Mocarstwo: Różnice pomiędzy wersjami

Następnie dokonał periodyzacji XX wieku według porządków geopolitycznych. Przejście od porządku światowego w którym hegemonem była Wielka Brytania nastąpiła w latach 1904–1907. Dezintegracji hegemonii brytyjskiej towarzyszył awans Niemiec i Stanów Zjednoczonych do rangi mocarstw światowych. I i II wojna światowa były wojnami o schedę po Imperium Brytyjskim. Stany Zjednoczone w 1945-1947 stały się hegemonem światowym, lecz wyzwanie rzucił im ZSRR po czym nastąpiło przejście do geopolitycznego porządku światowej zimnej wojny, który załamał się w latach 1989–1991, kiedy to USA pozostały najpotężniejszym państwem świata<ref>Peter J. Taylor: ''Geopolitische Weltordnung'', Welttrends 4/1994,s. 25-37, za: [[(czasopismo)Stańczyk|''Stańczyk'']] 1/1995, s. 75.</ref>.

 

1. '''bieguny''' (ang. ''poles'') – są to państwa które mają potencjał militarny wyższy od połowy potencjału militarnego najsilniejszego państwa w systemie<br />

 

{| class="wikitable"

2. Mocarstwa regionalne – dominujące w ważnych strefach, których interesy i możliwości nie mają jednak zasięgu globalnego:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

* w [[Ameryka Łacińska|Ameryce Łacińskiej]] – [[Brazylia]].

3. Drugorzędne mocarstwa regionalne – o mniejszych wpływach, znajdujące się w konflikcie z dominującymi mocarstwami regionalnymi:

 

* [[Argentyna]] wobec [[Brazylia|Brazylii]].

 

 

4. Na najniższym poziomie znajdują się wszystkie inne państwa, przy czym niektóre z nich są całkiem ważne, ale w globalnej strukturze mocarstwowej nie odgrywają roli porównywanej z krajami z trzech pierwszych pięter.

 

=== Wielka Szachownica ===

 

1. [[Stany Zjednoczone]] – jedyny globalny hegemon.

{{Wikisłownik|mocarstwo}}

* [[supermocarstwo]]

* [[wojna hegemoniczna]]

 

* [[Mocarstwa świata. Narodziny - Rozkwit - Upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach 1500-2000|Mocarstwa świata. Narodziny – Rozkwit – Upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach 1500–2000]]