Sejm walny I Rzeczypospolitej: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) ilustracja |
||
Linia 5:
[[Plik:Polish Sejm during the reign of August II the Strong.PNG|thumb|266px|Połączony Senat i Izba Poselska podczas sejmu koronacyjnego w 1698 roku]]
[[Plik:Sala Senatorska Zamek Królewski w Warszawie 2016.jpg|thumb|266px|Sala Senatorska, miejsce obrad połączonych stanów na [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskim w Warszawie]]]]
'''Sejm walny''' ([[Łacina|łac.]] ''comitia generalia'')<ref>Historia sejmu polskiego. praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Michalskiego. Tom I do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1984, s. 200.</ref> – nazwa [[parlament]]u [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]], a od 1569 roku [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]]. Było to zgromadzenie decydujące o ważnych sprawach w państwie. Sejm walny składa się z dwóch izb: senatu i izby poselskiej oraz z trzech stanów sejmujących: króla, posłów i senatorów.
Linia 33 ⟶ 34:
== Organizacja i funkcjonowanie ==
[[Plik:Record of the voting for pre-Sejm Sejmik's deputies in Proszowice, December 5, 1689.png|thumb|Zapis głosowania (tzw. kreskowanie) na posłów na [[sejmik przedsejmowy|sejmiku przedsejmowym]] w [[Proszowice|Proszowicach]] [[5 grudnia]] [[1689]] roku, głosowanie miało charakter jawny, z 10 kandydatów wybrano 6]]
Zwoływanie sejmu walnego poprzedzone było ekspedycją tzw. listów sejmowych (''litterae conventuales''). Były to królewskie listy do Panów Rady (''ad maiores consiliarios'', ''senatores'') i „młodszych" (''iuniores''), uniwersały pisane do ogółu szlachty (''litterae universales'') oraz mandaty do starostów i legatów królewskich na sejmiki. W uniwersałach władca wzywał rycerstwo do udziału w sejmikach i wyboru posłów z pełną mocą stanowienia (''cum plena potestate'')<ref>Wacław Uruszczak, Sejm koronacyjny w 1507 roku w Krakowie, w: Studia do Dziejów Państwa i Prawa Polskiego, 2002, 7, s. 112.</ref>.
| |||