Władysław Anders: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
m →‎Lata II wojny światowej: drobne redakcyjne
Linia 80:
Przetrzymywany w lwowskim szpitalu przy ul. Kurkowej 33. W grudniu 1939 odmówił przyjęcia Instrukcji gen. [[Kazimierz Sosnkowski|Kazimierza Sosnkowskiego]], w sprawie powołania do życia [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]], przywiezionej z [[Paryż]]a przez emisariusza [[Tomasz Jan Strowski|Tomasza Jana Strowskiego]]<ref>Jerzy Węgierski, Zdrajcy, załamani, zagadkowi (próba oceny zachowań wybranych oficerów konspiracji polskiej w Małopolsce Wschodniej, aresztowanych w latach 1939–1941), w: Okupacja sowiecka ziem polskich 1939–1941, pod redakcją Piotra Chmielowca, Rzezów-Warszawa 2005, s. 21.</ref>. Następnie w więzieniu (''[[Brygidki (więzienie)|Brygidki]]'') we [[Lwów|Lwowie]], 29 lutego 1940 wywieziony przez [[NKWD]] do [[Moskwa|Moskwy]] i osadzony w centralnym więzieniu NKWD na [[Łubianka (Moskwa)|Łubiance]] a potem w więzieniu śledczym Butyrki. Na jesieni 1940 przeniesiony z powrotem na Łubiankę, gdzie jego sytuacja polepsza się (otrzymuje chociażby lepsze wyżywienie). Pod koniec listopada 1940 postanawia zeznawać (jego informacje niewiele znaczą ale później wyrzuca sobie, że się ugiął)<ref name="ReferenceB">Bartosz T. Wieliński „Niezłomny” „aleHistoria” nr 20/122, str. 6</ref>. Podczas 22-miesięcznego pobytu w więzieniu był wielokrotnie przesłuchiwany i bezskutecznie namawiany (jeszcze w lwowskim szpitalu) do wstąpienia do Armii Czerwonej.
 
Został uwolniony po wybuchu [[Atak Niemiec na ZSRR|wojny niemiecko-sowieckiej]] i podpisaniu [[Układ Sikorski–Majski|układu Sikorski-Majski]]. [[Wsiewołod Mierkułow]] uważał, że z Andersem jako byłym oficerem armii rosyjskiej ''rozprawić się nie będzie trudno''<ref>[[Paweł Wieczorkiewicz]], ''Historia polityczna Polski 1935–1945'', Warszawa 2005, s. 241–242.</ref>. W tym czasie zdecydowany zwolennik porozumienia między [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządem emigracyjnymRP na uchodźstwie]] a ZSRR (w liście do gen. Sikorskiego pisze o akcji sprzeciwu kierowanej przez gen. Sosnkowskiego: „Podobna akcja dziś graniczy bodaj ze zdradą.”<ref name="ReferenceA">{{Cytuj|autor = Eugeniusz Duraczyński |tytuł = Między Londynem a Warszawą. Lipiec 1943 – lipiec 1944 |data = 1986 |isbn = 83-06-01406-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 25 |oclc = 830222429}}</ref>). Od 4 sierpnia 1941 twórca i dowódca [[Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941–1942)|Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR]]. W porozumieniu z władzami radzieckimi próbował przerzucać do kraju podległych mu oficerów (np. ppłk Józefa Spychalskiego) co spowodowało stanowczy zakaz ze strony gen. Sikorskiego podejmowania przez Andersa wszelkich działań zmierzających do nawiązania kontaktów z podziemiem w kraju i prób kierowania nim<ref>Andrzej Leon Sowa „Kto wydał wyrok na miasto. Plany operacyjne ZWZ-AK (1940 – 1944) i sposoby ich realizacji.“ Wydawnictwo Literackie 2016, {{ISBN|978-83-08-06095-7}}, str. 150</ref>.
 
Po ewakuacji latem 1942 wojska i ponad 20 tys. cywilów (uratowanych z więzień i łagrów) do [[Iran]]u – dowódca Armii Polskiej na Wschodzie ([[Irak]], [[Palestyna]]) i [[2 Korpus Polski (PSZ)|2 Korpusu Polskiego]], którym dowodził w kampanii włoskiej ([[Bitwa o Monte Cassino]]; [[Bitwa o Ankonę]]).