Juliusz Rómmel: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KJS63 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Juliusz Rómmel
|imię i nazwisko org = Juliusz Karol Wilhelm Józef Rummel
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika = Rómmel Juliusz Rómmel.jpg
|opis grafiki =
|stopień grafika = Naramiennik Generał dywizji land.png
|stopień = [[generał dywizji]]
|data urodzenia = [[3 czerwca]] [[1881]]
|miejsce urodzenia = [[Grodno]], [[gubernia grodzieńska]], [[Imperium Rosyjskie]]
|data śmierci = [[3 września]] [[1967]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]], [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polska]]
|lata służby = 1903–1947
|siły zbrojne = [[Plik:Lesser Coat of Arms of Russian Empire.svg|20px]] [[Armia Imperium Rosyjskiego]]<br />[[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />[[Plik:Orzeł LWP.jpg|20px]] [[Ludowe Wojsko Polskie]]
Linia 25:
}}
[[Plik:Juliusz Rómmel grób.JPG|thumb|240px|235px|Grób państwa Rómmlów na Powązkach]]
'''Juliusz Karol Wilhelm Józef Rómmel''' vel '''Rummel''' (ur. [[3 czerwca]] [[1881]] w [[Grodno|Grodnie]], zm. [[3 września]] [[1967]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[pułkownik]] [[Artyleria konna|artylerii konnej]] [[Armia Imperium Rosyjskiego|Armii Imperium Rosyjskiego]] oraz [[generał dywizji]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]]. Dowódca Podczas [[ArmiaKampania „Łódź”wrześniowa|Armiikampanii „Łódź”wrześniowej]] idowódca [[Armia „Warszawa”„Łódź”|„Warszawa”Armii „Łódź”]], podczasa następnie [[KampaniaArmia wrześniowa„Warszawa”|polskiej wojny obronnejArmii we wrześniu 1939„Warszawa”]].
 
== Życiorys ==
Linia 41:
Na początku [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] przebywał w Kwaterze Głównej Armii, w [[Łódź|Łodzi]] przy ulicy [[Ulica Zgierska w Łodzi|Zgierskiej]] 133 – pałac [[Juliusz Heinzel|Heinzla]] w [[Park im. Adama Mickiewicza w Łodzi|parku Julianowskim]]. Wieczorem 5 września [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelny Wódz]] wydał zgodę na wycofanie armii z pozycji głównej, a następnie nakazał jej wycofanie za [[Wisła|Wisłę]], na południe od Warszawy, przez mosty w [[Góra Kalwaria|Górze Kalwarii]] i [[Otwock]]u. 6 września 1939, w godzinach rannych, pałac Heinzla został zbombardowany przez [[Luftwaffe]], a on sam ranny. Tego dnia około godz. 9.20 wyjechał z I rzutem KG Armii do [[Mszczonów|Mszczonowa]] przez [[Zgierz]] – [[Łowicz]] – [[Skierniewice]]<ref>[[Marian Porwit]] w: „Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku”, Wyd. Czytelnik Warszawa 1983, t. 2, strona 281 podaje drogę przez Brzeziny.</ref>, nie pozostawiając na miejscu ani żadnych oficerów sztabu, ani też nie podając informacji o swoim nowym miejscu postoju podwładnym. W związku z powyższym gen. [[Wiktor Thommée]] wysłał do Julianowa oficera swojego sztabu, mjr. dypl. [[Cezary Niewęgłowski|Cezarego Niewęgłowskiego]], który nie zastał w dawnym miejscu postoju dowództwa Armii nikogo poza właścicielami pałacyku i śladami pospiesznego wyjazdu. Oficer ten uznał fakt wyjazdu dowództwa Armii za tak sprzeczny ze swoim poglądem na powinności wyższego dowódcy, że odebrał sobie życie<ref>[[Marian Porwit]]: ''Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku'', Wyd. Czytelnik Warszawa 1983, t. 2, s. 287.</ref>. Sam Rómmel przybył do Mszczonowa około godz. 10.00 i ulokował się wraz ze sztabem w budynku poczty. Tu sztab armii w ciągu popołudnia był dwukrotnie bombardowany przez Luftwaffe, w związku z czym o 20:00 opuścił Mszczonów i udał się do pobliskiego majątku Grzegorzewice, gdzie znalazł się o 22:00. Od wieczora 7 września do rana 8 września miejscem postoju sztabu był folwark Łoś koło Piaseczna. 8 września generał pojawił się w Warszawie, choć miał możliwość powrotu do swojej Armii (przez Sochaczew) – droga na tym kierunku pozostawała otwarta do 10 września.
 
