Najstarsze lokacje miast w Polsce na prawie niemieckim: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
Linia 40:
* [[1251]] – [[Bolesławiec]]<ref group="uwaga">Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1251 r.</ref><ref>''Bolesławiec. Zarys monografii miasta'', pod redakcją T. Bugaja i K. Matwijowskiego, Wrocław-Bolesławiec 2001, s. 30.</ref>, [[Chełmża]]<ref group="uwaga">Lokację miasta kładzie się na okres przed 1251 rokiem.</ref><ref>A. Wędzki, ''Początki reformy miejskiej w środkowej Europie do połowy XIII wieku: Słowiańszczyzna Zachodnia'', Warszawa – Poznań 1974, s. 155.</ref>, [[Kostrzyn]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.kostrzyn.wlkp.pl/asp/pl_turys.asp?typ=14&menu=298&strona=1 | tytuł = Historia Kostrzyna | opublikowany = Urząd Miejski w Kostrzynie | język = pl | data dostępu = 2014-05-04}}</ref>
* [[1252]] – [[Cerekwica (województwo dolnośląskie)|Cerekwica]]<ref group="uwaga">Zezwolenie na lokację wydał 12 marca 1250 r. książę wrocławski Henryk III Biały. Miasto szybko upadło.</ref><ref name="A. Jureczko, 1266" />, [[Radziejów]]<ref group="uwaga">Miasto lokowane przez księcia kujawskiego i łęczyckiego [[Kazimierz I kujawski|Kazimierza]].</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, t. II, s. 340.</ref>, [[Wiązów]]<ref group="uwaga">Zezwolenie na lokację wydał w 1250 r. książę wrocławski Henryk III Biały. Dokument lokacyjny wzorowany na Nysie wystawił w 1252 r. biskup wrocławski Tomasz II.</ref><ref name="A. Jureczko, 1266" />, [[Zawonia (województwo dolnośląskie)|Zawonia]]<ref group="uwaga">Zezwolenie na lokację wydał książę Henryk III Biały. Miasto wkrótce upadło.</ref><ref>Zob. A. Jureczko, ''Henryk III Biały, książę wrocławski (1247-1266)'', Kraków 2007, s. 136.</ref>.
* [[1253]] – [[Bochnia]]<ref group="uwaga">Nadanie prawa miejskiego magdeburskiego przez księcia krakowskiego [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesława Wstydliwego]].</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, t. I, s. 632.</ref>, [[Głogów]]<ref>''Głogów. Zarys monografii miasta'', Wrocław-Głogów 1994, s. 97.</ref>, [[Kluczbork]]<ref group="uwaga">Zezwolenie na lokację wydał 26 lutego 1253 r. książę wrocławski Henryk III biały.</ref><ref name="A. Jureczko, 1266" />, [[Oleśnica]]<ref>''Oleśnica. Monografia miasta i okolic'', pod redakcją S. Michalkiewicza, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981, s. 39.</ref>, [[Poznań]]<ref group="uwaga">Nadanie prawa miejskiego magdeburskiego przez księcia wielkopolskiego [[Przemysł I|Przemysła I]].</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1967, t. II, s. 195.</ref>, [[Śrem]]<ref group="uwaga">Wydanie przywileju lokacyjnego przez książąt wielkopolskich: [[Przemysł I|Przemysła I]] i [[Bolesław Pobożny|Bolesława Pobożnego]]. W [[1393]] miasto otrzymało prawo magdeburskie i zostało przeniesione na obecną lokalizację na mocy przywileju [[Władysław II Jagiełło|WładyslawaWładysława II Jagiełły]].</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1967, t. II, s. 308.</ref>, [[Przyłęk (województwo dolnośląskie)|Przyłęk]]<ref group="uwaga">W 1253 r. wzmiankowany jest wójt.</ref><ref group="uwaga">Miasto stało się ponownie wsią najpóźniej w 1296 r. przegrywając konkurencję z lepiej położonymi Ząbkowicami Śląskimi.</ref><ref name="J. Organiściak, T. Dudziak 1997" /><ref>''Słownik geografii turystycznej Sudetów'', t. 21, ''Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie, Przedgórze Paczkowskie'', cz. ''N-Ż'', pod redakcją M. Staffy, Wrocław 2008, s. 213.</ref>, [[Ziębice]]<ref group="uwaga">Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1253 roku.</ref><ref>M. Zlat, ''Ziębice'', Wrocław-Warszawa-Kraków 1967, s. 7.</ref>, [[Żmigród]]<ref group="uwaga">Zezwolenie na lokację na wzór Złotoryi i Lwówka Śląskiego wystawił 15 maja 1253 roku książę wrocławski Henryk III Biały.</ref><ref name="A. Jureczko, 1266" />
* [[1253]]–[[1255]] [[Legnica]]<ref>''Legnica. Zarys monografii miasta'', pod red. S. Dąbrowskiego, Wrocław-Legnica 1998, s. 21.</ref>
