Karol Orłoś: Różnice pomiędzy wersjami

W szkole działał w tajnych stowarzyszeniach polskich (w „Bratniej Pomocy Młodzieży Polskiej” i w „Kole Młodzieży Polskiej”){{odn|Orłoś|2015|s=166}}. W latach 1913–1915 był wydawcą nielegalnych pism („Pierwsze Wzloty” i „Promień Wolności”){{odn|Orłoś|2015|s=168}}. W [[1914]] złożył egzamin dojrzałości. Z chwilą wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] udało mu się uniknąć poboru do [[Armia Imperium Rosyjskiego|armii carskiej]]. W maju 1916, po zdaniu matury, został powołany do armii carskiej<ref>Centralne Archiwum Wojskowe (dalej CAW), Teczka Karola Orłosia, sygn. a.p. 375 + 1894, Główna Karta Ewidencyjna.</ref>.

12 listopada [[1918]] r. przyjechał do Polski i natychmiast wstąpił do wojska. Został przydzielony do [[36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej|36 pułku piechoty Legii Akademickiej]]. Ukończył [[Szkoła Podchorążych Piechoty|Szkołę Podchorążych Piechoty]], a potem kurs obserwatorów lotniczych. Został przydzielony do [[18 Eskadra Wywiadowcza|18 Eskadry]], następnie do [[1 Eskadra Wywiadowcza|1 Eskadry Wywiadowczej]] i brał czynny udział w walkach na froncie wschodnim. Za odwagę i poświęcenie został odznaczony orderem [[Virtuti Militari]] oraz [[Odznaki Personelu Latającego 1919–1939|Polową Odznaką Obserwatora]]. Otrzymał także pochwałę w rozkazie Naczelnego Dowództwa.

Po wojnie ukończył Niższą i Wyższą Szkołę Pilotów, a następnie przez parę lat pracował w [[Plage i Laśkiewicz|Zakładach Mechanicznych E. Plage i T. Laśkiewicz]] w [[Lublin]]ie jako kontroler wojskowy. W [[1924]] pełnił służbę w [[Centralne Zakłady Lotnicze|Centralnych Zakładach Lotniczych]], pozostając oficerem nadetatowym [[1 Pułk Lotniczy|1 Pułku Lotniczego]]. 1 grudnia 1924 awansował na kapitana ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 15 sierpnia 1924 i 22. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki.

W [[1925]] został przeniesiony do [[Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych|Oficerskiej Szkoły Lotnictwa]] w [[Grudziądz]]uGrudziądzu (od [[1927]] w Dęblinie). W Szkole piastował stanowisko dowódcy eskadry szkolnej, a następnie szefa pilotażu.

25 lipca [[1931]], o godz. 4:25, zginął w Dęblinie śmiercią lotnika w kolizji z innym samolotem szkolnym<ref>CAW, Pismo Prokuratora przy Wojskowym Sądzie Rejonowym nr 1 (ppłk. dr. K. Zielińskiego), do Departamentu Ministerstwa Spraw Wojskowych z 19 sierpnia 1931 r. na temat pierwszej katastrofy lotniczej w Dęblinie z dnia 25 lipca 1931 r., sygn. pisma 1582/31.</ref>. Była to jedna z najtragiczniejszych katastrof w [[Lotnictwo wojskowe II RP|lotnictwie wojskowym II RP]]. Obok kapitana Karola Orłosia, zginęli w niej piloci: por. Bolesław Bogowski i kpr. Konrad Rykowski<ref>''Ibidem''. Ówczesna prasa informując o wypadku podawała często mylne dane osobowe, gdyż kilka godzin później miał tam miejsce następny wypadek. Np. "Ilustrowana Republika" z 26 lipca 1931 r. na pierwszej stronie błędnie podawała, że w tej katastrofie: "Kpt. Orłoś, kpt. Bakczyński i plut. Rutkowski ponieśli śmierć na miejscu. Ciężko ranny został kapral podchorąży Stanisław Popławski".</ref>. Sama katastrofa została opisana w PRL przez pisarza [[Janusz Meissner|Janusza Meissnera]] w książkach „Wiatr w podeszwach” i „Pilot gwiaździstego znaku”. Prawdziwość przedstawionych przez Meissnera faktów, który jak sam twierdził, był świadkiem tej katastrofy, została zakwestionowana przez innego – faktycznego – świadka katastrofy, późniejszego dowódcę [[Dywizjon 303|Dywizjonu 303]], [[Witold Urbanowicz (generał)|Witolda Urbanowicza]]. Ten, w liście z 1 listopada 1974 roku do rodziny Karola Orłosia, dokładnie opisał całe zdarzenie i rolę Meissnera w tych wydarzeniach. List był przeznaczony do publikacji właśnie w celu obrony dobrego imienia Karola Orłosia, ale wydawnictwo „Iskry” (wydawca Meissnera) odmówiło wówczas opublikowania samego listu czy też sprostowania i nie chciało angażować się w tę sprawę. Broniący honoru swego stryja pisarz [[Kazimierz Orłoś]] był wówczas (w 1974 r.) szykanowany przez komunistyczne władze, ponadto jego nazwisko objęto zapisem PRL-owskiej cenzury. Ostatecznie list ten został opublikowany dopiero w 2015 r.{{odn|Orłoś|2015|s=299}}

* [[Odznaki Personelu Latającego 1919-1939|Polowa Odznaka Obserwatora]] nr 33 – 11 listopada 1928 roku „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 437}}

[[Kategoria:OficerowieKapitanowie lotnictwa II Rzeczypospolitej]]

[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)]]

[[Kategoria:Odznaczeni Polową Odznaką Obserwatora]]