Miara Hausdorffa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam linki wewnętrzne i wykonuje drobne zmiany typograficzne i techniczne.
Linia 1:
'''Miara Hausdorffa''' – rodzaj [[Miara zewnętrzna|miary zewnętrznej]], która przypisuje liczbę z zakresu <math>[0,\infty ]</math> do każdego zbioru w przestrzeni <math>\mathbb{R}^n</math> lub, bardziej ogólnie, w dowolnej [[Przestrzeń metryczna|przestrzeni metrycznej]]. Zerowymiarowa miara Hausdorffa to liczba punktów w zbiorze (jeśli jest skończony) lub <math>\infty</math> jeśli jest nieskończony. Jednowymiarowa miara Hausdorffa [[Krzywa|zwykłej krzywej]] w <math>\mathbb{R}^n</math> jest równa jej długości. Podobnie, dwuwymiarowa miara Hausdorffa [[Miara Lebesgue’a#Przegląd konstrukcji|mierzalnego podzbioru]] w <math>\mathbb{R}^2</math> jest proporcjonalna do powierzchni tego zbioru. Stąd wynika, że miara Hausdorffa jest uogólnieniem wyliczenia, długości, powierzchni lub objętości. Istnieją <math>d</math>−wymiarowe-wymiarowe miary Hausdorffa dla dowolnego <math>d\geqgeqslant 0,</math>, które niekoniecznie jest całkowite. Nazwa pojęcia pochodzi od nazwiska [[Felix Hausdorff|Feliksa Hausdorffa]]. Miary te są podstawowe w geometrycznej teorii miary. Pojawiają się one naturalnie w [[Analiza harmoniczna|analizie harmonicznej]] lub [[Teoria potencjału|teorii potencjału]].
 
== Definicja formalna ==
Niech <math>(X,\rho)</math> będzie przestrzenią metryczną. Dla dowolnego podzbioru <math> U\subset X,</math>, niech <math>\mathrm{diam}\;U</math> oznacza jego średnicę, to jest
: <math>\mathrm{diam}\;U :=\sup\{\rho(x,y)|x,y\in U\}, \quad \mathrm{diam}\;\emptyset:=0.</math>
 
Niech <math> S</math> będzie dowolnym podzbiorem <math> X,</math>, a <math> \delta>0</math> liczbą rzeczywistą. Definiuje się
: <math>\mathrm{diam}\;U :=\sup\{\rho(x,y)|x,y\in U\}, \quad \mathrm{diam}\;\emptyset:=0</math>
: <math>H^d_\delta(S)=\inf\Bigl\{\sum_{i=1}^\infty (\operatorname{diam}\;U_i)^d: \bigcup_{i=1}^\infty U_i\supseteq S,\,\operatorname{diam}\;U_i<\delta\Bigr\}.</math>
 
Należy zauważyć, że <math> H^d_\delta(S)</math> zmniejsza się monotoniczne wraz z wzrostem <math>\delta,</math>, gdyż im większe jest <math>\delta,</math>, tym więcej zestawów zbiorów jest dozwolonych, powodując, że [[Kresy dolny i górny|infimum]] jest mniejsze. Zatem granica <math>\lim_{\delta\to 0}H^d_\delta(S)</math> istnieje, lecz może być nieskończona. Niech
Niech <math> S</math> będzie dowolnym podzbiorem <math> X</math>, a <math> \delta>0</math> liczbą rzeczywistą. Definiuje się
: <math> H^d(S):=\sup_{\delta>0} H^d_\delta(S)=\lim_{\delta\to 0}H^d_\delta(S).</math>
 
Można zauważyć, że <math> H^d(S)</math> jest [[Miara zewnętrzna|miarą zewnętrzną]]. Nazywa się ją <math> d</math>−wymiarową-wymiarową miarą Hausdorffa z <math> S.</math>.
: <math>H^d_\delta(S)=\inf\Bigl\{\sum_{i=1}^\infty (\operatorname{diam}\;U_i)^d: \bigcup_{i=1}^\infty U_i\supseteq S,\,\operatorname{diam}\;U_i<\delta\Bigr\}</math>
 