Jako najstarszy rangą oficer w oblężonym mieście podawał się później za dowódcę [[Obrona Warszawy (1939)|obrony Warszawy]], mimo że faktycznie obowiązki te pełnił gen. [[Walerian Czuma]]. Rómmel był natomiast dowódcą [[Armia „Warszawa”|Armii „Warszawa”]], której częścią był garnizon stolicy. Zarzuca mu się, że – jakoby wbrew uzgodnieniom z gen. [[Tadeusz Kutrzeba|Tadeuszem Kutrzebą]] – nie zgodził się na uderzenie siłą jednej dywizji na pomoc wycofującej się [[Armia „Poznań”|Armii „Poznań”]]. Zapomina się jednak, że siły te były potrzebne do powstrzymania zbliżającego się ataku na wschodnie dzielnice miasta. Po wyczerpaniu środków walki kapitulował. Powołał, przed kapitulacją, ruch oporu (z gen. [[Michał Tokarzewski-Karaszewicz|Michałem Tokarzewskim-Karaszewiczem]] na czele) pod nazwą [[Służba Zwycięstwu Polski]]. Po ataku[[Agresja wojskZSRR na Polska|agresji sowieckichZSRR na Polskę]] 17 września Rómmel bezprawnie rozkazał radiodepeszą traktowanie sił bolszewickich jako „oddziały sprzymierzone”. Po upadkukapitulacji Warszawy wzięty dow niewoli przez Niemcówniemieckiej. Był osadzony w [[Oflag VII A Murnau|Oflagu VII A Murnau]], gdzie był najstarszym jeńcem wstarszym obozieobozu<ref>{{Cytuj książkę |autor = [[Stefan Majchrowski]] |tytuł = Za drutami Murnau |wydawca = [[Bellona (wydawnictwo)|Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej]] |miejsce = Warszawa |data = 1970 |strony = 133}}</ref>. W obozie przy generale powstał sztab<ref>{{Cytuj książkę |autor = [[Stefan Majchrowski]] |tytuł = Za drutami Murnau |wydawca = [[Bellona (wydawnictwo)|Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej]] |miejsce = Warszawa |data = 1970 |strony = 141}}</ref>. U kresu wojny odzyskał wolność.
 
=== Lata powojenne ===
W maju 1945 przebywał przez pewien czas we Francji, gdzie odbył rozmowę z gen. [[Władysław Anders|Władysławem Andersem]], pełniącym ówcześnie obowiązki [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelnego Wodza]]. Według ówczesnych pogłosek spodziewał się, że Anders przekaże mu swoje stanowisko, jako generał równy stopniem, lecz o krótszym starszeństwie. Wobec braku takiego aktu ze strony Andersa w czerwcu 1945 powrócił do Polski. W sierpniu 1945 został uroczyście przyjęty w [[Belweder w Warszawie|Belwederze]] przez przewodniczącego [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]] [[Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]]. Przyjęty do służby [[Ludowe Wojsko Polskie|Ludowym Wojsku Polskim]] jako doradca Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego gen. [[Michał Rola-Żymierski|Michała Roli-Żymierskiego]] [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelnego Dowódcy WP]] ds. szkolenia. W czerwcu 1947 przeszedł w [[stan spoczynku]].
Przebywał przez pewien czas we [[Francja|Francji]]. W sierpniu 1945 powrócił do kraju. Został przyjęty do [[Ludowe Wojsko Polskie|Ludowego Wojska Polskiego]] i objął w nim funkcję doradcy [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelnego Dowódcy WP]] ds. liniowych. W czerwcu 1947 przeszedł w [[stan spoczynku]]. Zamieszkał w Warszawie. Po 1956 wstąpił do [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|ZBoWiD]]-u. Został członkiem Rady Naczelnej. Brał udział w weryfikowaniu stopni i odznaczeń oraz przyznawaniu rent wojskowych<ref>[https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/juliusz-karol-wilhelm-jozef-rommel-rummel Juliusz Karol Rómmel (Rummel)]</ref>.
 
