Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa bezdźwięczna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: wstawiam brakujący szablon {{Przypisy}} |
m ilustracja |
||
Linia 6:
|Kirshenbaum = f
|dźwięk = voiceless labiodental fricative.ogg
|grafika =
}}
'''Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa bezdźwięczna''' – rodzaj dźwięku [[spółgłoska|spółgłoskowego]] występujący w [[język (mowa)|językach naturalnych]]. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej [[Międzynarodowy Alfabet Fonetyczny|IPA]] oznaczana symbolem: [{{IPA|f}}]. Głoska ta była obca językowi prasłowiańskiemu, a w języku polskim znalazła się dzięki zapożyczeniom z [[języki germańskie|języków germańskich]] i [[łacina|łaciny]]. W najstarszych zapożyczeniach zastępowana przez [[Spółgłoska zwarta dwuwargowa bezdźwięczna|[p]]] lub [[Spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna|[b]]], np. niem. ''Farbe'' → pol. ''barwa''<ref name=derwojedowa/>.
Linia 23:
* wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego powoduje artykulację '''spółgłoski zmiękczonej''' ([[palatalizacja|spalatalizowanej]]): [{{IPA|fʲ}}]
* wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego powoduje artykulację '''spółgłoski [[welaryzacja|welaryzowanej]]''': [{{IPA|fˠ}}]
* zaokrąglenie warg powoduje artykulację '''[[labializacja|spółgłoski labializowanej]]'''[{{IPA|fʷ}}]<ref name=derwojedowa/>
== Występowanie ==
Linia 34:
!Uwagi
|-
| [[Język arabski|arabski]] ||
|-▼
| [[Język armeński|armeński]] || Dialekt wschodni<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Dum-Tragut | imię = Jasmine | tytuł = Armenian: Modern Eastern Armenian | rok = 2009 | wydawca = John Benjamins Publishing Company | język = en }}▼
</ref> || '''ֆ'''ուտբոլ || {{IPA|[fut̪bol]}} || 'piłka nożna' ||▼
|-
|colspan=2| [[Język kataloński|kataloński]]<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Carbonell | imię = Joan F. | nazwisko2 = Llisterri | imię2 = Joaquim | tytuł = Catalan | czasopismo = Journal of the International Phonetic Association | wolumin = 22 | wydanie = 1–2 | strony = 53–56 | rok = 1992 | doi = 10.1017/S0025100300004618 | język = en }}</ref> || '''f'''ase || {{IPA|[ˈfazə]}} || 'phase' || faza
Linia 50 ⟶ 47:
|Odmiana stosowana w [[Nowa Zelandia|Nowej Zelandii]]<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Wood | imię = Elizabeth | tytuł = TH-fronting: The substitution of f/v for θ/ð in New Zealand English | czasopismo = New Zealand English Journal | wolumin = 17 | strony = 50-56 | rok = 2003 | język = en }}</ref><ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Gordon | imię = Elizabeth | nazwisko2 = Maclagan | imię2 = Margaret | tytuł = Varieties of English | wolumin = 3: The Pacific and Australasia | strony = 64-76 | rok = 2008 | wydawca = Walter de Gruyter | język = en }}</ref>
|-
|Odmiana stosowana w [[
|-
|colspan=2| [[Język francuski|francuski]]<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Fougeron | imię = Cecile | nazwisko2 = Smith | imię2 = Caroline L | tytuł = Illustrations of the IPA:French | czasopismo = Journal of the International Phonetic Association | wolumin = 23 | wydanie = 2 | strony = 73–76 | rok = 1993 | doi = 10.1017/S0025100300004874 | język = en }}</ref> || '''f'''abuleuse || {{IPA|[fäbyˈløːz̪]}} || 'świetny' || Zobacz też: [[Wymowa i transkrypcja języka francuskiego]].
▲|-
▲| [[Język
▲</ref> || '''ֆ'''ուտբոլ || {{IPA|[fut̪bol]}} || 'piłka nożna' ||
|-
|colspan=2| [[Język polski|polski]]<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Jassem | imię = Wiktor | tytuł = Polish | czasopismo = Journal of the International Phonetic Association | wolumin = 33 | wydanie = 1 | strony = 103–107 | rok = 2003 | doi = 10.1017/S0025100303001191 | język = en }}</ref><ref name=derwojedowa>{{Cytuj książkę|nazwisko=Derwojedowa|imię=Magdalena|tytuł=Zamiast korepetycji Język polski Kompendium|rok=2005|wydawca=Świat książki|ISBN=8373912517}}</ref> || '''f'''utro || {{IPA|[ˈfut̪rɔ]}} || - || Zobacz też: [[Fonetyka języka polskiego]].
| |||