|
|www =
}}
'''Francis Lai''', właściwie '''Francis Albert Lai'''<ref name="interfilmes">{{cytuj stronę|url=http://www.interfilmes.com/person_1067322_Francis.Lai.html|tytuł=Personalidade: Francis Lai (França)|opublikowany=InterFilmes.com|język=pt|data dostępu=2016-10-30}}</ref> (ur. [[26 kwietnia]] [[1932 w filmie|1932]] w [[Nicea|Nicei]], zm. [[7 listopada]] [[2018 w filmie|2018]] tamże) – francuski kompozytor [[Muzyka filmowa|muzyki filmowej]],. znanyAutor głównieścieżek jako autor [[muzyka filmowa|muzyki filmowej]]dźwiękowych do ponad 100 filmów. LaureatŁącznie [[Oscarw zaswojej najlepsząkarierze muzykęskomponował filmową|Oscara]]ponad i600 [[Złoty Glob za najlepszą muzykę|Złotego Globu za najlepszą muzykę]] do melodramatu [[Arthur Hiller|Arthura Hillera]] ''[[Love Story (film)|Love Story]]'' (1970)piosenek<ref name="kulturavariety">{{cytuj stronę | url = https://kulturavariety.onet.plcom/2018/film/wiadomoscinews/nie-zyje-francis-lai-autordead-muzyki-dodies-love-story-composer-1203022821/scscn9n |tytuł autor =Nie żyjeJon Burlingame (2018-11-07)| tytuł =Francis Lai, autorOscar-Winning muzyki‘Love doStory’ "LoveComposer, Story"Dies at 86| opublikowany = [[Onet.plVariety]]| język =pl en | data dostępu = 2018-11-1008 | archiwum =http https://web.archive.isorg/1ZPItweb/20181108040735/https://variety.com/2018/film/news/francis-lai-dead-dies-love-story-composer-1203022821/ | zarchiwizowano = 2018-0311-1408}}</ref>. wg scenariuszaLaureat [[ErichOscar Segal|Erichaza Segala]]najlepszą zmuzykę [[Ali MacGrawfilmową|Oscara]] i [[RyanZłoty O’NealGlob za najlepszą muzykę|RyanemZłotego O’Nealem]].Globu Napisałza najlepszą muzykę]] do ponadmelodramatu stu[[Arthur filmów,Hiller|Arthura m.in.Hillera]] ''[[KobietaLove iStory mężczyzna(film)|KobietyLove i mężczyznyStory]]'' (''Un1970) hommew etreżyserii une[[Arthur femme'',Hiller|Arthura 1966)Hillera]]<ref name="lefigarokultura">{{Cytujcytuj stronę |url = httphttps://wwwkultura.lefigaroonet.frpl/flash-actufilm/2018wiadomosci/11/07/97001nie-20181107FILWWW00353zyje-mortfrancis-dulai-compositeurautor-etmuzyki-musiciendo-francislove-lai.php story/scscn9n|tytuł =LeNie compositeurżyje Francis Lai, auteurautor demuzyki lado Musique"Love d'«Un homme et une femme», est mortStory"|opublikowany =Le Figaro[[Onet.fr, AFPpl]]|język = fr pl|data dostępu = 2018-11-0810|archiwum=http://archive.is/xRmIT1ZPIt| zarchiwizowano = 2018-1103-1014}}</ref> [[Claude Lelouch|Claude’a Leloucha]] z [[Anouk Aimée]] i [[Jean-Louis Trintignant|Jeanem-Louisem Trintignantem]] czy ''[[Emmanuelle|Emmanuelle 2]]'' (1975)<ref name="kultura"/> z [[Sylvia Kristel|Sylvią Kristel]] i [[Umberto Orsini]].
Stały współpracownik reżysera [[Claude Lelouch|Claude'a Leloucha]], z którym współpracował przy 35 filmach. Największą popularność zdobył dzięki muzyce do nagrodzonego Oscarem i [[Złota Palma|Złotą Palmą]] filmu ''[[Kobieta i mężczyzna]]'' (1966)<ref name="lefigaro">{{Cytuj stronę |url = http://www.lefigaro.fr/flash-actu/2018/11/07/97001-20181107FILWWW00353-mort-du-compositeur-et-musicien-francis-lai.php |tytuł =Le compositeur Francis Lai, auteur de la Musique d'«Un homme et une femme», est mort|opublikowany =Le Figaro.fr, AFP|język = fr |data dostępu = 2018-11-08|archiwum=http://archive.is/xRmIT| zarchiwizowano = 2018-11-10}}</ref> z [[Anouk Aimée]] i [[Jean-Louis Trintignant|Jeanem-Louisem Trintignantem]] w rolach głównych.
