Archiwa w Toruniu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mateuszgdynia (dyskusja | edycje)
→‎Archiwa UMK: drobne redakcyjne
Mateuszgdynia (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
Linia 13:
Toruń w końcu jest również siedzibą wielu archiwów, których zasób jest jednym z najcenniejszych w Polsce<ref>[http://www.historia.umk.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=936&Itemid=85 Historia Instytutu Historii i Archiwistyki UMK] [dostęp 2015-01-04].</ref><ref>[http://www.jubileuszarchiwistyki.umk.pl|Strona poświęcona obchodom jubileuszu kształcenia archiwistów na UMK] [dostęp 2015-01-04].</ref><ref>[http://glos.umk.pl/2011/06/jubileusz/ W roku jubileuszu – dokąd zmierza toruńska archiwistyka? Głos Uczelni].</ref><ref>[http://archiwa.gov.pl/ksztalcenie-archiwistyczne/490-uczelnie-wyzsze-w-polsce.html?lang=pl&template=archiwa_edu Uczelnie w Polsce kształcące archiwistów. Strona NDAP] [dostęp 2015-01-04].</ref>.
 
=== ArchiwumArchiwa Państwowe ===
=== Państwowe ===
{{Osobny artykuł|Archiwum Państwowe w Toruniu|Budynek Archiwum Państwowego w Toruniu}}
Wśród archiwów wchodzących w skład [[Państwowa sieć archiwalna|państwowej sieci archiwalnej]] pierwszorzędną rolę odgrywa [[Archiwum Państwowe w Toruniu|Archiwum Państwowe]]. Zaliczane jest do najstarszych i najbardziej wartościowych pod względem posiadanego zasobu w Polsce. Jego początki sięgają założenia miasta w XIII wieku. Do 1951 roku działało jako Archiwum Miejskie z siedzibą od początku swojego istnienia w [[Ratusz Staromiejski w Toruniu|Ratuszu Staromiejskim]], następnie włączone zostało do sieci archiwalnej. Od tego momentu podlega [[Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych|Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych]]. Na zasób archiwum składa się około 6 tys. akt. Najcenniejsze materiały Archiwum stanowią dokumenty i akta z okresu staropolskiego (m.in. [[przywilej]]e królewskie dla Torunia, przywilej lokacyjny Miasta Torunian czy [[bulla|bulle papieskie]]). W zbiorach zachował się też jeden z największych w Europie zespół [[Tabliczka woskowa|tabliczek woskowych]] połączonych w [[poliptyk]]i. W 2003 roku tabliczki te zostały wpisane na [[UNESCO|krajową listę dziedzictwa kulturowego UNESCO]]<ref>[http://www.torun.ap.gov.pl/index-show-historia.html Strona internetowa AP w Toruniu] [dostęp 2015-01-04].</ref><ref>[http://archiwa.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=814&Itemid=775&template=archiwa_edu Charakterystyka Archiwum na stronie NDAP] [dostęp 2015-01-04].</ref>.
 
=== Archiwum Wojskowe ===
{{Osobny artykuł|Archiwum Wojskowe w Toruniu}}
Drugim najstarszym archiwum jest [[Archiwum Wojskowe w Toruniu|Archiwum Wojskowe]], należy ono do grupy tzw. archiwów wyodrębnionych. Podlega ono [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Ministerstwu Obrony Narodowej]]. Jego początki sięgają roku 1947 kiedy to przy dowództwie [[Pomorski Okręg Wojskowy|Okręgu Wojskowego Nr II]] utworzono komórkę archiwalną. Początkowo siedzibą archiwum była [[Bydgoszcz]], przenosiny do Torunia nastąpiły w 1957 roku. Od 1990 roku nie podlegało Okręgowi Wojskowemu, a Dyrekcji [[Centralne Archiwum Wojskowe|Centralnemu Archiwum Wojskowemu]]. Stan ten trwał do 2000 roku i ponownie od 2009 roku. W 2010 roku po raz kolejny zreorganizowano wojskową służbę archiwalną. Od tego momentu archiwum funkcjonuje jako samodzielna jednostka pod nazwą Archiwum Wojskowe w Toruniu i jest jednym z 6 istniejących dzisiaj w Polsce tego typu placówek<ref>[http://www.awwt.wp.mil.pl/pl/37.html Zarys historyczny Archiwum Wojskowego w Toruniu] [dostęp 2015-01-04].</ref>.
 
=== ArchiwaUniwersytetu UMKMikołaja Kopernika ===
{{Osobny artykuł|Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu|Budynek Domu Studenckiego nr 1 w Toruniu}}
Archiwum wchodzącym w skład państwowej sieci archiwalnej jest również [[Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu|Archiwum UMK w Toruniu]]. Należy do grupy archiwów zakładowych z powierzonym zasobem historycznym. Jego początki sięgają roku 1948. Na dzień 31 grudnia 2013 roku zasób Archiwum UMK obejmuje ogółem 275 736 jednostek archiwalnych. Łącznie zasób liczył 4007,10 metrów bieżących akt. Zasób archiwum dzieli się na działy: akta wydziałowe, akta jednostek administracji UMK, akta innych jednostek, organizacji i instytucji uniwersyteckich oraz spuścizny pracowników naukowych (obecnie 65). Nadzór merytoryczny nad archiwum sprawuje Archiwum Państwowe<ref>[http://www.archiwum.umk.pl/archiwum/historia/|Historia archiwum UMK] [dostęp 2015-01-04].</ref>.
 
Specjalnym rodzajem Archiwum, jednak nie będącym samodzielną jednostką jest istniejące w strukturze Biblioteki Uniwersyteckiej [[Archiwum Emigracji]]. Powstało ono w 1995 roku i zajmuje się gromadzeniem, przechowywaniem, opracowywaniem i udostępnianiem wszelkich materiałów związanych z życiem i działalnością [[Polonia|emigracji polskiej]].
 
=== Archiwa Zakładowe ===
W Toruniu działa również szereg [[Archiwum|archiwów zakładowych]], które również wchodzą w skład państwowej sieci archiwalnej. Nadzór nad ich działalnością sprawuje Oddział Nadzoru [[Archiwum Państwowe w Toruniu|Archiwum Państwowego w Toruniu]].
 
=== Pozostałe archiwa ===
{{Osobny artykuł|Archiwum Akt Dawnych Diecezji Toruńskiej}}
W Toruniu istnieją również placówki nie wchodzące w skład państwowej sieci archiwalnej. Należą do sieci archiwów niepaństwowych ewidencjonowanych. Największe z nich to [[Archiwum Akt Dawnych Diecezji Toruńskiej]]. Powstało na podstawie dekretu biskupa toruńskiego [[Andrzej Suski|Andrzeja Suskiego]] 24 czerwca 2001 roku. Na jego zasób składają się akta metrykalne z parafii Diecezji Toruńskiej oraz akta z archiwów parafialnych i klasztornych m.in. z [[Bazylika katedralna św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu|Katedry św. Janów w Toruniu]], [[Parafia św. Katarzyny w Brodnicy (diecezja toruńska)|parafii św. Katarzyny w Brodnicy]], [[Parafia św. Mikołaja w Grudziądzu|kościoła farnego w Grudziądzu]] czy nieistniejącego [[Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich|klasztoru w Łąkach Bratiańskich]]<ref>[http://www.archiwum.diecezja.torun.pl/historia.html Historia archiwum na stronie internetowej] [dostęp 2015-01-04].</ref>.