Czerwony klasztor (klasztor na Słowacji): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MBi (dyskusja | edycje)
poprawki i uzupełnienia
Linia 49:
 
== Historia ==
Został ufundowany w [[1319]] przez węgierskiego magnata Kokosza Berzewiczego. Fundacja ta była częścią kary, jaką miał on ponieść za zabicie Chyderka z rodu Györgów (za karę miał ufundować 6 klasztorów oraz zamówić w nich 4 tys. mszy). Budowę klasztoru rozpoczęto w [[1330]] r. Nazywano go Klasztorem Lechnickim, byłagdyż onapowstał równieżna wspieranaterenach przezwyłączonych polskichz królów:położonej [[Kazimierzwyżej IIIw Wielki|Kazimierzadolinie Wielkiegopotoku Havka wsi [[Lechnica]], zaś od pokrycia czerwoną dachówką był "''od ludu czerwonym zwany''"<ref name =Jan=>Janota Eugeniusz: ''Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin'', nakładem Juliusza Wildta, Kraków 1860, s. 56</ref>. Wilhelm Drugeth, starosta spiski, uposażył go w 1335 r. [[JadwigaStara AndegaweńskaWieś Spiska|królowąStarą JadwigęWsią]], nazywanoa gow nawet1352 Klasztoremr. LechnickimJan, przeor klasztoru w [[Lendak]]u darował wieś [[Relów]].<ref name =Jan=/> Krakowscy mieszczanie na utrzymanie klasztoru przeznaczyli połowę wsi [[Rychwałd (Słowacja)|Rychwałd]]. ZamieszkanyKlasztor zamieszkany był początkowo przez mnichów z zakonu [[kartuzi|kartuzów]] (posiadali również klasztor w [[Kláštorisko|Kláštorisku]]), a później [[kameduli|kamedułów]]. Zakonnicy byli utrzymywani przez podatki pochodzące łącznie z 10 wsi. Rozbudowywali oniWspierani obiektbyli iteż wznosiliprzez dalszepolskich budowlekrólów: domki–pustelnie,[[Kazimierz szpital,III aptekęWielki|Kazimierza Wielkiego]], zajazd dla podróżnych i wieżę kościoła. W latach 1431–1433 klasztor był łupiony przez [[HusytyzmLudwik Węgierski|husytówLudwika Węgierskiego]]. Zakon działał do lat 80. XVIII, kiedy został skasowany przez cesarzai [[JózefJadwiga II HabsburgAndegaweńska|Józefakrólową IIJadwigę]]. DobraW zakonu1381 zostałyr. rozdysponowane"''Ludwik wśródkról kilkusetpolski rodzini niemieckichwęgierski kolonistównakazał Bolkowi, którzyksięciu wopolskiemu tymi czasiestaroście przybyliczorsztyńskiemu, doby pobliskichnie Dolnychwzbraniał Lechnickartuzom (''Unterlechnitz''),lechnickim wówczasłowienia teżryb upowszechniłana siępolskim niemieckabrzegu nazwa ''Rotes Kloster'' (węgDunajca. ''Vöröskolostor'')R. [[1393 Jadwiga Łuszczewska]]królowa (Deotyma) zwiedzająca w [[1860]]uposażyła klasztor zastałastałym godochodem zrujnowanym,soli alez kościółżup był zadbany. Po pożarze w [[1907]]bocheńskich, wtudzież wynikumłynem któregopo zniszczonepolskiej zostałystronie. dachyWładysław iJagiełło zawaliłazatwierdził sięto wieżanadanie kościoła,we klasztorLwowie przeszedł1425 na własność węgierskiego ministerstwa rolnictwar.''"<ref Wname [[1934]]=Jan=/> preszowski oddziałZ KCSTczasem wydzierżawiłzakonnicy gorozbudowywali naobiekt 50i latwznosili idalsze przeprowadziłbudowle: prowizorycznydomki–pustelnie, remontszpital, w latach 1952–1968 przeprowadzono remont generalnyaptekę, azajazd całydla obiektpodróżnych zostałi uznanywieżę za narodowy pomnik kulturykościoła.
 
W latach 1431–1433 klasztor był łupiony przez [[Husytyzm|husytów]]. Zakon działał do roku 1782, kiedy został skasowany przez cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II]]. Dobra zakonu zostały rozdysponowane wśród kilkuset rodzin niemieckich kolonistów, którzy w tym czasie przybyli do pobliskiej Dolnej Lechnicy (''Unterlechnitz''), wówczas też upowszechniła się niemiecka nazwa ''Rotes Kloster'' (węg. ''Vöröskolostor''). [[Jadwiga Łuszczewska]] (Deotyma) zwiedzająca w [[1860]] klasztor zastała go zrujnowanym, ale kościół był zadbany. Po pożarze w [[1907]], w wyniku którego zniszczone zostały dachy i zawaliła się wieża kościoła, klasztor przeszedł na własność węgierskiego ministerstwa rolnictwa. W [[1934]] preszowski oddział KCST wydzierżawił go na 50 lat i przeprowadził prowizoryczny remont, w latach 1952–1968 przeprowadzono remont generalny, a cały obiekt został uznany za narodowy pomnik kultury.
 
== Brat Cyprian ==