Kościół św. Piotra in Montorio: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków |
ilustracje, lista kardynałów, drobne techniczne |
||
Linia 10:
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|administratura nazwa =
|administratura typ = [[
|tytuł świątyni =
|data nadania =
Linia 68:
'''Kościół św. Piotra in Montorio''' ([[Język włoski|wł.]] ''Chiesa di San Pietro in Montorio'') − katolicki [[Kościół (budynek)|kościół]] w Rzymie na [[Zatybrze|Zatybrzu]], od 1587 [[Tytularne kościoły kardynalskie|tytularny kościół kardynalski]], ustanowiony przez papieża [[Sykstus V|Sykstusa V]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/d1p07.html| tytuł =San Pietro in Montorio | data dostępu = 2014-11-08 | autor =David M. Cheney | opublikowany =www.catholic-hierarchy.org | data = 2014-08-12| język = it}}</ref>.
Świątynia ta jest [[kościół rektoralny|kościołem rektoralnym]] parafii Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu oraz [[Kościół tytularny|kościołem tytularnym]].{{r|DR}}
Kościół św. Piotra in Montorio jest świątynią jednonawową z dziesięcioma symetrycznie usytuowanymi [[Kaplica|kaplicami]] bocznymi, po pięć z każdej strony [[Nawa|nawy]]. Na przylegającym do kościoła wirydarzu znajduje się wolnostojąca kaplica ''Tempietto'' Bramantego z 1502<ref>{{Cytuj stronę | url =http://smarthistory.khanacademy.org/tempietto.html | tytuł =Bramante's Tempietto | data dostępu = 2014-11-08 | opublikowany = smarthistory.khanacademy.org | data =2012-07-22 | język =en }}</ref>.▼
Kościół ''San Pietro in Montorio'' jest [[Kościół tytularny|kościołem tytularnym]] amerykańskiego kardynała [[James Stafford|Jamesa Stafforda]].▼
== Lokalizacja ==
Kościół znajduje się w XIII. [[Rioni Rzymu|Rione Rzymu]] – [[Zatybrze]] (''Trastevere'') przy ''Piazza S. Pietro in Montorio'' 2{{r|DR}}.
== Historia ==
Źródła potwierdzają istnienie w IX w. klasztoru na miejscu ukrzyżowania [[Piotr Apostoł|św. Piotra Apostoła]] (''beati Petri quod vocatur ad Ianuculum'')<ref>{{Cytuj stronę | url = http://faculty.georgetown.edu/jod/agnellus.html| tytuł =Liber Pontificalis Ecclesiae Ravennatis | data dostępu = 2014-11-08 | autor =Agnello di Ravenna | opublikowany =faculty.georgetown.edu | język =la }}</ref>. Klasztor znajdował się w rękach kolejno: [[Benedyktyni|benedyktynów]], [[Celestyni (kongregacja benedyktynów)|celestynów]], mnichów ambrozjańskich i mniszek benedyktynek. W XV w. ruiny klasztoru i kościoła zostały ofiarowane przez [[papież]]a [[Sykstus IV|Sykstusa IV]] [[Amadeici|amadeitom]]. Założyciel [[Amadeici|amadeitów]] [[Amadeusz z Portugalii|bł. Amadeusz de Silva]] był spowiednikiem Sykstusa IV. Fundatorami klasztoru byli [[Ferdynand Aragoński]] i [[Izabela I Katolicka|Izabela I Kastylijska]]<ref>{{Cytuj stronę | url =http://www.sanpietroinmontorio.it/pg003.html | tytuł =Note Storiche | data dostępu = 2014-11-08 | opublikowany =www.sanpietroinmontorio.it | język = it}}</ref>.
== Architektura i sztuka ==
▲Kościół San Pietro in Montorio jest [[Kościół tytularny|kościołem tytularnym]] amerykańskiego kardynała [[James Stafford|Jamesa Stafforda]].
▲Kościół św. Piotra in Montorio jest świątynią jednonawową z dziesięcioma symetrycznie usytuowanymi [[Kaplica|kaplicami]] bocznymi, po pięć z każdej strony [[Nawa|nawy]]. Na przylegającym do kościoła wirydarzu znajduje się wolnostojąca kaplica ''Tempietto'' Bramantego z 1502<ref>{{Cytuj stronę | url =http://smarthistory.khanacademy.org/tempietto.html | tytuł =Bramante's Tempietto | data dostępu = 2014-11-08 | opublikowany = smarthistory.khanacademy.org | data =2012-07-22 | język =en }}</ref>.
{{Grafika rozwinięta
| położenie = center
| opis =
| grafika1 = 014San-Pietro-in-Montorio-Rome.jpg
| opis1 = Wnętrze bazyliki
| szerokość1 = {{#expr: (300 * 900/600) round 0}}
}}
{{clear|left}}
Wnętrze świątyni zdobią dzieła mistrzów [[XVI wiek|szesnasto-]] i [[XVII wiek|siedemnastowiecznych]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sanpietroinmontorio.it/pg007.html| tytuł =Interno Chiesa | data dostępu = 2014-11-08 | opublikowany =www.sanpietroinmontorio.it | język = it}}</ref>:
Linia 84 ⟶ 98:
* W trzeciej ''Ofiarowanie Najświętszej Maryi Panny'', ''Zwiastowanie'', ''Niepokalane poczęcie'' autorstwa [[Michelangelo Cerruti]]ego.
