Beatnicy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+mSI+Bn, usunięcie zbędnych linków do dat, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Grzegorz Wysocki (dyskusja | edycje)
ort.
Linia 1:
'''Beatnicy''', '''bitnicy''' (ang. ''Beatbeat Generationgeneration'') – nieformalny [[awangarda (sztuka)|awangardowy]] ruch literacko-kulturowy, propagujący idee [[anarchizm|anarchistycznego]] [[indywidualizm]]u, [[nonkonformizm]]u i swobody twórczej, który powstał w latach 50. XX w. w [[Stany Zjednoczone|USA]]. Nazwa ruchu pochodzi od angielskiego słowa „beat”. Jako przymiotnik słowo to jest związane ze „zmęczeniem” i „przegraniem” (np. „to be beaten”). Ma jednak także powiązania muzyczne, szczególnie podkreślone w powieści [[Jack Kerouac|Jacka Kerouaca]] ''[[W drodze (powieść)|W drodze]]''. Termin „upbeat” oznacza nieakcentowane uderzenie, często ostatnie w takcie, a w języku potocznym – „żywe, szybkie tempo”; „on the beat” z kolei, to „być w rytmie”, „utrzymywać rytm”. Istnieją interpretacje, jakoby Beat Generation oznaczało ''podbite pokolenie''<ref name=autonazwa1>J. Anders, ''Nowa poezja amerykańska'', s. 358.</ref> czy pokolenie ''beautitude'' [[Zen Snyder|Zena Snydera]]<ref name=autonazwa1 />. Ruch beatników istniał analogicznie do ruchu [[Egzystencjalizm|egzystencjalistów]] w [[Europa|Europie]]<ref>J. Jarniewicz, ''Ginsberg: klasyk i debiutant'', s. 345–346.</ref>; dał również podstawy do powstania w latach 60. [[ruch hippisowski|rewolucji hippisowskiej]].
 
Typowy beatnik to buntownik, charakteryzujący się niechlujnym ubiorem i wrogością wobec [[konsumpcjonizm|konsumpcyjnego]] społeczeństwa, zainteresowany [[filozofia|filozofią]], zwłaszcza [[buddyzm|buddyjską]], dążący do prawd objawionych poprzez używanie [[narkotyk]]ów i [[Napój alkoholowy|alkoholu]]. W tradycji przyjęło się, że trzy sztandarowe dzieła ruchu Beat Generaton to ''[[W drodze (powieść)|W drodze]]'' [[Jack Kerouac|Jacka Kerouaca]], ''[[Skowyt (poemat)|Skowyt]]'' [[Allen Ginsberg|Allena Ginsberga]] i ''[[Nagi lunch]]'' [[William S. Burroughs|Williama S. Burroughsa]]<ref>Charters, Ann ed.The Portable Beat Reader published by Penguin books. {{ISBN|978-0-14-243753-7}}. The table of contents is online, and shows Kerouac, Ginsberg and Burroughs as the first three featured authors.</ref>. Duży wpływ na zdefiniowanie i ukształtowanie ruchu Beat Generation miała książka [[Aldous Huxley|Aldousa Huxleya]] ''[[Drzwi percepcji]]''.