Wersja z 01:08, 29 kwi 2018 edytuj MastiBot (dyskusja \| edycje) Boty 3 417 304 edycje m Bot poprawia nagłówki sekcji; zmiany kosmetyczne ← poprzednia edycja		Wersja z 03:26, 28 lip 2018 edytuj anuluj edycję Fiszka (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 19 977 edycji artykuł napisany od nowa następna edycja →
Linia 1: {{Artysta muzyczny infobox '''Johannes de Grocheo''', '''Johannes de Grocheio''', '''Jean de Grouchy''' (ok. 1255 – ok. 1320) + muzyk i teoretyk muzyki, niepewnego pochodzenia. Pracował w [[Paryż]]u. Jego francuskie nazwisko brzmiało Jean de Grouchy, ale bardziej jest znany pod nazwiskiem zlatynizowanym. \|nazwa = Johannes de Grocheo \|zdjęcie = \|opis zdjęcia = \|imię i nazwisko = \|pseudonim = \|data urodzenia = ok. 1255 \|miejsce urodzenia = [[Paryż]] \|pochodzenie = prawd. [[Normandia (kraina historyczna)\|normandzkie]] \|data śmierci = ok. 1320 \|miejsce śmierci = \|przyczyna śmierci = \|instrument = \|typ głosu = \|gatunek = [[muzyka poważna]], [[muzyka w średniowieczu\|muzyka średniowieczna]] \|zawód = [[teoria muzyki\|teoretyk muzyki]] \|aktywność = \|wytwórnia płytowa = \|powiązania = \|współpracownicy = \|wyróżniony instrument = \|zespół = \|odznaczenia = \|commons = \|wikicytaty = \|www = \|podpis = }} '''Johannes de Grocheo''', także ''Johannes de Grocheio, Jean de Grouchy'' (ur. ok. 1255 w [[Paryż]]u, zm. ok. 1320) – [[Francuzi\|francuski]] [[teoria muzyki\|teoretyk muzyki]], pochodzący prawdopodobnie z [[Normandia (kraina historyczna)\|normandzkiej]] rodziny de Grouchy{{odn\|Page\|2004}}. Działał w Paryżu ok. 1275{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}} lub 1300{{odn\|Page\|2004}}{{odn\|Chodkowski\|1995\|s=409}}, związany z Collegium Sorbonicum{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}}. Napisał traktat ''De musica''{{u\|u1}}, będący jednym z najważniejszych [[średniowiecze\|średniowiecznych]] zabytków na temat muzyki. Obejmuje on całokształt ówczesnej wiedzy muzycznej i jest dobitnym przykładem wpływu [[arystotelizm]]u na średniowieczną [[teoria muzyki\|teorię muzyki]]. Johannes de Grocheo twierdził, że przedmiotem muzyki może być jedynie dźwięk uchwytny zmysłowo. Tym samym odrzucał [[Pitagoras\|pitagorejsko]]-[[Platon\|platońską]] koncepcję harmonii sfer. Zachował natomiast pitagorejską [[teoria proporcji\|teorię proporcji]] i wynikające z niej [[interwał]]y, nazywając je pryncypiami muzyki i uznając za materię muzyczną, której muzyk nadaje formę{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}}. Napisał jeden z najważniejszych traktatów na temat muzyki w [[Średniowiecze\|Średniowieczu]] - ''De arte musicae'' (ok. 1300), opisujący współczesną mu muzykę taką, jaka była praktykowana w Paryżu i okolicy. Podzielił w nim [[muzyka\|muzykę]] na trzy podstawowe działy: * '''musica simplex''' (muzyka jednogłosowa) * '''musica composita''' (muzyka wielogłosowa) * '''musica eclesiastica''' (muzyka liturgiczne)▼ Wyróżnił 3 rodzaje muzyki i ich formy{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}}{{odn\|Page\|2004}}: ''Dicamus igitur, quod musica, qua utuntur homines Parisiis, potest, ut videtur, ad tria membra generalia reduci. Unum autem membrum dicimus de '''simplici musica''' vel civili, quam vulgarem musicam appellamus; aliud autem de '''musica composita''' vel regulari vel canonica, quam appellant musicam