Wdżar: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawki
Linia 14:
|commons = category:Wdżar
}}
[[Plik:Wdżar a2.jpg|thumb|250px240px|Kamieniołom ''„Snozka”'']]
[[Plik:Rocks near the top of Wdżar.JPG|thumb|250px240px|Skałki andezytowe pod szczytem Wdżaru i widok w kierunku południowo-zachodnim]]
[[Plik:Wdżar a5.jpg|thumb|250px240px|Efekt metamorfizmu kontaktowego – przeobrażone osady fliszowe w [[Kamieniołom Snozka|kamieniołomie ''Snozka'']]]]
[[Plik:Panorama z Wdżaru 2.jpg|thumb|350px|Szczyt Wdżaru i widok na [[Pasmo Lubania]]]]
'''Wdżar''' (766, 767 m) – szczyt w paśmie łączącym [[Lubań (szczyt)|Lubań]] z [[Pieniny|Pieninami]], pomiędzy przełęczami [[Drzyślawa]] i [[Przełęcz Snozka (przełęcz)|Snozka]], na granicy miejscowości [[Kluszkowce]] i [[Krośnica (województwo małopolskie)|Krośnica]]<ref name=eko>{{Cytuj książkę |tytuł=Pieniny polskie i słowackie. Mapa 1:25&nbsp;000 |miejsce=Wrocław |rok=2000 |wydawca= Wyd. Kartograficzne Eko-Graf |isbn= 83-86645-38-5}}</ref>. W naukowo opracowanej [[Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski|regionalizacji Polski]] według [[Jerzy Kondracki|Jerzego Kondrackiego]] Wdżar należy do [[Pieniny|Pienin]], znajduje się w ich północnej strefie przejściowej<ref name=Kondracki>{{Cytuj książkę |nazwisko=Kondracki |imię=Jerzy |tytuł=Geografia regionalna Polski |wydawca=Wyd. Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1998|isbn=83-01-12479-2}}</ref>. Przez niektórych geografów jednak zaliczany jest do [[Gorce|Gorców]], opisywany zaś jest zarówno w przewodnikach turystycznych o Pieninach, jak i Gorcach<ref name=Nyka>{{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka |autor link= Józef Nyka |tytuł=Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX |miejsce=Latchorzew |rok=2006 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-4-8}}</ref><ref name=Gorce>{{Cytuj książkę | nazwisko= Cieszkowski | imię=Marek | nazwisko2= Luboński | imię2=Paweł| tytuł= Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty | data=2004 | wydawca=Oficyna Wydawnicza „Rewasz” | miejsce=Pruszków | isbn=83-89188-19-8}}</ref>. Ponieważ nazwa góry jest nieco trudna do wymówienia, spotyka się wiele jej form: Wzor, Wżar, Wżary, Żar, Zdżar, Zżar, a na mapie z 1861 występuje pod nazwą Wzory<ref name=Nyka />. Częściowo bezleśna, wyrazista kopuła stanowi charakterystyczny element krajobrazu.
 
== Geologia ==
Linia 34:
 
; Skałki pod szczytem:
Nieco na południe od szczytu widać niewysokie, ostrokrawędziste baszty i stoły skalne, które są typową formą [[Wietrzenie|wietrzenia]] andezytu. Na dwóch skałkach (miejsce zaznaczone czerwoną farbą) znajdują się unikatowe anomalie magnetyczne (po przyłożeniu kompasu igła wychyla się nawet do położenia odwróconego). Ich geneza jest sprawą dyskusyjną: stanowią przejaw [[paleomagnetyzm]]u (minerał [[magnetyt]] tkwiący w skale „zapamiętał” namagnesowanie Ziemi w momencie zastygania magmy, odmienne od dzisiejszego) lub powstały na skutek uderzenia pioruna. Poniżej skałek znajduje się niewielkie rumowisko andezytowe<ref name=Birkenmajer2 /><ref name=Kozlowski>{{Cytuj pismo|imię=Stefan |nazwisko=Kozłowski |autor link=Stefan Kozłowski (geolog1928–2007)|tytuł=Anomalia magnetyczna od pioruna na górze Wżar koło Czorsztyna i projekt utworzenia rezerwatu im. St. Małkowskiego |czasopismo=Przegląd Geologiczny |wydanie=11|wolumin=7|strony=349-351|rok=1963}}</ref>.
 
== Przyroda ==