Parki narodowe w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

|[[dzwonek karkonoski]]<br />i [[goryczka trojeściowa]]<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Od dziś Karkonoskie parki narodowe mają wspólne logo!!! : Karkonoski Park Narodowy|url = http://www.kpnmab.pl/pl/news/od-dzis-karkonoskie-parki-narodowe-maja-wspolne-logo,703|opublikowany = www.kpnmab.pl|data dostępuarchiwum = http://archive.is/euMyc | zarchiwizowano = 2015-08-11}}</ref>

Pierwsze plany powstania parku sięgają lat siedemdziesiątych a pomysł narodził się wśród botaników [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]] w [[Katowice|Katowicach]]. Projekt Parku wykonał zespół z [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]] pod kierunkiem prof. dra hab. [[Romuald Olaczek|Romualda Olaczka]]<ref name="uw">{{cytuj stronę|url=http://www.katowice.uw.gov.pl/urzad/aktualnosci_urzedu/idn:1948.html|tytuł=Posiedzenie zespołu studyjnego do spraw ustanowienia Jurajskiego Parku Narodowego|data=2007-10-29|data dostępuarchiwum =2010 http://archive.is/nvGr | zarchiwizowano = 2012-12-0821}}</ref>.

Turnicki Park Narodowy o powierzchni 19 tysięcy [[hektar]]ów miałby powstać na terenie gmin [[Bircza (gmina)|Bircza]], [[Fredropol (gmina)|Fredropol]] i [[Ustrzyki Dolne (gmina)|Ustrzyki Dolne]] w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]]. Proponowane granice Parku rozciągać się miały od granicy państwowej z [[Ukraina|Ukrainą]] koło [[Kalwaria Pacławska|Kalwarii Pacławskiej]], poprzez [[Leszczyny (województwo podkarpackie)|Leszczyny]], [[Makowa|Makową]] i [[Rybotycze]] (granicą lasu), obok [[Posada Rybotycka|Posady Rybotyckiej]] przez [[Łodzinka Dolna|Łodzinkę Dolną]] i [[Wola Korzeniecka|Wolę Korzeniecką]] w okolice [[Bircza|Birczy]] i dalej (granicą lasu) do [[Leszczawa Dolna|Leszczawy Dolnej]] i [[Leszczawa Górna|Górnej]] i wreszcie przez [[Trzcianiec]], [[Wojtkowa|Wojtkową]] i [[Jureczkowa|Jureczkową]] do granicy państwowej z Ukrainą na północ od [[Krościenko (województwo podkarpackie)|Krościenka]]<ref>{{Cytuj stronęr|nowiny url =http://www.radio.rzeszow.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=7717&Itemid=114 | tytuł =Będzie Turnicki Park Narodowy | data dostępu = 9 maja 2008| autor =Polskie Radio Rzeszów94}}</ref>.

W 1995 Rada Ekologiczna przy [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydencie RP]] domaga się jak najszybszego utworzenia Turnickiego Parku Narodowego. Jednak ówczesny minister [[Stanisław Żelichowski]] uznał, iż nie widzi możliwości powołania nowego parku. Poparła go Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie, która wcześniej wobec projektu miała stanowisko pozytywne. Również samorządy gmin [[Bircza (gmina)|Bircza]] i [[Fredropol (gmina)|Fredropol]] stanowczo sprzeciwiły się projektowi utworzenia Turnickiego Parku Narodowego. 15 lutego 1996 roku powołano społeczną radę Turnickiego Parku Narodowego, w skład której weszli autorzy projektu, profesorowie Stefan Kozłowski i [[Roman Michał Andrzejewski|Roman Andrzejewski]], przyrodnicy oraz przedstawiciele [[Pracownia na rzecz Wszystkich Istot|Pracowni na rzecz Wszystkich Istot]]. Przewodniczącym rady został [[Ornitologia|ornitolog]] Przemysław Kunysz<ref>{{Cytuj stronę | url=http://pracownia.org.pl/dzikie-zycie-numery-archiwalne,2110,article,2385 | tytuł =Dzikie Życie, wrzesień 2003, Nr 9/111 „Turnicki węzeł gordyjski” | data dostępu = 6 stycznia 2009 | autor = | język =pl}}</ref>. Od początku prowadzenia kampanii na rzecz utworzenia Turnickiego Parku Narodowego stowarzyszeniu Pracownia na rzecz Wszystkich Istot udało się uzyskać poparcie dla tej idei w mediach lokalnych i ogólnopolskich, stowarzyszenie zebrało około 50 tysięcy podpisów pod [[petycja]]mi na rzecz parku. W 1997 roku trafiły one do Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa<ref>{{Cytuj stronę| url=http://pracownia.org.pl/turnicki-park-narodowy | tytuł =Działania Pracowni na rzecz Wszystkich Istot w celu utworzenia TPN | data dostępuarchiwum = 6https://web.archive.org/web/20160127134423/http://pracownia.org.pl/turnicki-park-narodowy stycznia| zarchiwizowano = 20092016-01-27}}</ref>. W 1998 propozycja była omawiana w Senacie RP<ref>{{Cytuj stronę | url =http://www.senat.gov.pl/k4/dok/diar/13/1308.HTM | tytuł =Diariusz Senatu RP nr 13 | data dostępu = 9 maja 2008 | opublikowany = Senat RP | archiwum = http://archive.is/XXKZ | zarchiwizowano = 2012-08-05}}</ref>. W 1999 roku Przemyskie Towarzystwo Ornitologiczne wspólnie z Pracownią na rzecz Wszystkich Istot wystosowało do Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa list, w którym proponowały wprowadzenie „Moratorium dla Lasów Arłamowskich”, które powstrzymałoby niekorzystne zmiany w środowisku leśnym na terenie przyszłego TPN do momentu jego utworzenia<ref>{{Cytuj stronę | url = http://pracownia.org.pl/dzikie-zycie-numery-archiwalne,2201,article,3659 | tytuł = Dzikie Życie, lipiec/sierpień 1999, Nr 7,8/61,61 „List do ministra ochrony środowiska” | data dostępu = 6 stycznia 2009}}</ref>. Obecnie pozyskuje się na tym terenie ok. {{formatnum:100000}}&nbsp;m³ drewna rocznie<ref>Czyli z lasu wyjeżdża dziennie dziesięć 40-tonowych ciężarówek obładowanych pniami często ponad stuletnich drzew</ref>{{fakt}}.

