Dowództwa okręgów korpusów: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Grzes1966 przeniósł stronę Dowództwo Okręgu Korpusu do Dowództwa okręgów korpusów: Artykuł opisuje historię wszystkich dowództw tego szczebla, a nazwa sugeruje, że chodzi o jedno dowództwo.
drobne redakcyjne
Linia 1:
'''DowództwoDowództwa Okręguokręgów Korpusukorpusów''' (DOK) – terytorialnyterytorialne organorgany [[Ministerstwo Spraw Wojskowych|Ministerstwa Spraw Wojskowych]], [[IIpełniące Rzeczpospolita|IIw RP]]Polsce, pełniący w latach 1921-1939, funkcje administracyjno-gospodarcze, mobilizacyjne i garnizonowo-porządkowe.
 
== Organizacja administracjiokręgów Okręgówgeneralnych Korpusuw latach 1918–1921 ==
=== 1918-1921 ===
Organizowanie wojskowych władz terytorialnych rozpoczęto jeszcze przed odzyskaniem niepodległości. Od 15 października 1918 roku utworzono na terenie byłego Królestwa Polskiego 15 okręgów wojskowych oraz trzy (później cztery) Inspektoraty Lokalne. Inspektorat Lokalny był organem zwierzchnim w stosunku do okręgów wojskowych. 17 listopada 1918 roku utworzono pięć okręgów generalnych: warszawski, lubelski, kielecki, łódzki i krakowski. Stopniowo, w miarę przejmowania nowych terenów przez administrację polską, tworzone były kolejne Dowództwa Okręgów Generalnych.
 
Organizacja wewnętrzna Dowództwadowództw Okręgówokręgów Generalnychgeneralnych naw dzieńdniu 1 czerwca 1920 roku:
* dowódca okręgu generalnego
''Dowódca Okręgu Generalnego''
 
''Sztab Dowództwa Okręgu Generalnego''
Linia 54 ⟶ 52:
Poszczególne działy Dowództwa Okręgu Generalnego składały się z referatów i posiadały osobne kancelarie. Kancelaria główna Dowództwa Okręgu Generalnego wchodziła w skład Adiutantury.
 
== Organizacja dowództw okręgów korpusów w latach 1921–1939 ==
=== 1921 ===
{{osobny artykuł|OrdreOrganizacja de Bataillepokojowa Wojska Polskiego II RP w okresie pokoju}}
=== Organizacja w latach 1921–1924 ===
Zmiany w organizacji dowództw terytorialnych, które zaszły w 1921 roku związane były z zakończeniem wojny polsko-bolszewickiej i przechodzeniem armii na organizację pokojową. Obszar państwa podzielony został na dziesięć okręgów korpusów:
* [[Okręg Korpusu Nr I]] z [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr I|Dowództwem]] w Warszawie,
Linia 67:
* [[Okręg Korpusu Nr X]] z [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr X|Dowództwem]] w Przemyślu.
Ponadto wydzielono Obszar Warowny „Wilno” i Obszar Nadmorski obejmujący polskie wybrzeże [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]].
 
{{osobny artykuł|Ordre de Bataille Wojska Polskiego II RP w okresie pokoju}}
Podział kraju na okręgi korpusów nie pokrywał się z podziałem administracyjnym na województwa. Dowódca okręgu korpusu sprawował z ramienia ministra spraw wojskowych władzę wojskową na obszarze okręgu korpusu. Wszystkie formacje stacjonujące na terenie okręgu korpusu podlegały mu pod względem mobilizacji, uzupełnień i administracji.
 
Linia 127:
* Referat przemysłu wojennego.
 
=== Zmiany w organizacji wprowadzone w 1924 roku ===
Organizacja Dowództwadowództw Okręguokręgów Korpusukorpusów na stopie pokojowej wprowadziła kolejne zmiany.
 
* Wyłączono Szefów broni i służb ze składu organizacyjnego Dowództwa Okręgu Korpusu (sprawowali tylko funkcje fachowych doradców dowódcy Okręgu Korpusu).
Linia 140:
Podział na referaty zależał od decyzji dowódców Okręgu Korpusu.
 
=== Zmiany w organizacji wprowadzone w latach 1926–1930 ===
=== 1926 ===
Z dniem 1 września 1926 roku we wszystkich dowództwach okręgów korpusów z wyjątkiem DOK I, zniesiono stanowiska zastępców dowódców okręgów korpusów<ref>Witold Jarno, Okręg ...'', s. 126.</ref>.
 
=== 1928 ===
25 lipca 1928 roku zostali ustanowieni pomocnicy dowódców okręgów korpusów do spraw uzupełnień. Do 1939 roku, kiedy to przywrócono stanowiska zastępców dowódców OK, pomocnicy zastępowali z urzędu dowódców okręgów korpusów w czasie ich nieobecności<ref>Witold Jarno, Okręg ...'', s. 129.</ref>.
 
Utworzonow Okręgowe1929 Urzędyroku Przysposobieniautworzono Wojskowegookręgowe urzędy przysposobienia wojskowego i Wychowaniawychowania Fizycznegofizycznego, które przejęły z Oddziałuoddziałó Wyszkoleniawyszkolenia sprawy przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego .
=== 1929 ===
Utworzono Okręgowe Urzędy Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego, które przejęły z Oddziału Wyszkolenia sprawy przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego .
 
=== Zmiany w organizacji wprowadzone w latach 1931–1939 ===
=== 1931-1939 ===
Z dniem 1 stycznia 1931 w skład dowództw okręgów wojskowych zostały wcielone, bez zmiany nazwy i uprawnień:
* okręgowe urzędy wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego<ref>Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 1 z 9 stycznia 1931 roku, poz. 2.</ref>,
Linia 170 ⟶ 168:
W 1937 roku utworzono stanowiska dowódcy obrony przeciwlotniczej okręgu korpusu oraz przekazano składnice map pod zarząd [[Wojskowy Instytut Geograficzny|WIG]].
 
=== Zmiany w organizacji wprowadzone w 1939 roku ===
[[Plik:Okręgi Korpusów.PNG|thumb|250px|Okręgi Korpusów w 1939]]
4 maja 1939 roku została wprowadzona do użytku służbowego „Tymczasowa ogólna instrukcja organizacyjna Dowództwa Okręgu Korpusu na stopie pokojowej", opracowana przez Departament Dowodzenia Ogólnego MSWojsk.