Wikipedia

Puławianie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m poprawa linków
m drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Puławianie''' – potoczna nazwa [[koteria|koterii]] (działalność [[Frakcja (polityka)#Frakcja partyjna|frakcyjnafrakcji]] była wówczas w partii zakazana) powstałej w kierownictwie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]] w 1956. Nazwa pochodzi od zespołu modernistycznych kamienic przy [[Ulica Puławska w Warszawie|ul. Puławskiej]] 24 i 26 w [[Warszawa|Warszawie]], które przetrwały wojnę, zasiedlonych po wojnie głównie przez wysokich funkcjonariuszy partyjnych, w których mieszkali niektórzy ze zwolenników tej frakcji.
 
Do najbardziej prominentnych przedstawicieli puławian należeli [[Roman Zambrowski]] i [[Leon Kasman]]. Orientacja „puławska” skupiała głównie inteligentów, działaczy czynnych w pierwszym dziesięcioleciu Polski Ludowej. Do związanych z „puławianami” zaliczano również działaczy takich jak [[Jerzy Albrecht]], [[Antoni Alster]], [[Celina Budzyńska]], [[Tadeusz Daniszewski]], [[Ostap Dłuski]], [[Edward Gierek]], [[Romana Granas]], [[Piotr Jaroszewicz]], [[Helena Jaworska]], [[Julian Kole]], [[Wincenty Kraśko]], [[Stanisław Kuziński]], [[Władysław Matwin]], [[Jerzy Morawski (polityk)|Jerzy Morawski]], [[Marian Naszkowski]], [[Roman Nowak]], Mateusz Oks, [[Józef Olszewski]], [[Mieczysław Popiel]], [[Jerzy Putrament]], [[Mieczysław Rakowski]], [[Adam Schaff]], [[Artur Starewicz]], [[Stefan Staszewski]], [[Jerzy Sztachelski]], [[Michalina Tatarkówna-Majkowska]], [[Roman Werfel]], [[Janusz Zarzycki]]<ref name="eisler">{{Cytuj|autor = [[Jerzy Eisler]]; |tytuł = Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989 |data = 1992 |isbn = 83-7066-208-0 |miejsce = Warszawa |wydawca = BGW |s = 61-63 |oclc = 834077717 }}</ref>, a także byli [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS-owcy]], jak [[Tadeusz Dietrich]], [[Henryk Jabłoński]], [[Oskar Lange]], [[Lucjan Motyka]], [[Adam Rapacki (polityk)|Adam Rapacki]]<ref>Wojciech Roszkowski, ''Najnowsza historia Polski 1914-1993'', Warszawa 1995.</ref>, [[Andrzej Werblan]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Eisler|imię= Jerzy|autor link= Jerzy Eisler|tytuł= Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989| rozdział= Październik i „Mała stabilizacja”| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= POW „BGW”|miejsce= Warszawa|rok= 1992|strony= 62|isbn= 8370662080}}</ref>. Wielu z nich było pochodzenia żydowskiego, co natolińczycy wykorzystywali w propagandzie, nazywając puławian „Żydami”. W czasach stalinowskich oprócz stanowisk w partii zajmowali wysokie stanowiska głównie w prasie partyjnej i w instytutach związanych z kierownictwem PZPR.
 
KoteriaFrakcja puławian była opozycyjna wobec [[natolińczycy|natolińczyków]], którzy mieli poparcie ze strony [[Nikita Chruszczow|Nikity Chruszczowa]]<ref name="jedl">[http://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/Bibl.htm Witold Jedlicki, ''Chamy i Żydy''], Paryż 1962, s. 3-41, „[[Kultura (miesięcznik)|Kultura]]” nr 12/1962.</ref>, I sekretarza KC [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]. „Puławianie” - zwani według tej samej nomenklatury "Chamami" - wyrobili sobie wcześniej opinię „[[Dogmatyzm|dogmatyków]] i [[Stalinizm|stalinowców]]”<ref name="eisler" />. Jednak po śmierci [[Józef Stalin|Stalina]] zaczęli dążyć do [[Liberalizacja|liberalizacji]] systemu [[realny socjalizm|realnego socjalizmu]]. Zmiana ich orientacji była oceniana jako nieszczera i nieprawdziwa, służąca zachowaniu stanowisk i pozycji w państwie<ref name="eisler" />. Z czasem za „puławianami” opowiedział się ówczesny I sekretarz KC PZPR [[Edward Ochab]]<ref name="eisler" />.
 
Po wydarzeniach [[Poznański Czerwiec|Poznańskiego Czerwca]] poparli kandydaturę [[Władysław Gomułka|Władysława Gomułki]] na I sekretarza KC PZPR.
 
Walkę między „natolińczykami” a „puławianami” opisał [[Witold Jedlicki]], były agent UB, później działacz proreformatorskiego Klubu Krzywego Koła w Warszawie. Wyjechał on na mocy decyzji [[Mieczysław Moczar|Moczara]], agenta sowieckich służb specjalnych i ministra spraw wewnętrznych PRL, z Polski do Izraela i w 1962 roku zamieścił w paryskiej „Kulturze” paszkwil na [[Polski październik 1956|Październik 1956]] pod wymownym tytułem „Chamy i Żydy”<ref>[http://niniwa22.cba.pl/jedlicki_chamy_i_zydy.htm Witold Jedlicki, ''Chamy i Żydy'', Paryż 1962, s. 3-41], [[Kultura (miesięcznik)|Kultura]] nr 12/1962.</ref>. Jedlicki opisywał w nim toczoną w 1956 roku zakulisową walkę na szczytach władz partyjnych koteriifrakcja „konserwatywnej” (cieszącej się poparciem sowieckiej ambasady) zwanej „natolińczykami” oraz „proreformatorskiej” zwanej „puławianami”. Zgodnie z zamówieniem społecznym Moczara, Jedlicki określał jego zwolenników jako „chamów”, czyli „przedstawicieli polskiego ludu”, zaś „puławian” jako „Żydów”. Była to korzystna dla Moczara manipulacja propagandowa, gdyż jego przeciwnicy określeni zostali jako „Żydy”. Broszura ta była elementem przygotowań sowieckich służb do zmian kadrowych w PRL<ref>[http://www.bibula.com/?p=19301.htm „Ten Żyd kogo Partia wskaże (rzecz o początkach kariery tow. gen. LWP Wojciecha Jaruzelskiego)” – Antoni Zambrowski]</ref>.
 
Młodą grupą wywodzącą się z rodziców, będących puławianami (młodym wcieleniem), bądź rodzinnie powiązaną z tym środowiskiem byli „[[Komandosi (grupa opozycyjna)|komandosi]]” związani z [[Marzec 1968|buntem 1968 r]].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Puławianie”