Nowy Wierch: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 2:
|nazwa = Nowy Wierch
|nazwa oryginalna =
|grafika =
|opis grafiki =
|państwo = SVK
|położenie =
Linia 14:
|commons = Category:Nový vrch
}}
'''Nowy Wierch''' ([[język słowacki|słow.]] ''Nový vrch'', ''Nový'', [[język niemiecki|niem.]] ''Höhlenberg'', [[język węgierski|węg.]] ''Novy''<ref name=wet>[[Witold Henryk Paryski]], [[Zofia Radwańska-Paryska]], ''Wielka encyklopedia tatrzańska'', Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, {{ISBN|83-7104-009-1}}</ref>)
Nowy Wierch ma trzy wierzchołki, spośród których najniższy znajduje się w [[Grań główna Tatr Bielskich|grani głównej Tatr Bielskich]]
Od [[Murań|Murania]] oddziela go [[Nowa Przełęcz]] (1845 m), a od [[Hawrań|Hawrania]] – [[Hawrania Przełęcz]] (1910 m)<ref name=polkart>''Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000'', Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, {{ISBN|83-87873-26-8}}</ref>. W połowie długości grani opadającej ku Hawraniej Przełęczy znajduje się ostro wcięta przełączka – [[Nowy Karb]]. Górna część tej grani jest skalista, dolna – trawiasta. Do [[Zadni Stefanowy Żleb|Zadniego Stefanowego Żlebu]] Nowy Wierch opada 60-metrową ścianą, pod którą znajduje się [[Nowy Upłaz]], ograniczony od dołu [[Nowe Rzędy|Nowymi Rzędami]]. W Nowy Upłaz wcinają się płytkie, trawiaste żlebki, łączące się niżej w [[Zadni Stefanowy Żleb]]<ref name=cw/>.
Nowy Wierch był odwiedzany początkowo przez pasterzy i kłusowników, później bywali na nim turyści, m.in. [[Ludwik Chałubiński]] w 1880 r. Pierwszego znanego wejścia zimowego dokonali [[Adam Karpiński]] oraz [[Zofia Wysocka-Bernadzikiewicz|Zofia]] i [[Tadeusz Bernadzikiewicz|Tadeusz]] Bernadzikiewiczowie w 1937 r.<ref name=wet/> W okolicach szczytu znajduje się kilkanaście [[jaskinia|jaskiń]], w których odkryto szczątki zwierząt żyjących w czasie ostatniego [[zlodowacenie|zlodowacenia]]. Dziś w tym rejonie żyją liczne [[pomurnik]]i, a stoki w znacznej mierze porasta [[las pierwotny]]. Nazwa pochodzi od pastwisk Nowe<ref name=Nyka/>.▼
▲Nowy Wierch był odwiedzany początkowo przez pasterzy i kłusowników, później bywali na nim turyści, m.in. [[Ludwik Chałubiński]] w 1880 r. Pierwszego znanego wejścia zimowego dokonali [[Adam Karpiński]] oraz [[Zofia Wysocka-Bernadzikiewicz|Zofia]] i [[Tadeusz Bernadzikiewicz|Tadeusz]] Bernadzikiewiczowie w 1937 r.<ref name=wet/> W okolicach szczytu znajduje się kilkanaście [[jaskinia|jaskiń]], w których odkryto szczątki zwierząt żyjących w czasie ostatniego [[zlodowacenie|zlodowacenia]]. Dziś w tym rejonie żyją liczne [[pomurnik]]i, a stoki w znacznej mierze porasta [[las pierwotny]]. Nazwa pochodzi od pastwisk Nowe<ref name=Nyka>[[Józef Nyka]], ''Tatry słowackie. Przewodnik'', wyd. 2, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 1998, {{ISBN|83-901580-8-6}}</ref>.
Nowy Wierch odwiedzany był i jest bardzo rzadko. Obecnie cały jego masyw znajduje sie na zamkniętym dla turystów i taterników [[obszar ochrony ścisłej|ocbszarze ochrony ścisłej]] [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|Tatrzańskiego Parku Narodowego]]<rtef name=cw/>.
{|-
|[[Plik:Tatry Bielskie a11.JPG|mały|Widok z Doliny Jaworowej]]
|[[Plik:Kominy Zdziarskie.jpg|mały|Widok z [[Glutowa Polana|Glutowej Polany]]]]
|[[Plik:Novy.jpg|mały|Nowy Wierch widziany z [[Jaworzyna Tatrzańska|Jaworzyny Tatrzańskiej]]]]
|}
== Przypisy ==
| |||