* Autorem fresku na sklepieniu czwartej kaplicy jest [[Giorgio Vasari]]. Chociaż brak jest grobowca, tradycja utożsamia tę kaplicę jako miejsce pochówku [[Beatrice Cenci]], straconej w 1599 roku.
* Sufit piątej kaplicy (kaplica del Monte) zdobi fresk przedstawiający ''Nawrócenie św. Pawła'' Vasariego. Obraz w nastawie ołtarzowej przypisywany jest [[Giulio Mazzoni]]emu. Nagrobki kardynała [[Innocenzo Ciocchi del Monte]] i Roberto Nobiliego zaprojektował [[Bartolomeo Ammanati]].
* '''Ołtarz główny'''. Do 1797 w ołtarzu głównym znajdował się obraz [[Rafael Santi|Rafaela]] [[Przemienienie Pańskie (obraz Rafaela)|Przemienienie Pańskie]]. Obecnie w zbiorach [[Muzea Watykańskie|Pinakoteki Watykańskiej]]. W ołtarzu znajduje się obecnie kopia ''Ukrzyżowania św. Piotra'' [[Guido Reni]]ego namalowana przez [[Vincenzo Camuccini]]ego.
Linia 99 ⟶ 113:
* W pierwszej kaplicy po lewej stronie znajduje się przedstawienie ''Stygmatyzacji św. Franciszka z Asyżu'', którego autorem jest [[Giovanni De Vecchi]].
{{Grafika rozwinięta
| położenie = center
| opis =
| grafika1 = 006San-Pietro-in-Montorio-Rome.jpg
| opis1 = Kaplica del Monte
| szerokość1 = {{#expr: (220 * 600/900) round 0}}
| grafika2 = San Pietro in Montorio Cappella Raimondi.jpg
| opis2 = Kaplica Raimondi
| szerokość2 = {{#expr: (220 * 4258/4487) round 0}}
}}
{{clear|left}}
== Kardynałowie prezbiterzy ==
Kościół ''San Pietro in Montorio'' jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych [[Stopnie kardynalskie#Kardynałowie prezbiterzy|kardynałom-prezbiterom]] (''Titulus Sancti Petri in Monte Aureo''){{r|Ch}}. Tytuł ten został ustanowiony 13 kwietnia 1587 roku.{{r|Ch}}
{{Kolumna-podział|4;float:left; width:1000px|
* [[Costanzo Torri]] (1587–1595)
* [[Guido Pepuli]] (1596–1599)
* [[Domenico Toschi]] (1599–1604) (1610–1620)
* [[Anselmo Marzato]] (1604–1607)
* [[Urban VIII|Maffeo Barberini]] (1607–1610)
* [[Cesare Ghepardi]] (1621–1623)
* [[Giovanni Doria]] (1623–1642)
* [[Gil Carrillo de Albornoz]] (1643–1649)
* [[Camillo Astalli|Camillo Astalli-Pamphili]] (1650–1663)
* [[Celio Piccolomini]] (1664–1681)
* [[Marco Galli]] (1681–1683)
* [[Leandro Colloredo]] (1686–1689)
* [[Johann von Goëss]] (1689–1696)
* [[Domenico Maria Corsi]] (1696–1697)
* [[Baldassare Cenci]] (1697–1709)
* [[Antonio Francesco Sanvitale]] (1709–1714)
* [[Bernardino Scotti]] (1716–1726)
* [[Marco Antonio Ansidei]] (1728–1729)
* [[Francesco Borghese]] (1729–1732)
* [[Vincenzo Bichi]] (1732–1737)
* [[Joseph Dominicus von Lamberg]] (1740–1761)
* ''vacat'' (1761–1782)
* [[Leopold Ernst von Firmian]] (1782–1783)
* ''vacat'' (1783–1819)
* [[Rudolf Johann Habsburg]] (1819–1831)
* ''vacat'' (1831–1839)
* [[Antonio Tosti]] (1839–1866)
* [[Paul Cullen]] (1866–1878)
* [[Francisco de Paula Benavides y Navarrete]] (1879–1895)
* [[Ciriaco Sancha y Hervás]] (1895–1909)
* [[Enrique Almaraz y Santos]] (1911–1922)
* [[Enrique Reig y Casanova]] (1922–1927)
* [[Felix-Raymond-Marie Rouleau]] (1927–1931)
* [[Isidro Gomá y Tomás]] (1935–1940)
* [[Enrique Pla y Deniel]] (1946–1968)
* [[Arturo Tabera Araoz]] (1969–1975)
* [[Aloísio Lorscheider]] (1976–2007)
* [[James Stafford]] (2008-nadal)
}}
{{clear|left}}
== Przypisy ==
{{Przypisy
<ref name="DR">{{cytuj stronę | url = http://www.diocesidiroma.it/phpenti/ente/?ID=840 | tytuł = Chiesa rettoria san Pietro in Montorio w serwisie ''Diocesi di Roma''| język = it | data dostępu = 2018-11-24 }}</ref>
<ref name="Ch">{{Catholic-hierarchy|diecezja|d1p07}} [dostęp 2018-11-24]</ref>
}}
== Bibliografia ==
Linia 109 ⟶ 184:
[[Kategoria:Kościoły i klasztory franciszkanów (OFM) we Włoszech|Rzym]]
[[Kategoria:Kościoły tytularne|Piotra in Montorio]]
[[Kategoria:
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem św. Piotra Apostoła|Rzym]]
| |||