Komisja Edukacji Narodowej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 176.113.196.36 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Stok.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 17:
Pierwotny skład Komisji liczył 8 osób: 4 senatorów i 4 posłów<ref>Michał Kulecki, ''Komisja Edukacji Narodowej'', Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, [http://www.agad.archiwa.gov.pl/prezentacje/ken.html dostępne w Internecie, dostęp 2007-12-10, 07:35]</ref> reprezentujących Koronę i Wielkie Księstwo Litewskie. Pierwszym prezesem został biskup wileński [[Ignacy Jakub Massalski]], który na tym stanowisku dokonał wielu nadużyć finansowych w szkołach litewskich i w [[1776]] został usunięty z tego stanowiska. Najbardziej zasłużonymi, oficjalnymi członkami byli posłowie wywodzący się z magnackich rodzin i rodzin powiązanych z tzw. [[Familia (stronnictwo)|Familią]], m.in.: [[Adam Kazimierz Czartoryski]], [[Joachim Chreptowicz]], [[Ignacy Potocki]] i [[Andrzej Hieronim Zamoyski|Andrzej Zamoyski]]. Ponadto w pierwszym składzie Komisji był biskup płocki [[Michał Jerzy Poniatowski|Michał Poniatowski]] oraz [[August Kazimierz Sułkowski|August Sułkowski]] i [[Antoni Józef Poniński (1732–1830)|Antoni Poniński]].
 
Jednak od samego początku faktycznymi pracownikami Komisji była grupa uczonych i artystów skupiona wokół [[Hugo Kołłątaj|Hugona Kołłątaja]], który nadawał cały czas ogólny kierunek jej działaniom. Do najbardziej zasłużonych „ekspertów” zalicza się pisarzy [[Franciszek Bieliński (pisarz wielki koronny)|Franciszka Bielińskiego]] i [[Julian Ursyn Niemcewicz|Juliana Ursyna Niemcewicza]], oraz uczonych [[Feliks Oraczewski|Feliksa Oraczewskiego]], [[Andrzej Gawroński (biskup krakowski)|Andrzeja Gawrońskiego]], jakiegos[[Dawid ziomkaPilchowski|Dawida Pilchowskiego]], [[Hieronim Stroynowski|Hieronima Stroynowskiego]] oraz [[Grzegorz Piramowicz|Grzegorza Piramowicza]]. [[Pierre Samuel du Pont de Nemours]] – wcześniej osobisty sekretarz króla, został przez niego wyznaczony początkowo do roli wpływowego sekretarza Komisji i był nim aż do czasu emigracji do [[Stany Zjednoczone|USA]], gdzie jego syn stworzył później podwaliny przyszłego koncernu chemicznego [[DuPont]].
 
, [[Hieronim Stroynowski|Hieronima Stroynowskiego]] oraz [[Grzegorz Piramowicz|Grzegorza Piramowicza]]. [[Pierre Samuel du Pont de Nemours]] – wcześniej osobisty sekretarz króla, został przez niego wyznaczony początkowo do roli wpływowego sekretarza Komisji i był nim aż do czasu emigracji do [[Stany Zjednoczone|USA]], gdzie jego syn stworzył później podwaliny przyszłego koncernu chemicznego [[DuPont]].
 
Dzięki osobistemu protektoratowi [[Stanisław August Poniatowski|króla]] i „[[Familia (stronnictwo)|Familii]]” Komisja miała niemal zupełną swobodę działań, choć w początkowym okresie opozycja w Sejmie starała się utrudniać jej pracę, ograniczając środki finansowe{{fakt|data=2010-12}}.
Linia 39 ⟶ 37:
{{clear}}
<center>
<gallery widths="160" heights="200" perrow="5">
File:1782 Algiebra dla szkół narodowych.png|''Algiebra dla szkół narodowych'', (1782).
File:1785 Botanika dla szkół narodowych.png|[[Krzysztof Kluk]], ''Botanika dla szkół narodowych'', (1785).