Piąta strona świata (powieść): Różnice pomiędzy wersjami

W narracji nie brakuje powtórzeń oraz dygresji. Narrator snuje opowieść, którą nazywa "umysłowym„umysłowym wymazem"wymazem”. Forma powieści jest rodzajem gawędy, w której poszczególne historie przeplatają się ze sobą.<ref name=":1" />. To zbiór zabawnych, smutnych i wzruszających scenek, opisujących życie robotniczej osady położonej w pobliżu – kilkadziesiąt lat temu – granicy polsko-niemieckiej. Pokazuje obyczaje, mentalność i tęsknotę ludzi za lepszym światem. Narrator opowiada o rodzinie i okolicy, w której się wychował, ale sam ukrywa się w cieniu, nie jest bohaterem książki, a jedynie czymś w rodzaju medium transmitującym zdarzenia z przeszłości. <ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = Kutz został pisarzem |data dostępu = 2019-01-03 |opublikowany = Newsweek.pl |url = http://www.newsweek.pl/piata-strona-swiata-ksiazka-kazimierza-kutza-piata-strona-swiata/m63z3rn |język = pl}}</ref>.

Autor przedstawił zarówno życie codzienne bohaterów, jak również ich udział w wielu wydarzeniach historycznych, takich jak [[powstania śląskie]] czy [[II wojna światowa]]. Nieustannie zmuszani do deklarowania swojej przynależności do Niemiec lub Polski, szukają swojego miejsca w świecie. Przedstawiona jest m.in. historia dwóch braci, z których jeden został wysłany do [[Wehrmacht]]u, a drugi walczył po stronie polskiej podczas II Wojny Światowejwojny światowej<ref name=":1" /><ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Teatr Śląski - Spektakl |data dostępu = 2018-12-18 |opublikowany = www.teatrslaski.art.pl |url = https://www.teatrslaski.art.pl/strefawidza/spektakl/11#prettyPhoto}}</ref>.

Powieść określana bywa [[Summa|summą]] śląskości Kutza. Pokazał w niej lokalny koloryt, ale też dramat miejsca na ziemi, które jak wiele innych obszarów przygranicznych zmieniało państwowość, ulegało przemocy oraz indoktrynacji kulturowej i broniło się przed naporem tym, że tak naprawdę duchowo nie należało do nikogo, wewnętrznie było niepodległe<ref name=":3" />.

Książka doczekała się adaptacji teatralnej w reżyserii [[Robert Talarczyk|Roberta Talarczyka]]. Od 2013 roku<ref name=":2" /> sztukę można oglądać w [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego]] w Katowicach<ref name=":2" />. Spektakl zdobył wiele nagród i wyróżnień, m.in. [[Złota Maska (województwo śląskie)|Złotą Maskę]] za najlepsze przedstawienie 2014 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = Złote Maski 2014 - Województwo Śląskie |data dostępu = 2018-12-18 |opublikowany = www.slaskie.pl |url = https://www.slaskie.pl/content/1395730855_2014-03-25}}</ref>.