Pesach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej Z aplikacji Android
m drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 39:
 
Teksty [[Masoreci|masoreckie]] używają [[rzeczownik]]a <font style="font-family:times; font-size:150%">פֶּסַח</font> czterdziestodziewięciokrotnie, zaś [[Nowy Testament]] stosuje [[język aramejski|aramejskie]] <font style="font-family:times; font-size:150%">פסחא</font> w greckiej formie ''πάσχα'' 29 razy. Forma ta zastosowana była także w [[Septuaginta|Septuagincie]], gdzie tylko dwukrotnie użyto innego określenia – ''φασεκ''. Poszczególne [[Fraza (składnia)|frazy]] mają jednak nieco zróżnicowane znaczenie{{r|Romejko}}. Określenie bywa używane na określenie święta, towarzyszącej mu uczty albo ofiarowywanego baranka{{r|Romejko|Hirsch}}. Związek czasownika <font style="font-family:times; font-size:150%">פֶּסַח</font> z opisanym w Biblii świętem Paschy wynika z trzech zapisów w [[Księga Wyjścia|Księdze Wyjścia]] (Wj 12){{r|Romejko}}:
* „A krew ta będzie dla was znakiem na domach, gdzie będziecie...gdy Gdy ujrzę krew, '''przejdę obokominę was''', i nie będzie wśróddotknie was plagizgubna plaga, która by was wyniszczyłagdy kiedy będę karałuderzę ziemię egipską” (w. 13){{#tag:ref|Cytat za „[[Tanach]]” (תנ״ך){{r|Tanach}}.</font>.|group=uwaga|name=uwaga1}},
* „[[Jahwe]]„Gdyż będziePan '''przechodziłprzechodzić''' będzie, byaby prowadzićuderzyć plagęEgipcjan. naA Egipt igdy zobaczyujrzy krew na progunadprożu i drzwiachna iobu odrzwiach, '''przejdzieominie''' JahwePan obokte drzwi i nie dapozwoli niszczycielowi wejść do waszych domów waszych, aby wzadać was uderzyć”cios” (w. 23) {{#tag:ref|Cytat za „[[Tanach]]” (תנ״ך){{r|Tanach}}.</font>|group=uwaga|name=uwaga2}},
* „to„Odpowiecie: jestJest ofiarato Paschyrzeźna ofiara napaschalna cześćdla JahwePana, który '''przeszedłomijał''' obok domówdomy synów Izraela w Egipcie, igdy nękającEgipcjanom Egipcjanzadawał naszeciosy, a domy ocaliłnasze ochronił...” (w. 27){{#tag:ref|Cytat za „[[Tanach]]” (תנ״ך){{r|Tanach}}.</font>|group=uwaga|name=uwaga3}}.
 
Użyta hebrajska fraza <font style="font-family:times; font-size:150%">פָּ֠סַח עַל</font> jest w przekładach biblijnych tłumaczona jednolicie jako „przeszedł obok”, „przeszedł ponad” i odnosi się do Boga, który przechodząc przez Egipt omija („przechodzi nad”) domostwa Izraelitów, których odrzwia są oznaczone krwią baranka{{r|Romejko|Glasson|Bartnicki}}.
Linia 144:
 
Jakkolwiek brakuje końcowego rozstrzygnięcia problemu, egzegeci podkreślają, że istnieje wiele elementów zbieżnych między znanym z Ewangelii opisem Ostatniej Wieczerzy a znanym rytem święta Pesach i wieczerzy sederowej{{r|Jankowski|Proniewski|Lijka|Parsons|Strack|Bartnicki}}.
 
== Uwagi ==
{{Uwagi|}}
 
== Przypisy ==
Linia 186 ⟶ 189:
<ref name="Smykowska">{{Cytuj książkę | autor = Elżbieta Smykowska | tytuł = Pesach. Święto niekwaszonych chlebów – przaśników. Święto wolności [w:] Święta żydowskie. Mały słownik | wydawca = Verbinum | miejsce = Warszawa | data = 2010 | strony = 147-167 | isbn = 9788371924118}}</ref>
<ref name="Strack">{{Cytuj książkę | autor = Hermann L. Strack, Paul Billerbeck | tytuł = Kommentar zum Neuen Testament aus Talmud und Midrasch (T. II) | wydawca = Beck | miejsce = Monachium | data = 1924 | url = https://archive.org/stream/KommentarZumNeuenTestamentAusTalmudUndMidraschVol.2/Kommentar.Strack.Billerbeck.v.2#page/n851/mode/2up | strony = 837}}</ref>
<ref name="Tanach">{{Cytuj stronę | url = http://tanach.leszek-kwiatkowski.eu/index-2-12.htm | tytuł = „Tanach” (תנ״ך) | autor = tłum. Leszek Kwiatkowski | opublikowany = tanach.leszek-kwiatkowski.eu | język = pl | data dostępu = 2019-01-19}}</ref>
<ref name="Toaff">{{Cytuj książkę|rozdział = Prefazione |tytuł = Il Haggadàh di Pesach. Testo ebraico con traduzione italiana. Rito sefardita | inni = Emanuele Luzzati (ilustracje), rabin Fernando D. Belgrado (przekład i przypisy)| autor r = Elio Toaff | autor r link = Elio Toaff | wydanie = 3 | rok = 1993 | wydawca = Editrice La Giuntina | miejsce = Florencja |isbn = 88-85943-09-8| strony = 7–11 | odn = tak}}</ref>
<ref name="Tomaszewski">{{Cytuj książkę | autor = Jerzy Tomaszewski, Andrzej Żbikowski | tytuł = Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon | wydawca = [[Wydawnictwo Cyklady]] | miejsce = Warszawa | data = 2001 | strony = 572 | url = https://books.google.pl/books?hl=pl&id=rkUtAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=pesach | isbn = 9788386859580}}</ref>