W marcu 2008 odbyło się spotkanie założycielskie ''Stowarzyszenia na rzecz Utworzenia Turnickiego Parku Narodowego''. Celem Stowarzyszenia miało być m.in. promocja tej inicjatywy oraz przekazywanie rzetelnych informacji o funkcjonowaniu parku, edukowanie w kwestiach świadomości ekologicznej, podejmowanie działań prawnych, reagowanie na inwestycje stojące w jasnej sprzeczności z prawem ochrony przyrody i dyrektywami – siedliskową i ptasią<ref>{{Cytuj stronę | url =http://wwwgory.pracownia.org.pl/pracaktualnosci/index.php?d=akt&id=442&m=4&r=200862-powstalo-stowarzyszenie-na-rzecz-turnickiego-parku-narodowego | tytuł = Powstało stowarzyszenie na rzecz Turnickiego Parku Narodowego | data dostępu= 2008-04-03 | opublikowany = 9Pracownia majana 2008rzecz Wszystkich Istot | data dostępu = 2018-09-24}}</ref>. Aktualnie jedną z organizacji pozarządowych prowadzących aktywne działania na rzecz promowania idei utworzenia [http://www.exploreprzemyskie.com Turnickiego Parku Narodowego] oraz kreowania zrównoważonego rozwoju w przyszłej otulinie parku zajmuje się [http://www.dziedzictwoprzyrodnicze.pl Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze].

W 2015 złożono wnioski w sprawie ustanowienia pomnikami przyrody 1064 jodeł pospolitych (o obwodzie 3 – 4,7 m), 748 buków zwyczajnych (o obwodzie 3 – 5,6 m), 45 jaworów (258–412 cm obwodu) oraz 74 grabów pospolitych (1,9 – 3,3 m obwodu), stanowiących najcenniejsze okazy drzewostanu na terenie postulowanego Parku<ref>Anita{{Cytuj Karwowskastronę | url = ''[http://metrocafemetro.gazeta.pl/metrocafemetro/1,14552350144,18897854,walka-o-tysiace-najcenniejszych-drzew-w-puszczy-karpackiej.html Drzewa| natytuł pomniki]''= Walka o tysiące najcenniejszych drzew w Puszczy Karpackiej. Mogą zostać wycięte | nazwisko = Karwowska | imię = Anita | data = 2015-09-23 | praca = metro.gazeta.pl | data dostępu = 2018-09-24}}</ref>.

W roku 2017 w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie złożony został projekt utworzenia na łącznej powierzchni 8 106,79 ha rezerwatu przyrody „Reliktowa Puszcza Karpacka” chroniącego najcenniejsze przyrodniczo obszary planowanego Turnickiego Parku Narodowego. Regionalnemu organowi ochrony środowiska poza projektem aktu prawnego powołującego rezerwat przekazano ponad 400-stronnicową dokumentację opisującą unikatowe w skali kraju walory przyrodnicze tego terenu<ref>{{Cytuj |tytuł = Projektowany Turnicki Park Narodowy rezerwatem już teraz? - Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze |czasopismo = Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze |data = 2017-01-10 |data dostępuurl = 2018http://przyrodnicze.org/projektowany-02turnicki-22park-narodowy-rezerwatem-juz-teraz/ |url archiwum = https://web.archive.org/web/20170124015258/http://przyrodnicze.org:80/projektowany-turnicki-park-narodowy-rezerwatem-juz-teraz/ |język zarchiwizowano = pl2017-01-PL24}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Odrzucony wniosek o utworzenie rezerwatu „Reliktowa Puszcza Karpacka” - gospodarkaPodkarpacka.pl |data dostępu = 2018-02-22 |opublikowany = gospodarkapodkarpacka.pl |url = http://gospodarkapodkarpacka.pl/news/view/19100/odrzucony-wniosek-o-utworzenie-rezerwatu-reliktowa-puszcza-karpacka |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Wniosek o utworzenie rezerwatu przyrody „Reliktowa Puszcza Karpacka” |czasopismo = Nauka w Polsce |data dostępu = 2018-02-22 |url = http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,412675,wniosek-o-utworzenie-rezerwatu-przyrody-reliktowa-puszcza-karpacka.html |język = pl}}</ref>.

Mazurski Park Narodowy miałby zostać wyodrębniony z terenów obecnego [[Mazurski Park Krajobrazowy|parku krajobrazowego]] i obejmować: rzekę [[Krutynia|Krutynię]], jeziora [[jezioro Nidzkie|Nidzkie]] i [[Łuknajno]]. Są dwie propozycje obszarów: mniejsza ma obejmować 34,5 tys. ha, większa – 39,5 tys. ha. W obu tych wariantach największą powierzchnię w parku zajmowałaby woda a następnie lasy i bagna. [[Skarb Państwa]] jest właścicielem ponad 90% tych terenów<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.ochrona-przyrody.edu.pl/parki-narodowe/mazurski-park-narodowy|tytuł=Mazurski Park Narodowy|data dostępu| archiwum =2011 http://archive.is/WhOa | zarchiwizowano = 2012-0108-0405}}</ref>.