Urodził się w [[Nicea|Nicei]]<ref name="mymovies">{{cytuj stronę|url=http://www.mymovies.it/biografia/?a=24539|tytuł=Francis Lai|opublikowany=MYmovies|język=it|data dostępu=2018-03-14}}</ref> we Francji. Grał na fortepianie i akordeonie<ref name="kultura"/>. W wieku dwudziestu kilku lat przeprowadził się na paryski [[Montmartre]], gdzie wkrótce zaczął akompaniować legendarnej śpiewaczce [[Édith Piaf]], dla której również komponował piosenki<ref name="nytimes">{{Cytuj stronę |url = https://www.nytimes.com/2018/11/08/obituaries/francis-lai-dead.html|autor=[[Associated Press]] (2018-11-08)|tytuł =Francis Lai, Who Wrote the ‘Love Story’ Theme, Is Dead at 86|opublikowany = [[The New York Times]]|język = en|data dostępu = 2018-11-08|archiwum = http://archive.fo/Yr7Th |zarchiwizowano = 2018-11-08}}</ref>. ▼
Podpisał się pod największymi przebojami piosenki francuskiej. Skomponował wiele piosenek dla światowej sławy piosenkarzy, takich jak [[Édith Piaf]], [[Dalida|Dalidy]], [[Juliette Greco]], [[Mireille Mathieu]] czy [[Yves Montand|Yvesa Montanda]]<ref name="interia">{{cytuj stronę|url=https://film.interia.pl/wiadomosci/news-nie-zyje-francis-lai-autor-muzyki-do-filmow-love-story-czy-m,nId,2655388|tytuł=Nie żyje Francis Lai, autor muzyki do filmów "Love Story" czy "Mężczyzna i kobieta"|opublikowany=[[Interia.pl]]|język=pl|data dostępu=2018-11-08|archiwum=http://archive.is/u8O5H| zarchiwizowano = 2018-11-10}}</ref>, a także [[Elton John]], [[Ginette Reno]] i [[Noëlle Cordier]]<ref name="csfd">{{Cytuj stronę |url =https://www.csfd.cz/tvurce/64143-francis-lai/|tytuł =Francis Lai|opublikowany =ČSFD.cz|język=cs|data dostępu=2018-11-10}}</ref>. W 1995 napisał piosenkę, również dla legendarnego aktora [[Jean-Paul Belmondo|Jean-Paula Belmondo]], zatytułowaną „J'en ai tant vu”<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.senscritique.com/morceau/J_en_ai_tant_vu/2015286|tytuł=J'en ai tant vu (1995) de Jean-Paul Belmondo|opublikowany=SensCritique|język=fr|data dostępu=2018-11-08|archiwum=http://archive.is/ms2sH| zarchiwizowano = 2018-11-10}}</ref><ref name="csfd"/>. ▼▲Urodził się w [[Nicea|Nicei]]<ref name="mymovies">{{cytuj stronę|url=http://www.mymovies.it/biografia/?a=24539|tytuł=Francis Lai|opublikowany=MYmovies|język=it|data dostępu=2018-03-14}}</ref> wena południu Francji. Grał na fortepianie i akordeonie<ref name="kultura"/>. W wieku dwudziestu kilku lat przeprowadził się na paryski [[Montmartre]], gdzie wkrótce zaczął akompaniować legendarnej śpiewaczce [[Édith Piaf]], dla której również komponował piosenki<ref name="nytimes">{{Cytuj stronę |url = https://www.nytimes.com/2018/11/08/obituaries/francis-lai-dead.html|autor=[[Associated Press]] (2018-11-08)|tytuł =Francis Lai, Who Wrote the ‘Love Story’ Theme, Is Dead at 86|opublikowany = [[The New York Times]]|język = en|data dostępu = 2018-11-08|archiwum = http://archive.fo/Yr7Th |zarchiwizowano = 2018-11-08}}</ref>.
