy zaakcentował swoje poglądy polityczne.
Regencja stryja Ludwika trwała aż do osiągnięcia pełnoletności przez Ruperta, tj. do [[1373]] r. i pomimo formalnego objęcia przez najstarszego syna Wacława pełni rządów w dalszym ciągu utrzymywała się ścisła współpraca między stryjem a bratankiem. Rupert m.in. zgodził się pod naciskiem Ludwika na zawarcie [[2 grudnia]] [[1372]] układu z rodzeństwem o [[bracia niedzielni|niedzieleniu księstwa]] przez okres dziesięciu lat. Porozumienie to było w następnych latach przedłużane i umożliwiło Rupertowi sprawowanie rzeczywistej władzy kosztem młodszych braci (chociaż formalnie Wacław II, Bolesław IV i Henryk VIII byli jego współrządcami).
 
Regencja stryja Ludwika trwała aż do osiągnięcia pełnoletnościpełnoletniości przez Ruperta, tj.to znaczy do [[1373]] r., i pomimomimo formalnego objęcia przez najstarszego syna Wacława pełni rządów w dalszym ciągu utrzymywała się ścisła współpraca między stryjem a bratankiem. Rupert m.in. zgodził się pod naciskiem Ludwika na zawarcie, [[2 grudnia]] [[1372]], układu z rodzeństwem o [[bracia niedzielniniedział|niedzieleniu księstwa]] przez okres dziesięciu lat. Porozumienie to było w następnych latach przedłużane i umożliwiło Rupertowi sprawowanie rzeczywistej władzy kosztem młodszych braci (chociaż formalnie Wacław II, Bolesław IV i Henryk VIII byli jego współrządcami).
W kolejnych latach Rupert aktywnie uczestniczył w polityce dynastycznej stryja, zawierając w [[Praga|Pradze]] [[21 maja]] [[1379]] układ z królem czeskim [[Wacław IV Luksemburski|Wacławem IV]] (jednocześnie składając mu [[hołd lenny]]) o możliwości wzajemnego dziedziczenia posiadłości przez wszystkich potomków [[Bolesław III Rozrzutny|Bolesława III Rozrzutnego]].
 
W kolejnych latach Rupert aktywnie uczestniczył w polityce dynastycznej stryja, zawierając w [[Praga|Pradze]] [[(21 maja]] [[1379]]) układ z królem czeskim [[Wacław IV Luksemburski|Wacławem IV]] (jednocześnie składając mu [[hołd lenny]]) o możliwości wzajemnego dziedziczenia posiadłości przez wszystkich potomków [[Bolesław III Rozrzutny|Bolesława III Rozrzutnego]].
Niestety [[6 stycznia]] [[1383]] Rupert musiał wyrazić zgodę na rezygnację ze wszelkich pretensji do księstw: [[wrocław]]skiego, [[Świdnica|świdnickiego]] i [[Jawor (miasto)|jaworskiego]].
 
Niestety [[6 stycznia]] [[1383]] Rupert musiał wyrazić zgodę na rezygnację ze wszelkich pretensji do księstw: [[wrocław]]skiegowrocławskiego, [[Świdnica|świdnickiego]] i [[Jawor (miasto)|jaworskiego]].
W [[1397]] r. po śmierci szwagra [[książęta głogowsko-żagańscy|księcia głogowsko-żagańskiego]] – [[Henryk VIII Wróbel|Henryka VIII Wróbla]], Rupert objął na okres czterech lat rządy regencyjne w imieniu małoletnich siostrzeńców.
 
W [[1397]] r. po śmierci szwagra [[książęta głogowsko-żagańscy|księcia głogowsko-żagańskiego]] – [[Henryk VIII Wróbel|Henryka VIII Wróbla]], Rupert objął na okres czterech lat rządy regencyjne w imieniu małoletnich siostrzeńców.
Śmierć w [[1398]] r. Ludwika I i niespełna rok później Henryka VII z Blizną uczyniła Ruperta głową rodziny [[Piastowie|Piastów]] legnicko-brzeskich. Umożliwiło to Rupertowi zostanie mediatorem w sporach śląskich dynastów (m.in. w [[1399]] r. był mediatorem pomiędzy [[książęta opolscy|książętami opolskimi]] a [[biskupi lubuscy|biskupem lubuskim]] Janem Borschnitzem, zaś w [[1400]] r. pośredniczył w ugodzie pomiędzy synami Ludwika I o podział ojcowizny).
 
Śmierć w [[1398]] r. Ludwika I i niespełna rok później Henryka VII z Blizną uczyniła Ruperta głową rodziny [[Piastowie|Piastów]] legnicko-brzeskich. Umożliwiło to Rupertowi zostanie mediatorem w sporach śląskich dynastów (m.in. w [[1399]] r. był mediatorem pomiędzymiędzy [[książęta opolscy|książętami opolskimi]] a [[biskupilista lubuscybiskupów lubuskich|biskupem lubuskim]] Janem Borschnitzem, zaś w [[1400]] r. pośredniczył w ugodzie pomiędzymiędzy synami Ludwika I o podział ojcowizny).
[[17 lipca]] [[1402]] Rupert został wybrany we Wrocławiu naczelnikiem ogólnośląskiego związku obronnego, mającego zapobiec anarchii powstałej po uwięzieniu króla Wacława IV.
 
[[17 lipca]] [[1402]] Rupert został wybrany we Wrocławiu naczelnikiem ogólnośląskiego związku obronnego, mającego zapobiec anarchii powstałej po uwięzieniu króla Wacława IV.
 
W polityce wewnętrznej jednym z podstawowych problemów panowania Ruperta była konieczność spłacenia olbrzymich długów odziedziczonych jeszcze po ojcu i dziadku (z powodzeniem) i kwestia unikania zadrażnień z Kościołem katolickim (co w związku z objęciem [[biskupi wrocławscy|biskupstwa wrocławskiego]] przez brata Wacława II nie sprawiło kłopotów).
 
Tak jak stryj Ludwik, Rupert I był hojnym mecenasem kultury, przyczyniając(przyczynił się m.in. do napisania przez kanonika [[Brzeg (miasto)|brzeskiego]] Piotra z Byczyny "''Kroniki Książątksiążąt Polskich"polskich'').
 
Rupert I był żonaty z księżniczką żagańską [[Jadwiga żagańska|Jadwigą]] – córką [[Henryk V Żelazny|Henryka V Żelaznego]] a wdową po ostatnim królu polskim z dynastii Piastów, [[Kazimierz III Wielki|Kazimierzu Wielkim]], z którą to dochował się dwóch córek: [[Barbara Legnickalegnicka|Barbary]] (ur. pomiędzymiędzy [[1372]] a [[1384]] r., zm. w maju [[1435]] lub [[1436]] r.), wydanej za elektora [[Saksonia|Saksonii]] z rodu [[Askańczycydynastia askańska|Askańskiegodynastii askańskiej]], i Agnieszki (ur. przed [[1385]] r., zm. po [[1411]] r.), klaryski w klasztorze we Wrocławiu.
 
Rupert I legnicki zmarł w styczniu [[1409]] i pochowany został w kolegiacie Bożego Grobu w [[Legnica|Legnicy]].
 
{{Władcy Śląska (księstwo legnickie)}}