Związek Walki Młodych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KJS63 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 24:
}}
[[Plik:Zwiazek Walki Mlodych - gravestone.jpg|thumb|Grób założycieli i organizatorów ZWM na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]]]]
'''Związek Walki Młodych''' ('''ZWM''') – polska [[komunizm|komunistyczna]] organizacja młodzieżowa, posiadająca grupy bojowe, utworzona w [[Konspiracja|podziemiu]], pomiędzy styczniem a sierpniem 1943 roku<ref name=ms>Mały Słownik Historii Polski, Warszawa 1997, s. 242.</ref> przez byłych członków [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej]], [[Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”|OMS „Życie”]] oraz [[Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Spartakus”|Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Spartakus”]] z inicjatywy [[Hanka Sawicka|Hanny Szapiro-Sawickiej]]<ref>Encyklopedia Powszecgna PWN, {{ISBN|83-01-00000-7}}, T. 1-4.</ref><ref>Andrzej Werblan „Władysław Gomułka. Sekretarz Generalny PPR” Książka i Wiedza 1988 {{ISBN|83-05-11972-6}}, s. 115.</ref>. ZWM stanowił młodzieżową przybudówkę [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= [[Piotr Gontarczyk|Gontarczyk]] | imię= Piotr | tytuł= Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy (1941-1944) | data=2006 | wydawca=Fronda | miejsce=Warszawa | isbn= | strony=80}}</ref>, realizującą priorytety [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radzieckiej]] [[racja stanu|racji stanu]] – jej podporządkował swoją taktykę propagandową i realizowane akcje, w tym akcje zbrojne<ref name=IPN>{{cytuj stronę| url = http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/398/4920/Zwiazek_Walki_Mlodych__Zwiazek_Mlodziezy_Polskiej.html| tytuł = Związek Walki Młodych – Związek Młodzieży Polskiej, Informacja historyczna, Instytut Pamięci Narodowej| data dostępu = 25 kwietnia 2009}}</ref>. We wrześniu 1943 roku Zarząd Główny ZWM wydał swoją ''Deklarację programową'', w której określił podstawowe cele działalności Związku<ref name=ms59>Mały Słownik Historii Polski, Warszawa 1959, s. 237-238.</ref>. Związek Walki Młodych rozwiązany został 21 lipca 1948 roku, wchodząc w skład nowo założonego [[Związek Młodzieży Polskiej|Związku Młodzieży Polskiej]]<ref name=ms />.
 
== Geneza i początki działalności ==
Linia 77:
[[Plik:ZWM Monument Poznan.JPG|thumb|[[Pomniki i rzeźby na Cytadeli w Poznaniu|Pomnik ZWM]] na [[Park Cytadela|Cytadeli]] w [[Poznań|Poznaniu]]]]
[[Plik:Tablica ZWM Kutno.JPG|thumb|[http://www.dzienniklodzki.pl/wiadomosci/kutno/a/pomnik-zwiazku-walki-mlodych-przy-ulicy-jana-pawla-ii-w-kutnie-zostanie-zlikwidowany,10339546/ Nieistniejący] już pomnik poświęcony 35-leciu powstania ZWM w [[Kutno|Kutnie]]]]
Po wojnie ZWM współuczestniczył w tworzeniu i obronie systemu „władzy ludowej” – m.in. bojówki ZWM brały udział w tłumieniu młodzieżowych demonstracji antykomunistycznych w grudniu 1945 r. w Łodzi oraz w kwietniu 1946 r. w Szczecinie<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Kamiński | imię= Łukasz | tytuł= Odważni, młodzi ludzie 1944-1989, [w:] Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej| data=2001 | wydawca=[[Instytut Pamięci Narodowej]] | miejsce=Warszawa | isbn= | strony=nr 3}}</ref> i napadach na chłopów w związku z przymusowym ściąganiem kontyngentów<ref name="IPN">{{cytuj stronę|url=http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/398/4920/Zwiazek_Walki_Mlodych__Zwiazek_Mlodziezy_Polskiej.html|tytuł=Związek Walki Młodych – Związek Młodzieży Polskiej, Informacja historyczna, Instytut Pamięci Narodowej|data dostępu=25 kwietnia 2009}}</ref>. Członkowie ZWM byli w tych okolicznościach częstym obiektem ataków podziemia antykomunistycznego. Między innymi siedmiu członków tej organizacji, którzy powracali z pochodu 1-majowego, zostało w okolicach [[Lubartów|Lubartowa]] zastrzelonych przez oddział [[Wolność i Niezawisłość|WiNu]] pod dowództwem [[Zdzisław Broński|Zdzisława Brońskiego]] ps. Uskok<ref>[http://podziemiezbrojne.blox.pl/2006/03/Kpt-Zdzislaw-Bronski-Uskok-1912-1949-czesc-1.html http://podziemiezbrojne.blox.pl].</ref>.
 
Jeszcze w końcowym okresie wojny związek rozpoczął działania mające na celu zasiedlenie i odbudowę tzw. „[[Ziemie Odzyskane|Ziem Odzyskanych]]”. Jego członkowie tworzyli specjalne grupy osiedleńcze, które pomagały między innymi w organizacji władz oraz punktów informacyjnych czy żywnościowych. Zachęcano także zamieszkałą w Polsce centralnej młodzież do wyjazdu i osiedlenia się na zachodzie<ref name=ZWM />.