Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MBi (dyskusja | edycje)
→‎Kolekcje: drobne redakcyjne, poprawa linków, jęz., wikizacja
Linia 100:
''''''Kolekcję stanowi 196 eksponatów, w tym 29 najstarszych pochodzi XIX-wiecznych<ref name=":1" />. Są to:
 
– 35 [[Pisanka|pisanek]] (z okolic: [[Czadca|CadcaCzadcy]], Velka[[Veľká CautaČausa|Veľkéj Čausy]], [[Martin (Słowacja)|MartinMartina]], [[Lewocza|LevocaLewoczy]], Veiky[[Veľký Grob|Veľkého Grobu]], [[Poprad (miasto)|PopradPopradu]], Domaniże[[Domaniža|Domanižy]])
 
– 15 ozdób [[Choinka|choinkowych]] (z okolic: CadcaCzadcy, MartinMartina) w tym 2 szopki rzeźbiarskie (z [[Podvysoká|PodvysokaPodvysokiej]] autorstwa [[Anton Kadura|Antona Kadury]])
 
– 11 naczyń ceramicznych (bez dokładnego adresu pochodzenia) i 1 ceramiczna kropielniczka z okolic Martina
 
– 22 obrazów malowanych na szkle (w tym 19. XIX-wiecznych o tematyce religijnej, produkowanych na północno-wschodniej Słowacji, pozyskane na [[Podhale|Podhalu]] oraz jeden współczesny, wykonany w 2000 r. pt. ''Kolędnicy,'' autorstwa [[Zuzana Vanousova|Zuzany VanousoveVanousovej]]<nowiki/>j z CadcyCzadcy)
 
– 1 [[drzeworyt]] (brak szczegółowych danych)
 
– 1 rzeźba z ośrodka pątniczego – koniec XIX w., przedstawia wizerunek Madonny znany z klasztoru [[ZlataZlatá Hora]] – popularnego ośrodka pątniczego w Czechach
 
– 7 obiektów dewocyjnych (współczesny obrazek – Matka Boska FrivaldskaFrywałdska, współczesny różaniec – produkcja przemysłowa, obraz wotywny z połowy XIX w., wota woskowe – [[Lubowla (Słowacja)|Stara LubovlaLubowla]], koniec XIX w., współczesna kropielniczka z Trencina[[Trenczyn]]a)
 
– przedmioty drewniane: łyżnik i czerpak z ogranicza słowacko-podhalańskiego
 
– kolekcja strojów: 6 kompletnych lub prawie kompletnych zestawów strojów kobiecych: [[Brezowo]] – 1910 r. [[Trenczyn|TrencinTrenczyn]] – 1935 r., [[Pieszczany|PiestianyPieszczany]] – b.d, [[Brezno]] – lata 20. XX w., [[Nowa Lubowla|NovaNowa LubovlaLubowla]] – lata 40. XX w. oraz 2017 r., Cacov[[Čáčov]] – 1930 r. – strój dziewczęcy, 1 komplet męski z ok. TrencinaTrenczyna, lata 20 XX w. oraz pojedyncze elementy stroju, takie jak: pas bacowski z Liptova[[Liptów|Liptowa]], korale tzw. „dmuchane”, kożuch, zawój, kryzki, buty męskie i kobiece itp.
 
Opisy tych zabytków można znaleźć w programie Musnet – katalogu elektronicznym lub katalogu kartkowym w siedzibie PME w Warszawie<ref name=":1">{{Cytuj|autor=Czyżewski, Adam., Bartuszek, Joanna., Dul, Robert., Wodecka, Krystyna., Państwowe Muzeum Etnograficzne (Warszawa).|tytuł=Zwykłe - niezwykłe. Fascynujące kolekcje w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie = Ordinary - extraordinary. Fascinating collections of The State Ethnographical Museum in Warsaw|data=cop. 2008|isbn=9788388654763|miejsce=Warszawa|wydawca=Państwowe Muzeum Etnograficzne|oclc=297819001}}</ref>.
 
=== Zabytki kultury karpackiej w zbiorach PME w Warszawie: Czechy ===
Na 80 zabytków z terenu Czech, które są w posiadaniu PME, aż 75 pochodzi z obszarów objętych osadnictwem karpackim<ref name=":1" />. Są to głównie stroje, zwłaszcza prawie kompletny strój kobiecy i męski [[Jacki jabłonkowskie|Jacków Jabłonkowskichjabłonkowskich]]<ref>{{Cytuj|autor=Czyżewski, Adam (antropolog)|tytuł=Czas świętowania w kulturach Polski i Europy |isbn=9788388654428|miejsce=Warszawa |oclc=903999878}}</ref>. Stroje te zostały odtworzone współcześnie przez rzemieślników lub wykonane w pracowni konserwatorskiej PME na podstawie oryginałów strojów tej grupy etnicznej przechowywanych w [[Muzeum Śląska Cieszyńskiego|Muzeum w Cieszynie]]. Warszawskie muzeum posiada również dużą reprezentację mosiężnych, posrebrzanych zapinek i guzików<ref>{{Cytuj|autor=Czyżewski, Adam., Bartuszek, Joanna., Dul, Robert., Wodecka, Krystyna., Państwowe Muzeum Etnograficzne (Warszawa).|tytuł=Zwykłe - niezwykłe. Fascynujące kolekcje w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie = Ordinary - extraordinary. Fascinating collections of The State Ethnographical Museum in Warsaw|data=cop. 2008 |isbn=9788388654763 |miejsce=Warszawa |wydawca=Państwowe Muzeum Etnograficzne |oclc=297819001}}</ref> – [[Pągwica|pągwic]] (aż 18 sztuk) charakterystycznych dla tych strojów, będących kopiami oryginałów ze zbiorów Muzeum w Cieszynie.
 
Muzeum posiada też pełny strój kobiecy z miejscowości z regionu południowo-morawskiego, a nawet kilka dublujących się elementów, na przykład halek. Wszystkie te elementy są darem Narodowego Instytutu Kultury Ludowej w [[Strážnice|Strażnicy]] na Morawach i zostały wykonane w XX w. Pojedyncze fragmenty strojów pochodzą z innych regionów, jak na przykład również XX w. [[gorset]] z [[Kraj ołomuniecki|kraju ołomunieckiego]].
 
Dwa obrazy reprezentujące kulturę [[Karpaty|Karpat]] w Czechach to: malowana na szkle morawska „Pieta” z XIX w. oraz malowany na papierze „Ecce Homo” z kraju morawsko-śląskiego z 1909 r. W zbiorach jest też obraz wotywny na płótnie z XIX w. (1823-73?), jednak niepewnego pochodzenia (Czechy lub Słowacja).
 
W 2017 roku dokupiono 8 pisanek, rózgę wielkanocną i [[Fujarka|fujarkę]] z [[Kraj zliński|kraju zlińskiego]] ([[Wołoszczyzna Morawska|Morawska Wołoszczyzna]]) oraz rzeźbę autorstwa twórcy ludowego [[Jan Brlica (młodszy)|Jana Brlicy Juniora]] o cechach rzeźby współczesnej.
 
Opisy tych zabytków można znaleźć w programie Musnet – katalogu elektronicznym lub katalogu kartkowym w siedzibie PME w Warszawie<ref name=":0" />.