Usta Prawdy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mike89 (dyskusja | edycje)
m źródła/przypisy
Nie podano opisu zmian
Linia 2:
[[Plik:Bocca della verita.jpg|thumb|240px|Usta Prawdy]]
 
'''Usta Prawdy''' ([[język włoski|wł.]] ''Bocca della Verità'') – okrągły, [[marmur]]owy [[medalion (architektura)|medalion]], o średnicy ok. 175 cm, przedstawiający oblicze brodatego bóstwa. Od XVII wieku w [[przedsionek (architektura)|przedsionku]] [[Bazylika Santa Maria in Cosmedin|bazyliki Santa Maria in Cosmedin]] w [[Rzym]]ie.

Istnieje wiele teorii na temat jego pochodzenia i funkcji. Jego wiek szacowany jest na ponad 2000 lat. Uważa się, m.in. że medalion mógł być przykrywą zbiornika na wodę, częścią [[fontanna|fontanny]] lub też służyć jako pokrywa wejścia do [[starożytność|starożytnego]] wodociągu. Wedle [[średniowiecze|średniowiecznej]] [[legenda|legendy]], rzeźba pełniła funkcję wykrywacza kłamstw – podejrzany wkładał dłoń w usta, które miały zamykać się, odgryzając kończynę, gdy osoba mówiła nieprawdę.
 
Obecnie usta prawdy znajdują się w [[przedsionek (architektura)|przedsionku]] [[Bazylika Santa Maria in Cosmedin|bazyliki Santa Maria in Cosmedin]] w [[Rzym]]ie.
 
== Nazwa ==
Linia 19 ⟶ 20:
 
== Bóstwo ==
Uważa się, że [[medalion (architektura)|medalion]] przedstawia oblicze brodatego bóstwa, które do tej pory nie zostało jednoznacznie zidentyfikowane. Maska może być portretem:
 
* [[Merkury|Merkurego]], [[mitologia rzymska|rzymskiego]] boga handlu i złodziei – nieopodal bazyliki Santa Maria in Cosmedin znajduje się źródełko Merkurego, do którego [[pielgrzymka|pielgrzymowali]] złodzieje i handlarze, by uzyskać przebaczenie za popełnione występki i kłamstwa
Linia 25 ⟶ 26:
* [[Faun]]a, staroitalskiego boga płodności, przedstawianego jako brodatego pół człowieka pół kozła – na rzeźbie dopatrzono się szczątków rogów
 
* [[Jowisz]]a, w mitologii rzymskiej uważanego za ojca bogów - nieopodal bazyliki Santa Maria in Cosmedin znajdowała się świątynia Jowisza jako ''Jupiter Jurarius'' (gwarant prawa), gdzie maska miała pełnić funkcję miejsca składania przysięgprzysiąg.
 
* [[mitologia grecka|greckiego]] boga morskiego [[Tryton (syn Posejdona)|Trytona]] lub [[tytani|tytana]] [[Okeanos]]a
Linia 33 ⟶ 34:
 
== Kultura masowa ==
Usta prawdy pojawiłyPojawiły się w komedii romantycznej ''[[Rzymskie wakacje]]'' (1953) z udziałem [[Audrey Hepburn]] i [[Gregory Peck|Gregory’ego Pecka]]. W jednej ze scen aktor wkłada dłoń w usta, udając następnie, że została mu odgryziona<ref name="a">{{Cytuj książkę |nazwisko = Fishgall |imię = Gary |tytuł = Gregory Peck: A Biography |data = 2002 |wydawca = Simon & Schuster |język = en |isbn = 0-684-85290-X |url = https://books.google.pl/books?id=NJId3XPaeR0C&hl=pl&source=gbs_book_similarbooks |strony = 173}}</ref>.
 
Przed maską wciąż gromadzą się długie kolejki turystów z całego świata, chcących zrobić sobie pamiątkową fotografię, oczywiście z dłonią w ustach.