* [[1254]] – [[Bytom]]<ref>J. Drabina, ''Historia miast śląskich w średniowieczu'', Kraków 2000, s. 173.</ref>, [[Paczków]]<ref group="uwaga">Dokument fundacyjny wystawił biskup wrocławski Tomasz I.</ref><ref>B. Steinborn, ''Otmuchów, Paczków'', Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1982, s. 122.</ref>
Linia 72:
* [[1285]] – [[Głogówek]]<ref group="uwaga">Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1285 r.</ref><ref>J. Drabina, ''Historia miast śląskich w średniowieczu'', Kraków 2000, s. 270.</ref>, [[Wołów]]<ref group="uwaga">Lokacja nastąpiła w latach 1284–1288, najprawdopodobniej w 1285.</ref><ref>''Wołów. Zarys monografii miasta'', pod red. E. Kościk, Wrocław-Wołów 2002, s. 63.</ref>
* przed [[1286]] – [[Strzelce Krajeńskie]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.strzelce.pl/artykul/38.html | tytuł = Historia Strzelec Krajeńskich | opublikowany = Miasto i Gmina Strzelce Krajeńskie | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1286]] – [[Sławków (województwo śląskie)|Sławków]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.slawkow.pl/pl/1414/0/Rys_historyczny.html | tytuł = Rys historyczny Sławkowa | opublikowany = Urząd Miasta Sławków | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1287]] – [[Busko-Zdrój]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.busko-zdroj.com/miasto/miasto_historia.html | tytuł = Historia miasta | opublikowany = Miasto Busko-Zdrój | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Prusice]]<ref group="uwaga">Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1287 r.</ref><ref>''Inwentaryzacja krajoznawcza województwa wrocławskiego'', z. 16, ''Gmina Prusice'', Wrocław 1993, s. 15.</ref>, [[Ząbkowice Śląskie]]<ref group="uwaga">Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z dokumentu z 10 stycznia 1287 r.</ref><ref>J. Organiściak, ''Ząbkowickie opowieści'', cz. 1, ''Z dziejów miasta'', Ząbkowice Śląskie 1995, s. 9.</ref>
* przed [[1288]] – [[Zgierz]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://cms.miasto.zgierz.pl/index.php?page=historia& | tytuł = Historia miasta Zgierz | opublikowany = Miasto Zgierz | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
Linia 88:
* [[1297]] – [[Kąty Wrocławskie]]<ref group="uwaga">Miasto było lokowane w ostatnich latach XIII w., nie później niż w 1298 r.</ref><ref>''Katalog zabytków sztuki w Polsce. Seria nowa'', t. IV, ''Województwo wrocławskie'', z. 2, ''Sobótka, Kąty Wrocławskie'', Warszawa 1991, s. 33.</ref>
* [[1298]] – [[Łowicz]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.lowicz.info/index.php?tyt=5 | tytuł = Historia Łowicza | opublikowany = Gmina Łowicz | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1299]] – [[Nakło nad Notecią]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.naklo.pl/strona-602-historia.html | tytuł = Historia NaklaNakła nad Notecią | opublikowany = Gmina Nakło nad Notecią | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Olkusz]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.umig.olkusz.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=6&Itemid=5 | tytuł = Historia Olkusza | opublikowany = Urząd Miasta i Gminy w Olkuszu | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1300]] – [[Bardo (województwo dolnośląskie)|Bardo]]<ref group="uwaga">Miasto lokowano ok. roku 1300.</ref><ref>T. Chrzanowski, ''Bardo'', Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980, s. 17.</ref>, [[Lubliniec]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sztetl.org.pl/pl/article/lubliniec/3,historia-miejscowosci/ | tytuł = Historia miejscowości Lubliniec | opublikowany = wirtualny sztetl | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Sulechów]]<ref group="uwaga">Miasto lokował przed 1300 r. książę Henryk III głogowski.</ref><ref name="autonazwa1" />, [[Warszawa]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sztetl.org.pl/pl/article/warszawa/3,historia-miejscowosci/?print=1 | tytuł = Historia miejscowości Warszawa | opublikowany = wirtualny sztetl | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
 
