Filaret (Denysenko): Różnice pomiędzy wersjami

'''Filaret''', imię świeckie: Mychajło Antonowycz Denysenko (ur. [[23 stycznia]] [[1929]] w Błahodatnym) – zwierzchnik [[Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego|Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego]] od [[1995]]. Nosi tytuł ''Jego Świątobliwości Patriarchy Kijowskiego i całej Rusi-Ukrainy'', który nie jest uznawany przez kanoniczne Kościoły prawosławne. Do czasu wystąpienia z [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego]] metropolita w tymże Kościele; w [[1990]] jeden z kandydatów do objęcia godności [[Metropolici i patriarchowie Moskwy|patriarchy Moskwy i całej Rusi]]. W [[1997]] został w Cerkwi Rosyjskiej objęty anatemą, którą w 2018 r. zdjął z niego patriarcha Konstantynopola.

Urodził się we wsi Błahodatnoje w okręgu donieckim. Jest absolwentem seminarium duchownego w [[Odessa|Odessie]] i Akademii Duchownej w Moskwie. [[1 stycznia]] [[1950]], jako student II roku akademii, złożył śluby zakonne w [[Ławra Troicko-Siergijewska|Ławrze Troicko-Siergijewskiej]]. Dwa tygodnie później patriarcha [[Aleksy I (patriarcha Moskwy)|Aleksy I]] udzielił mu święceń diakońskich. W [[1952]] został [[hieromnich]]em, a po uzyskaniu dyplomu Akademii Duchownej rozpoczął pracę wykładowcy Nowego Testamentu w seminarium duchownym w Moskwie. W sierpniu [[1956]] podniesiony do godności [[igumen]]a i przeniesiony na stanowisko inspektora seminarium duchownego w [[Saratow]]ie, zaś od roku następnego -– w [[Kijów|Kijowie]]. Od [[1958]] był przez dwa lata jego ostatnim rektorem (seminarium zostało zamknięte). W tym samym momencie został [[archimandryta|archimandrytą]].

Od [[1960]] pełnił obowiązki ''[[locum tenens]]'' egzarchy ukraińskiego, zaś przez rok ([[1961]]) był oficjalnym przedstawicielem patriarchatu moskiewskiego przy [[Prawosławny patriarchat aleksandryjski|patriarchacie aleksandryjskim]].

Po powrocie do Rosji został biskupem pomocniczym eparchii leningradzkiej z tytułem biskupa łużskiego. Funkcję tę łączył z zadaniami ''locum tenens'' eparchii ryskiej. [[10 października]] [[1962]] przeniesiony na katedrę [[eparchia wiedeńska i austriacka|wiedeńską i austriacką]], zaś od [[22 grudnia]] [[1964]] wikariusz eparchii moskiewskiej z tytułem biskupa dmitrowskiego. [[14 maja]] [[1966]] został arcybiskupem kijowskim i halickim. Dwa lata później, pozostając na katedrze, uzyskał godność metropolity.

[[25 czerwca]] [[1992]] uczestniczył w oficjalnym ogłoszeniu niezależności Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego. Początkowo był w nim zastępcą patriarchy [[Mścisław (Skrypnyk)|Mścisława]] i jego następcy [[Włodzimierz (Romaniuk)|Włodzimierza]]. Funkcję patriarchy, nieuznawanego przez kanoniczne Kościoły prawosławne, pełni od [[20 października]] [[1995]]. [[21 lutego]] [[1997]] został całkowicie wykluczony z Cerkwi prawosławnej, objęty anatemą<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Акт об отлучении от Церкви монаха Филарета (Денисенко) |data = |data dostępu = 2018-10-11 |opublikowany = Патриархия.ru |url = http://www.patriarchia.ru/db/text/417804.html |język = ru}}</ref>, czego nigdy nie uznał, traktując anatemę jako akt polityczny. Jego działania interpretuje się w literaturze jako motywowane rozczarowaniem z powodu przegranych wyborów na patriarchę Moskwy i całej Rusi<ref>M. Ławreszuk, ''Prawosławie...'', ss.277–278</ref><ref>A. Szeptycki, ''Podziały religijne na Ukrainie'', [w:] {{cytuj książkę | autor = red. Solarz A., Schreiber H.| tytuł = Religia w stosunkach międzynarodowych| wydawca = Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego| miejsce = Warszawa| rok = 2012| strony = 215-217| isbn = 9788323508274}}</ref>.

Według źródeł rosyjskich metropolita Filaret miał być tajnym współpracownikiem [[KGB]] o pseudonimie „Antonow”, a także, już będąc poza Rosyjskim Kościołem Prawosławnym, otwarcie łamać zasadę [[celibat]]u mnichów, prowadząc życie rodzinne z Eugenią Rodionową (zm. [[1998]])<ref>[http://www.ortho-rus.ru/cgi-bin/ps_file.cgi?2_840 Филарет (Денисенко)]</ref><ref>W. Pawluczuk, ''Ukraina...'', s.131</ref>. Informacje na ten temat przekazał w 1991 prasie ukraińskiej biskup [[Jonatan (Jeleckich)]], ówcześnie wikariusz eparchii kijowskiej<ref>{{cytuj książkę | autor = S. Plokhy, F. E. Sysyn| tytuł = Religion and Nation in Modern Ukraine| wydawca = Canadian Institute of Ukrainian Studies Press| miejsce = Toronton and Edmonton| rok = 2003| strony = 118| isbn = 1-895571-36-7 }}</ref>.