Sudan: Różnice pomiędzy wersjami

Od VI wieku ruszył proces [[chrystianizacja|chrystianizacji]] kraju. Utworzone zostały chrześcijańskie państwa Mukurra i Alwa, które przetrwały do XIII-XV wieku. Od VII wieku prowadzona była [[kolonizacja]] [[Arabowie|arabska]] z obszarów egipskich. Kolonizacja przyczyniła się do prawie całkowitego wyparcia chrześcijaństwa przez [[islam]] w przeciągu XV-XVI wieku. W XVI wieku utworzone zostały liczne państwa, utrzymujące się głównie z handlu niewolnikami. Wśród takowych tworów znalazły się między innymi [[sułtanat]]y [[Kordofan]], [[Darfur|Dar Fur]], [[Sannar (sułtanat)|Sennar]]. Południe kraju zamieszkiwali [[Niloci]]. W latach 1820–1821 północny i środkowy Sudan opanowała armia [[Imperium Osmańskie|osmańskiego]] namiestnika Egiptu, [[Muhammad Ali (pasza)|Muhammada Alego]]. Opór przeciwko rządom osmańskim do 1874 roku stawiał Dar Fur. Rządy osmańskie wiązały się z masowym wywozem niewolników, upadkiem gospodarki i wyludnieniem kraju. W latach 60. rozpoczęła się kolonialna dominacja [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Brytyjczycy okupowali kraj pod pretekstem zwalczania handlu niewolnikami (zdelegalizowanego w 1863 roku). W latach 1881–1885 trwało antyegipskie i antybrytyjskie [[powstanie Mahdiego|powstanie]] na czele którego stanął [[Mahdi z Sudanu]]. W 1885 roku mahdyści utworzyli państwo z siedzibą w [[Omdurman]]ie. Następcą Mahdiego został [[Abdullahi]] który proklamował świętą wojnę przeciwko sąsiadom. Mahdyści w trakcie wojny pokonali sąsiednią Etiopię, ich sukcesy zatrzymała dopiero brytyjsko-egipska kampania wojskowa zakończona sukcesem w 1899 roku. Po klęsce mahdystów Sudan formalnie stał się egipsko-brytyjskim [[kondominium (kolonia)|kondominium]], faktyczna władza należała jednak do Brytyjczyków. Władze kondominium podzieliły Sudan pod względem administracyjny na część północną (islamską) i południową (ludność czarnoskórą i częściowo chrześcijańską) co sprzyjało utrzymaniu się istniejącymistniejących antagonizmów wewnętrznymwewnętrznych. W 1951 roku Egipt zerwał układ z Wielką Brytanią a [[Faruk I]] ogłosił się królem Sudanu<ref name="PWN">{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Sudan-Historia;4575406.html|tytuł=Sudan. Historia|opublikowany=encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref>.

W 1956 roku proklamowana została niepodległa Republika Sudanu. Od początku niepodległośćniepodległości głównym problemem Sudanu pozostawały antagonizmy między północą a południem. Wzajemna niechęć doprowadziła do wybuchu [[I wojna domowa w Sudanie|I wojny domowej]]. W 1958 roku doszło do [[zamach stanu|zamachu stanu]] w wyniku którego do władzy doszła junta wojskowa [[Ibrahim Abbud|Ibrahima Abbuda]]. Reżim funkcjonował do 1964 roku. W 1966 roku południe wszczęło zbrojne powstanie. W 1969 roku miał miejsce kolejny wojskowy pucz. Władzę objął generał [[Dżafar Muhammad an-Numajri]]. Junta w 1972 roku doprowadziła do zawarcia porozumienia pokojowego z separatystami. W 1973 roku wojskowi nadali nową konstytucję która nadała [[autonomia|autonomię]] trzem prowincjom południowym i wprowadzała system monopartyjny (rządzącą formacją był [[Sudański Związek Socjalistyczny]]). W przeciągu lat 70. miały miejsce częste demonstracje i próby zamachów stanu. W 1983 roku na południu utworzona została separatystyczna [[Ludowa Armia Wyzwolenia Sudanu]]. Rebelia przerodziła się w [[II wojna domowa w Sudanie|II wojnę domową]]. Przyczyną wybuchu konfliktu było wprowadzenie w kraju prawa opartego na [[szariat|szariacie]]. W 1985 roku rządy generała an-Numajriego zakończył kolejny zamach stanu. Nowa junta wprowadziła system wielopartyjny i rządy Rady Najwyższej. W 1988 roku władze Sudanu próbowały porozumienie z separatystami co nie udało się ze względu na sprzeciw ze strony [[islamizm|fundamentalistów islamskich]]<ref name="PWN" />.