== Miasta lokowane w XIII w. znajdujące się obecnie w Polsce ==
* [[1233]] – [[Chełmno]]<ref group="uwaga">Miasto lokowane wspólnie z Toruniem, tym samym dokumentem lokacyjnym, wystawionym przez wielkiego mistrza [[Hermann von Salza|Hermanna von Salzę]], miało pełnić rolę stolicy Państwa Krzyżackiego; w [[1251]] r. ponowne wystawienie przywileju lokacyjnego uwzględniającego rosnącą rolę Torunia.</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, t. I, s. 314.</ref>, [[Kwidzyn]]<ref group="uwaga">Lokacja miasta nastąpiła po tym roku.</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, t. I, s. 385.</ref>, [[Toruń]]<ref group="uwaga">Miasto lokowane na prawie chełmińskim, współniewspólnie z Chełmnem, tym samym przywilejem lokacyjnym, wystawionym przez wielkiego mistrza [[Hermann von Salza|Hermann von Salzę]]; w 1251 r. ponowne wystawienie przywileju lokacyjnego ze zmianami uwzględniającymi rosnącą rolę miasta w stosunku do Chełmna.</ref><ref>''Miasta polskie w Tysiącleciu'', Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, t. II, s. 346.</ref>
* przed [[1234]] – [[Banie]]<ref group="uwaga">Miejscowość w 1234 była wzmiankowana jako miasto, a w 1945 utraciła prawa miejskie.</ref><ref>[http://www.banie.pl/strona/menu/17_geneza_herbu. Gmina Banie - Geneza herbu Gminy Banie<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>
* [[1234]]–[[1239]] – [[Radzyń Chełmiński]]<ref>M. Dygo, ''Studia nad początkami władztwa zakonu niemieckiego w Prusach 1226-1259'', Warszawa 1992, s. 164.</ref>
Linia 111:
* [[1270]] – [[Myślibórz]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.mysliborz.pl/strony/menu/7.dhtml | tytuł = Historia Myśliborza | opublikowany = Miasto i Gmina Myślibórz | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1274]] – [[Kamień Pomorski]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sztetl.org.pl/pl/article/kamien-pomorski/3,historia-miejscowosci/ | tytuł = Historia Kamienia Pomorskiego | opublikowany = wirtualny sztetl | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1275]] – [[Kłodzko]]<ref group="uwaga">29 marca 1275 r. jest wzmiankowany wójt kłodzki.</ref><ref>''Kłodzko. Dzieje miasta'', pod redakcją R. Gładkiewicza, Kłodzko 1998, s. 38.</ref>, [[Kowalewo Pomorskie]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.kowalewopomorskie.pl/index.php?Itemid=28&id=33&option=com_content&task=view | tytuł = Rys historyczny Kowalewa Pomorskiego | opublikowany = Urząd Miejski w Kowalewie Pomorskim | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Łobez]]<ref>[[Martin Wehrmann]], Geschichte von Pommern, T. I, s. 111, Dr. Henning Graf von Borcke, "Unser Pommerland" vom Juli/August 1931 S. 261, [[Herbert Rudolf von Bismarck]], Krätschmann, 675 Jahre deutsche Stadt Labes. PBr., 2, 1950, Nr. 9, S. 3 f.</ref>
* [[1277]] – [[Płoty]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ploty.pl/strony/menu/12.dhtml | tytuł = Historia miejscowości Płoty | opublikowany = Miasto i Gmina Płoty | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Trzebiatów]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sztetl.org.pl/pl/article/trzebiatow/3,historia-miejscowosci/ | tytuł = Historia miejscowości Trzebiatów | opublikowany = wirtualny sztetl | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[1278]] – [[Barlinek]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://barlinek.republika.pl/historia.html | tytuł = Historia Barlinka | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Maszewo]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.maszewo.pl/informacje,gmina,historia,maszewo.html#start | tytuł = Historia Maszewa | opublikowany = Miasto i Gmina Maszewo | język = pl | data dostępu = 2014-05-05}}</ref>, [[Wolin (miasto)|Wolin]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sztetl.org.pl/pl/article/wolin/3,historia-miejscowosci/ | tytuł = Wolin. Historia miejscowości | autor = Małgorzata Grzenda | data = 2009-05-05 | praca = Wirtualny Sztelt | data dostępu = 2014-02-02}}</ref>