mensuratam. Sed tertium genus est, quod ex istis duobus efficitur et ad quod ista duo tamquam ad melius ordinantur. Quod '''ecclesiasticum''' dicitur et ad laudandum creatorem deputatum est.'' * musica simplex – [[faktura monofoniczna\|jednogłosowa muzyka]] świecka [[chansons de geste\|cantus gestualis]] – pieśń epicka uprawiana przez ogół obywateli {{link-interwiki\|Q=5034077\|cantus coronatus}} – dworska pieśń panegiryczna cantus versualis – pieśń o wartościach umoralniających, przeznaczona dla młodzieży [[rondo (muzyka)\|rotundellus]] - pieśń śpiewana przez młodzież przy większych uroczystościach [[estampie\|stantipes]] – skomplikowana technicznie pieśń śpiewana przez młodzież na stojąco [[ductia]] – szybka pieśń taneczna * musica composita – [[polifonia\|wielogłosowa muzyka]] [[Notacja menzuralna\|menzuralna]] [[~~ductia~~motet]]▼ [[organum]] ** [[hoketus\|hoquetus]] ▲* ~~'''~~musica eclesiastica~~'''~~ (– [[muzyka ~~liturgiczne)~~liturgiczna]] matutinae horae ** [[msza (muzyka)\|missa]] Traktat zawiera ponadto elementarne wiadomości na temat [[skala (muzyka)\|skali muzycznej]], interwałów i systemu [[heksachord\|heksachordalnego]], a także uwagi dotyczące musica falsa, którą de Grocheo wiązał z formami muzyki świeckiej{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}}. Traktat został przekazany w 2 rękopisach: tzw. kodeksie Harley (British Museum w Londynie, Ms Harley 281), spisanym prawdopodobnie w 1300 i kodeksie Darmstadt (Hessische Landesbibliothek w Darmstadzie, Ms 2663), datowanym na lata 1300–1350{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}}{{odn\|Page\|2004}}. == Uwagi == ~~W swej pracy wyróżnił też kilka form muzycznych:~~ {{Uwagi * cantus gestualis (chanson de geste) \|u1=W literaturze muzykologicznej traktat ten występuje pod różnymi nazwami: ''De musica'' (wg słów samego Johannes de Grocheo), ''Theoria'', ''Ars musicae'', ''Tractatus de musica''{{odn\|Witkowska-Zaremba\|1993\|s=465-466}}. * rondellus (rondeau) }} * stantipes ([[estampie]]) ▲* [[ductia]] == Przypisy == {{Przypisy}} == Bibliografia == ~~Jeden z zachowanych egzemplarzy manuskryptu znajduje się w Hessische und Hochschulbibl. Darmstadt w Niemczech (Ms. 2663).~~ * {{Cytuj książkę \| inni = Elżbieta Dziębowska (red.) \| tytuł = Encyklopedia muzyczna PWM \| wydanie = I \| wydawca = PWM \| miejsce = Kraków \| data = 1993 \| isbn = 83-224-0453-0 \| tom = 4 \| tytuł tomu = HIJ część biograficzna \| rozdział = Johannes de Grocheo \| imię r = Elżbieta \| nazwisko r = Witkowska-Zaremba \| język = pl \| odn = tak}} * {{Cytuj książkę \| inni = Andrzej Chodkowski (red.) \| tytuł = Encyklopedia muzyki \| wydawca = PWN \| miejsce = Warszawa \| rok = 1995 \| isbn = 83-01-11390-1 \| język = pl \| odn={{odn/id\|Chodkowski\|1995}}}} * {{Cytuj książkę \| tytuł = The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. G \| wydawca = Oxford University Press \| data = 2004 \| isbn = 9780195170672 \| rozdział = Grocheio [Grocheo], Johannes de \| imię r = Christopher \| nazwisko r = Page \| język = en \| odn=tak}} {{ka}} ~~== Linki zewnętrzne ==~~ * [http://www.uga.edu/thema/gro-har.html Ars musicae - tekst łaciński] {{SORTUJ:Grocheo, Johannes de}} [[Kategoria:Teoria muzyki średniowiecznej\|Grocheo, Johannes de]] [[Kategoria:Teoretycy muzyki\|Grocheo, Johannes de]]

Johannes de Grocheo: Różnice pomiędzy wersjami