Według powyższej definicji zbiory pokrywające są dowolne. Jednak mogą one być otwarte lub zamknięte, a i tak wywołają taką samą miarę, mimo, że przybliżenia <math> H^d_\delta(S)</math> mogą się różnić<ref name="Federed1969">Federer 1969, § 2.10.2.</ref>.
Należy zauważyć, że <math> H^d_\delta(S)</math> zmniejsza się monotoniczne wraz z wzrostem <math>\delta</math>, gdyż im większe jest <math>\delta</math>, tym więcej zestawów zbiorów jest dozwolonych, powodując, że [[Kresy dolny i górny|infimum]] jest mniejsze. Zatem granica <math>\lim_{\delta\to 0}H^d_\delta(S)</math> istnieje, lecz może być nieskończona. Niech
 
: <math> H^d(S):=\sup_{\delta>0} H^d_\delta(S)=\lim_{\delta\to 0}H^d_\delta(S)</math>
 
Można zauważyć, że <math> H^d(S)</math> jest [[Miara zewnętrzna|miarą zewnętrzną]]. Nazywa się ją <math> d</math>−wymiarową miarą Hausdorffa z <math> S</math>.
 
Według powyższej definicji zbiory pokrywające są dowolne. Jednak mogą one być otwarte lub zamknięte, a i tak wywołają taką samą miarę, mimo, że przybliżenia <math> H^d_\delta(S)</math> mogą się różnić<ref name="Federed1969">Federer 1969, §2.10.2</ref>.
 
== Własności ==
Jeśli <math>d</math> jest dodatnią liczbą całkowitą, <math>d</math> wymiarowa miara Hausdorffa w <math>\mathbb{R}^d</math> jest przeskalowaną typową <math>d</math>−wymiarową-wymiarową [[Miara Lebesgue’a|miarą Lebesgue’a]] <math>\lambda_d,</math>, która jest znormalizowana w taki sposób, że miara ''[[Hipersześcian|kostki]]'' jednostkowej <math>[0,1]^d</math> wynosi 1. Istotnie, dla dowolnego [[Zbiór borelowski|zbioru borelowskiego]] <math>E</math>
: <math>\lambda_d(E) = 2^{-d} \alpha_d H^d(E)\,</math>
 
: <math>\lambda_d(E) = 2^{-d} \alpha_d H^d(E)\,</math>
 
gdzie <math>\alpha_d</math> to objętość [[Hiperkula|hiperkuli]] jednostkowej
 
: <math>\alpha_d = \frac{\pi^{d/2}}{\Gamma(\frac{d}{2}+1)}.</math>
 
Linia 31 ⟶ 26:
== Związek z wymiarem Hausdorffa ==
Jedna z kilku możliwych równoważnych definicji [[Wymiar Hausdorffa|wymiaru Hausdorffa]] to
: <math>\operatorname{dim}_dim_{\mathrm{Haus}}(S)=\inf\{d\gegeqslant 0:H^d(S)=0\}=\sup\biglbig(\{d\gegeqslant 0:H^d(S)=\infty\}\cup\{0\}\bigrbig),</math>
 
: <math>\operatorname{dim}_{\mathrm{Haus}}(S)=\inf\{d\ge 0:H^d(S)=0\}=\sup\bigl(\{d\ge 0:H^d(S)=\infty\}\cup\{0\}\bigr)</math>
 
gdzie przyjmuje się
: <math>\inf\emptyset=\infty\,.</math>
 
: <math>\inf\emptyset=\infty\,</math>
 
== Zobacz też ==
* [[Miara (matematyka)|Miaramiara]]
 
== Przypisy ==
Linia 45 ⟶ 38:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko=Federer |imię=Herbert | nazwisko=Federer | tytuł=Geometric Measure Theory | wydawca=Springer-Verlag | rok=1969 | isbn=3-540-60656-4}}
* {{Cytuj pismo |nazwisko=Szpilrajn |imię=Edward | nazwisko=Szpilrajn | autor link=Edward Marczewski | tytuł=La dimension et la mesure | url=http://matwbn.icm.edu.pl/ksiazki/fm/fm28/fm28111.pdf | czasopismo=Fundamenta Mathematicae | wolumin=28 | rok=1937 | strony=81-8981–89 | język=fr}}
 
[[Kategoria:Geometria fraktalna]]