Zamieszkał w Warszawie. Po 1956 zaczął czynnie działać w [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Związku Bojowników o Wolność i Demokrację]] i został członkiem jego Rady Naczelnej. Brał udział w weryfikowaniu stopni i odznaczeń nadanych żołnierzom i oficerom w 1939 oraz przyznawaniu rent wojskowych.
 
Pochowany z honorami w Alei Zasłużonych na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Malczewski (red.) |imię = Juliusz Jerzy |tytuł = Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w |wydawca = Wydawnictwo Sport i Turystyka |miejsce = Warszawa |data = 1989 |strony = 55 |isbn = 83-217-2641-0}}</ref>. W pogrzebie udział wziął ówczesny minister spraw wewnętrznych, prezes ZG ZBoWiD [[Mieczysław Moczar]] oraz wiceminister obrony narodowej gen. dyw. [[Grzegorz Korczyński]].
Linia 51 ⟶ 53:
 
== Genealogia ==
Pochodził z jednego z najstarszych [[Szlachta|rodów szlacheckich]] pochodzenia [[Niemcy (naród)|niemieckiego]], posiadającego własny [[Herb szlachecki|herb]]. Protoplasta rodu, [[Rycerstwo|rycerz]] [[Kawalerowie mieczowi|Zakonu Kawalerów Mieczowych]] Mateusz Henryk von Rummel w 1332 przybył do [[Kurlandia|Kurlandii]] z zamku Getzingen [[Księstwo Jülich|hrabstwa Julich]] w [[Westfalia|Westfalii]] wraz z żoną, hrabianką Gertrudą Elżbietą von der Osten Sacken, właścicielką zamków [[Durbe]]n, Ilmayen i Pormzaten<ref>Aleksander Rummel, ''Wśród zmian i przemian'' s. 9.</ref>. Juliusz był [[luteranizm|luteraninem]].
 
W 1918 przeforsował zmianę pisowni nazwiska z '''Rummel''' na '''Rómmel'''. ''Zmiana ta, mimo sprzeciwu dwóch członków linii drugiej, została przyjęta. Jedynie Wilhelm nie poddał się naciskowi i pozostał przy pisowni prawidłowej. Nowo przyjęta zmieniła we wszystkich językach, poza polskim, nazwisko Rummel na nie istniejące w [[Almanach Gotajski|Almanachu gotajskim]] i „Kurlandzkich rodowodach” nazwisko '''Rommel'''. Jest to już dzisiaj sprawa nieistotna, lecz przykra dla członków rodziny o tak starych tradycjach''<ref>Aleksander Rummel, ''Wśród zmian i przemian'' s. 14.</ref>.
Linia 92 ⟶ 94:
 
== Bibliografia ==
* [[Henryk Korczyk]], ''Rómmel (Rummel) Juliusz Karol'' w: ''[[Polski Słownik Biograficzny]]'' t. XXXII, Warszawa-Kraków-Wrocław-Gdańsk 1989-1991, s. 492-495, [https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/juliusz-karol-wilhelm-jozef-rommel-rummel wersja elektroniczna IPSB]
* Grzelak G.(red.): Warszawa we wrześniu 1939 roku – obrona i życie codzienne. Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2004
* {{Cytuj|autor = Piotr Stawecki |tytuł = Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939 |data = 1994 |isbn = 83-11-08262-6 |miejsce = Warszawa |wydawca = Bellona |oclc = 830050159}}