Zima wulkaniczna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie - pierwsze linijki wpisu koncentrowały się na wpływie aerozolu na chmury a w kontekście wulkanów istotne jest przede wszystkim bezpośrednie rozpraszanie promieniowania przez aerozol, co było w ogóle pominięte , wikizacja, źródła/przypisy |
|||
Linia 1:
'''Zima wulkaniczna''' – hipotetyczne globalne obniżenie temperatury na skutek przysłonięcia [[Słońce|Słońca]] przez produkty wielkiej [[erupcja wulkanu|erupcji wulkanicznej]]. [[Popiół wulkaniczny]] i kropelki [[Kwas siarkowy|kwasu siarkowego]] to cząsteczki [[aerozole atmosferyczne|aerozolu atmosferycznego]], które w [[Troposfera|troposferze]] mogą stanowić [[Jądro kondensacji|jądra kondensacji]] kropelek chmurowych (zwiększając prawdopodobieństwo wystąpienia [[Chmura (meteorologia)|chmur]] lub zwiększając ich [[albedo]], co nazywamy [[Efekt aerozolowy pośredni|pośrednim efektem aerozolowym]]) i a wprowadzone do [[Stratosfera|stratosfery]] pozostają w niej przez dłuższy czas (do kilku lat) i bezpośrednio rozpraszają [[promieniowanie słoneczne]] ([[Efekt aerozolowy bezpośredni|bezpośredni efekt aerozolowy]])<ref>{{Cytuj |autor = Aleksandra Kardaś |tytuł = Wulkany odpowiedzialne za... wyjątkowo chłodne lata |data = 2015-10-24 |data dostępu = 2018-09-26 |opublikowany = naukaoklimacie.pl |url = http://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/wulkany-odpowiedzialne-za-wyjatkowo-chlodne-lata-112 |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = IPCC |rozdział = 2.4 Aerosols - AR4 WGI Chapter 2: Changes in Atmospheric Constituents and in Radiative Forcing |tytuł = Climate Change 2007: Working Group I: The Physical Science Basis |data = 2007 |data dostępu = 2018-09-26 |opublikowany = www.ipcc.ch |url = http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/ch2s2-4.html}}</ref>.
W roku 1982 P.J. Crutzen i J.W. Birks opublikowali [[Teoria zimy nuklearnej|teorię zimy nuklearnej]] na całej kuli ziemskiej jako następstwa [[wojna jądrowa|wojny jądrowej]]{{r|Crutzen}}, po której pojawiła się seria publikacji na ten temat{{r|Ehrlich|Turco1983|Turco90|Robock07|Toon|Mills}}. Wkrótce wprowadzono analogiczne pojęcie globalnej „zimy wulkanicznej” jako skutku katastrofalnych [[erupcja wulkanu|erupcji wulkanicznych]]{{r|Rampino88|Rampino92|Rampino02}} i związanymi z nią „[[Masowe wymieranie|wielkimi wymieraniami]]”{{r|Rampino02}}.
| |||