Wikipedia

Horyzont: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
17 623 edycje
poprawa stylu
Wipur (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
25 535 edycji
różne poprawki
Linia 1:
{{Inne znaczenia|horyzontu w [[astronomia|astronomii]]|[[horyzont (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
'''Horyzont''' ([[gr.]] ''ὁρίζων κύκλος'' horizōn kyklos 'oddzielony krąg')<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Do%28ri%2Fzwn ''Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon'']</ref> – [[okrąg]] powstały w wyniku przecięcia [[sfera niebieska|sfery niebieskiej]] na dwie części, wyznaczający granicę pomiędzy przestrzenią widoczną dla obserwacji i zasłoniętą przez [[Ziemia|Ziemię]].▼
 
[[Plik:Horyzonty.svg|thumb|250px|Podstawowe typy horyzontu]]
[[Plik:Earth's horizon as seen from Shuttle Endeavour.jpg|thumb|250px|Widok [[Ziemia|ziemskiego]] horyzontu z [[wahadłowiec kosmiczny|promu kosmicznego]]wahadłowca [[Endeavour]] (2002)]]
[[Plik:Ystad Saltsjöbad 16maj 2014.jpg|thumb|250px|Horyzont widoczny z brzegu morza.]]
 
▲'''Horyzont''' ([[język grecki|gr.]] ''ὁρίζων κύκλος'' horizōn kyklos 'oddzielony krąg')<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Do%28ri%2Fzwn ''Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon'']</ref> – [[okrąg]] powstały w wyniku przecięcia [[sfera niebieska|sfery niebieskiej]] na dwie części, wyznaczający granicę pomiędzymiędzy przestrzenią widoczną dla obserwacji ia zasłoniętą przez [[Ziemia|Ziemię]].
 
Płaszczyzna horyzontu jest zawsze prostopadła do lokalnej osi pionu. Ze względu na odchylenie kształtu Ziemi od kuli, oś pionu ''nie pokrywa się'' z osią łączącą środek Ziemi z obserwatorem, z wyjątkiem równika i biegunów ziemskich.
 
Wyróżnia się trzy zasadnicze typy horyzontu:
* '''horyzont astronomiczny''' – to [[koło wielkie|okrąg wielki]] na sferze niebieskiej, którego płaszczyzna jest prostopadła do osi pionu,
* '''horyzont prawdziwy''' – jestokrąg okręgiem będącymbędący częścią wspólną podstawy stożka o wierzchołku na wysokości oka obserwatora i powierzchni Ziemi;. horyzontHoryzont prawdziwy jest obniżony względem horyzontu astronomicznego o kąt:
: <math>\cos\alpha = \frac{R}{R+h}</math>
gdzie R jest promieniem Ziemi, a h wysokością obserwatora.
 
Odległość horyzontu prawdziwego od obserwatora można obliczyć, stosując (ścisłą) zależność:
 
: <math>d = \sqrt{h(2R+h)}</math>,
gdzie h to wysokość obserwatora, a R to promień Ziemi.
 
Dla małych h, podstawiając za R promień Ziemi i przyjmując, że (2R+h) jest w przybliżeniu równe 2R, dostajemy przybliżony wzór:
 
: <math>d \approx 3,57\sqrt{h} \approx \sqrt{13h}</math>,
 
gdzie h jest wyrażone w metrach, a d w kilometrach.
 
* '''horyzont topograficzny''' – uwzględnia elementy topografii miejsca obserwacji;. tenTen rodzaj horyzontu zwykle nie jest już kołemokręgiem.
 
Wielkość obniżenia horyzontu prawdziwego dla przeciętnego obserwatora jest niewielka i wynosi międzyod 2 ado 3 minutamiminut łuku, stądjest teżwięc trudna do zauważenia. W przypadkuPodczas lotówlotu samolotamisamolotem na trasachtrasie międzykontynentalnychmiędzykontynentalnej obniżenie to sięga już 3 stopni.
 
Termin ''horyzont''„horyzont” jest często mylony z terminem ''„[[widnokrąg]]''”. Mówiąc, że ''coś widzimy na horyzoncie'', w rzeczywistości mamy na myśli właśnie widnokrąg.
 
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|horyzont}}
* [[horyzont radiowy]]
* [[astronomia]]
* [[geografia]]
* [[nawigacja]]
* [[wertykał]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Horyzont”