University of Cambridge: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wipur (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Wipur (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 345:
Epidemia [[czarna śmierć|„czarnej śmierci”]] z lat 1348–49, która pochłonęła prawie 40% ludności Anglii{{odn|Leader|1988|s=211}}, zmniejszyła liczebność studentów i wykładowców, jednak paradoksalnie przyczyniła się do rozwoju uniwersytetu – konieczność odtworzenia elit prawniczych i duchownych kraju skłoniła kilku możnych fundatorów do założenia kolejnych kolegiów. W roku 1381 w Cambridge wybuchły zamieszki, w wyniku których spłonęło archiwum kolegium ''Corpus Christi''; spalono też dokumenty przechowywane w skarbcu uniwersytetu i zmuszono kanclerza oraz rektorów wszystkich kolegiów do zrzeczenia się wszelkich przywilejów nadanych uniwersytetowi<ref group="uwaga">Roach et al., 1959: Pieczęcie, którymi były opatrzone dokumenty nadań przywilejów, połamano, a same pisma pocięto na kawałki i spalono na rynku miasta. Konflikt między odnoszącymi korzyści z przywilejów uniwersytetami oraz niespokojnymi (mającymi zwykle po kilkanaście lat) studentami a mieszczanami, zawyżającymi ceny żywności i zakwaterowania, był w tych czasach na tyle silny, że doczekał się w brytyjskiej kulturze własnego określenia: ''{{J|en|town and gown}}'' (dosł. miasto i toga). Dodatkowo w Cambridge istniał też trwały antagonizm między studentami z północnej i z południowej Anglii. W roku 1261 przerodził się on w zamieszki, do których dołączyli mieszkańcy, w wyniku czego splądrowano kilka budynków i spalono uniwersyteckie rejestry. Jeszcze inny konflikt, dotyczący także uniwersytetów w Oksfordzie i Paryżu, wynikał z tego, że część studentów była braćmi zakonnymi, którzy odgrywali ważną rolę w życiu uczelni, lecz jednocześnie nie podlegali w pełni jej prawom i dyscyplinie.</ref>. W latach 70. XIV wieku uniwersytet liczył około 700 członków{{odn|Leedham-Green|1996|s=29}}.
 
W ciągu XIV wieku ukształtowały się demokratyczne ciała kolegialne będące podstawowym elementem samorządności uczelni. Pierwsze były kongregacje (zgromadzenia) magistrów regentów (''{{J|en|regent masters}}''), czyli absolwentów z tytułem magistra bądźlub doktora, którzy byli zobligowani do nauczania studentów w ciągu dwóch lat po ukończeniu studiów, co określano mianem regencji (''{{J|en|regency}}''). Następnie uformował się Senat, który składał się z dwóch części: Izby Regentów oraz Izby Nieregentów (członków uniwersytetu niezajmujących się nauczaniem). Pojawiło się też zwoływane ''ad hoc'' ciało pod nazwą ''{{J|la|Caput Senatus}}''. Początkowo jego zadaniem było ustalanie programu kongregacji. Ponieważ jego członkami byli akademicy starsi wiekiem i stopniem naukowym, z biegiem czasu zaczęło ono ograniczać wpływy kongregacji złożonych w większości z młodych magistrów regentów<ref group="uwaga">Leedham-Green, 1996: Do utraty znaczenia przez regentów przyczynił się też wynalazek druku. Teksty stały się dostępne dla studentów i znikła potrzeba ich publicznego odczytywania, co było wcześniej główną formą nauczania.</ref>.
 
W XV wieku uczelnia była już w pełni uformowana: istniały wszystkie najważniejsze instytucje, a kolegia miały zapewniony byt dzięki fundacjom. Około roku 1450 uniwersytet liczył mniej więcej 1300 członków{{odn|Leedham-Green|1996|s=29}}. Od wstępujących na uniwersytet wymagano jedynie umiejętności czytania i pisania oraz podstawowej znajomości łaciny. Studenci rozpoczynali w tym czasie naukę w wieku około 15–17 lat{{odn|Leedham-Green|1996|s=25}}. Podstawowymi kursami były trwające siedem lat studia [[Sztuki wyzwolone|sztuk wyzwolonych]]{{odn|Leedham-Green|1996|s=16}} (jedynie nieliczni kończyli je w całości{{odn|J.P.C. Roach et. al.|1959}}) albo studia w dziedzinie gramatyki, które jednak nie cieszyły się popularnością. Studiowanie polegało na wysłuchiwaniu tekstów czytanych przez wykładowcę i jego komentarzy. Ćwiczenia miały formę dysput prowadzonych między studentami. Także egzaminy polegały na odbyciu dysput z wykładowcami różnych rang. Po uzyskaniu tytułu magistra można było rozpocząć studia zaawansowane: w dziedzinie teologii albo [[prawo cywilne|prawa cywilnego]] lub [[prawo kanoniczne|kanonicznego]]. Na uniwersytecie wykładano też medycynę, ale był to jeden z najmniejszych fakultetów – do roku 1500 odnotowano jedynie 59 jego absolwentów{{odn|Leedham-Green|1996|s=20}}. Już po dotarciu do Anglii prądów [[renesans]]owych, około 1488, program sztuk wyzwolonych został zmodyfikowany w duchu humanistycznym{{odn|Leedham-Green|1996|s=30}}.
Linia 418:
 
== Słynni absolwenci i naukowcy ==
Absolwenci Uniwersytetuuczelni nazywani są ''Cantabrigians'' lub, bądź bardziej potocznie, ''Cantabs''.
 
Do 2017 absolwenci Uniwersytetu w Cambridge i pracujący na nim naukowcy zdobyli 97 [[Nagroda Nobla|Nagród Nobla]] – więcej niż w przypadku jakiejkolwiek innej instytucji na świecie{{odn|Cambridge: Nobel Prize 2017}}:
* 32 w dziedzinie fizyki
* 26 w dziedzinie medycyny i fizjologii
Linia 541:
* [[Rachel Weisz]] – aktorka, zdobywczyni Oscara
 
{{Zobacz kategorię|Absolwenciabsolwenci Uniwersytetu w Cambridge}}
 
== Zobacz też ==