▲Podpisał się pod największymi przebojami piosenki francuskiej. SkomponowałPoza wielePiaf komponował piosenekutwory dla światowejtak sławyznanych piosenkarzy, takich jak [[Édith Piaf]], [[Dalida |Dalidy]], [[Juliette Greco]], [[Mireille Mathieu]] czy, [[Yves Montand |Yvesa Montanda]]<ref name="interia">{{cytuj stronę|url=https://film.interia.pl/wiadomosci/news-nie-zyje-francis-lai-autor-muzyki-do-filmow-love-story-czy-m,nId,2655388|tytuł=Nie żyje Francis Lai, autor muzyki do filmów "Love Story" czy "Mężczyzna i kobieta"|opublikowany=[[Interia.pl]]|język=pl|data dostępu=2018-11-08|archiwum=http://archive.is/u8O5H| zarchiwizowano = 2018-11-10}}</ref>, a także [[Elton John]], [[Ginette Reno]] i [[Noëlle Cordier]]<ref name="csfd">{{Cytuj stronę |url =https://www.csfd.cz/tvurce/64143-francis-lai/|tytuł =Francis Lai|opublikowany =ČSFD.cz|język=cs|data dostępu=2018-11-10}}</ref>. W 1995 napisał piosenkę, również piosenkę dla legendarnego aktora [[Jean-Paul Belmondo|Jean-Paula Belmondo]], zatytułowaną „J"J'en ai tant vu”vu"<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.senscritique.com/morceau/J_en_ai_tant_vu/2015286|tytuł=J'en ai tant vu (1995) de Jean-Paul Belmondo|opublikowany=SensCritique|język=fr|data dostępu=2018-11-08|archiwum=http://archive.is/ms2sH| zarchiwizowano = 2018-11-10}}</ref><ref name="csfd"/>.
Łącznie w swojej karierze skomponował ponad 600 piosenek<ref name="variety">{{cytuj stronę | url = https://variety.com/2018/film/news/francis-lai-dead-dies-love-story-composer-1203022821/ | autor = Jon Burlingame (2018-11-07)| tytuł =Francis Lai, Oscar-Winning ‘Love Story’ Composer, Dies at 86| opublikowany = [[Variety]]| język = en | data dostępu = 2018-11-08 | archiwum = https://web.archive.org/web/20181108040735/https://variety.com/2018/film/news/francis-lai-dead-dies-love-story-composer-1203022821/ | zarchiwizowano = 2018-11-08}}</ref>.
Do historii kina przeszedł, jego nominowany do Złotego Globu, jego motyw muzyczny do filmu ''[[Kobieta i mężczyzna]]'' (1966) [[Claude Lelouch|Claude’a Leloucha]]<ref name="ny">{{cytuj stronę| url= https://www.nytimes.com/aponline/2018/11/08/arts/ap-eu-france-obit-lai-.html|autor=[[Associated Press]] (2018-11-08)|tytuł= Francis Lai, Oscar-Winning 'Love Story' Composer, Dies at 86|opublikowany=[[The New York Times]]|język=en | data dostępu=2018-11-08|archiwum=http://archive.is/kzJa8| zarchiwizowano = 2018-11-10}}</ref>. Jego sukces polegał na niezwykłej prostocie – melodia wygrywana na akordeonie, której towarzyszy subtelne „da-ba-da-ba-da, da-ba-da-ba-da”, nucone przez duet damsko-męski. Film ten rozpoczął stałą współpracę między kompozytorem a Lelouchem. Razem pracowali nad niemal 4035 filmami<ref name="variety"/>.
W czasie swojej długoletniej kariery Lai współpracował także z takimi reżyserami, jak m.in. [[Jean Delannoy]] (''[[Słońce łajdaków]]'', 1967), [[Terence Young]] (''[[Mayerling (film 1968)|Mayerling]]'', 1968), [[Michael Winner]] (''[[Hannibal Brooks]]'', 1969), [[René Clément]] (''[[Pasażer w deszczu]]'', 1970), [[Henri Verneuil]] (''[[Ciało mojego wroga]]'', 1976), [[Dino Risi]] (''[[Zagubione dusze]]'', 1977), [[Bryan Forbes]] (''[[Wielka gonitwa]]'', 1978), [[Claude Zidi]] (''[[Skorumpowani (film 1984)|Skorumpowani]]'', 1984) i [[Nikita Michałkow]] (''[[Oczy czarne (film)|Oczy czarne]]'', 1987).
Lai był pięciokrotnie nominowany do [[Złoty Glob za najlepszą muzykę|Złotego Globu za najlepszą muzykę]], czterokrotnie do [[César (nagroda filmowa)|Nagrody Cezara]], dwukrotnie do [[Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych|Nagrody BAFTA]], raz do [[David di Donatello|Nagrody David di Donatello]]<ref name="mymovies"/><ref name="csfd"/>.
Zmarł 7 listopada 2018 w wieku 86 lat w Nicei, swoim rodzinnym mieście, Nicei<ref name="interia"/>.
== Przypisy ==
|
