Gutejowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Poprzednik Następca}} na {{Władca}} |
drobne techniczne |
||
Linia 1:
'''Gutejowie''' (Gutejczycy, Gutowie) – starożytny lud wywodzący się z gór [[Zagros]] (dzisiejszy zachodni [[Iran]]), o nieznanej bliżej przynależności etnicznej. Pod koniec
Najazdy Gutejów na Mezopotamię zaznaczyły się już w okresie szczytowym istnienia imperium akadyjskiego za czasów króla [[Naram-Sin z Akadu|Naram-Sina]], a wzmogły się znacząco za czasów jego następców.
Okres panowania Gutejów w Mezopotamii jest mało znany dla współczesnych badaczy, co jest wynikiem szczupłości źródeł dotyczących zarówno samego ludu, jak i okresu w którym przebywali na tych terenach. Oni sami, gdy pojawili się jako najeźdźcy na terenie Sumeru i Akadu, nie reprezentowali swoją kulturą wysokiego poziomu - stanowili federację luźno związanych plemion. Stosunkowo szybko jednak ulegli asymilacji, przyjmując język i panteon podbitych ludów (zwłaszcza [[Akadyjczycy|Akadów]], których byli bezpośrednimi następcami), a także strukturę władzy. Stworzyli własną dynastię władców (21 królów), której listę otwiera niejaki [[Inkiszusz]] (przełom XXIII/XXII w. p.n.e.), a zamyka [[Tirigan]], pokonany około roku 2116 p.n.e. przez [[Utuhengal]]a z [[Uruk]].
Linia 7:
Według obecnego stanu badań panuje opinia, że kulturalnie Gutejowie stali na dość niskim poziomie i nie pozostawili po sobie ani dzieł piśmiennych, ani żadnych znaczących wytworów sztuki (przynajmniej do tej pory takowych nie znamy), ograniczając się tylko do biernego przejmowania tradycji sumero-akadyjskiej. Niektórzy badacze przypisują im jednakże małe, fajansowe pieczęcie, inne od akadyjskich. Przedstawiają one najczęściej mężczyznę walczącego ze zwierzętami.
Pomimo pozorów najeźdźczego charakteru ich władzy, rządy Gutejów charakteryzują się sporą dozą liberalizmu w Mezopotamii w stosunku do istniejących wtedy miast-państw. Ich władza miała charakter czysto formalny. Wiele ośrodków sumeryjskich znakomicie się rozwijało, zarówno gospodarczo, jak i kulturalnie, przeżywając okres względnego dobrobytu. Przykładem tego jest [[Lagasz]] pod panowaniem [[Gudea|Gudei]]. W zasadzie panowanie Gutejów było czysto formalne, a szereg miast sumeryjskich odnosiło znaczne korzyści z ich patronatu. Gutejowie przejęli tytulaturę królów akadyjskich (
Być może za panowania Gutejów w Mezopotamii zaczęto używać koni.
Linia 19:
|poprzednik = [[królowie akadyjscy|dynastia akadyjska]]
|funkcja = dynastia gutejska
|lata = ok.
|następca = [[Gudea]] z [[Lagasz]]<br />[[Utuhengal]] z [[Uruk]]
}}
| |||