Ulica 3 Maja w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam szablon cytowania
m →‎Opis: link
Linia 74:
* '''Kamienica mieszkalno-handlowa (ul. 3 Maja 14)'''<ref name="mega"/>. Pod nr ''14'' na początku XX wieku istniał sklep wędliniarski Alfreda Nebla<ref name="trzydwa"/>.
* '''Zabytkowa kamienica (ul. 3 Maja 15)'''<ref name="mega"/>; wybudowana w 1898 według projektu powstałego w firmie budowlanej Ignatza Grünfelda w stylu historyzmu z dominującymi elementami neobaroku. Pierwotnie kamienicę zdobiła [[loggia]] balkonowa usytuowana na osi budynku. Kamienicę zbudowano na planie liery "L". Bryła budynku jest dwuskrzydłowa, z nieznacznym, centralnym, dwuosiowym [[ryzalit]]em zwieńczonym szczytem. Okna na drugiej i trzeciej kondygnacji są prostokątne, w uszatych obramieniach. Pod oknami osi skrajnych drugiej kondygnacji istnieją płyciny wypełnione pseudobalustradami tralkowymi. Okna te zamykają łukowe naczółki wypełnione dekoracjami sztukatorskimi. Na ostatniej kondygnacji okna łukowe ujęto w profilowane opaski z kluczem pośrodku. Elewację wieńczy kostkowy [[gzyms]]. W sieni zachowały się dwubiegowe drewniane schody z metalową balustradą. Na początku XX wieku w kamienicy swoją siedzibę posiadało towarzystwo ''Block-Burn S.A.'', oferujące maszyny do pisania "Remington", oraz sklep ''Perfumerie Parisienne'' i oddział "[[Kurjer Warszawski|Kuriera Warszawskiego]]"<ref name="trzytrzy"/>.
* '''[[Kamienica przy ul. Stawowej 13 w Katowicach|Zabytkowa kamienica (ul. Stawowa 13, róg z ul. 3 Maja 15)]]'''; wpisana do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] (nr rej.: A/1306/83 z 7 lipca 1983<ref name="newzabytek"/>)<ref name="autonazwa22"/>. Budynek wzniesiono na planie zbliżonym do prostokąta z zaokrąglonym narożnikiem oraz boczną oficyną. Posiada cztery kondygnacje, podpiwniczenie i poddasze oraz dwuskrzydłową bryłę, urozmaiconą niewielkimi wykuszami na osiach przylegających do narożnika i na osi skrajnej. Parter i druga kondygnacja zostały przebudowane i pozbawione pierwotnego wystroju. Okna zamknięte są łukiem obniżonym, w tynkowanych opaskach. Okna trzeciej kondygnacji zwieńczono [[gzyms]]ami wspartymi na konsolkach, pomiędzy którymi umieszczono rzeźby główek aniołów. Na czwartej kondygnacji opaski okienne przerwano sztukatorskimi kartuszami. Okna czwartej, szóstej i narożnej osi są flankowane hełmami. Wszystkie [[wykusz]]e zamknięto balkonami z kutymi, ozdobnymi [[balustrada]]mi. Elewację wieńczą neobarokowy [[fryz]] sztukatorski oraz gzyms oparty na konsolach.
* '''Kamienica mieszkalno-handlowa (ul. 3 Maja 16)'''<ref name="mega"/>. Obecnie jest to żydowski dom modlitwy − [[Synagoga im. Chaskela Bessera w Katowicach|synagoga im. Chaskela Bessera]] oraz siedziba [[Gmina Wyznaniowa Żydowska w Katowicach|Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach]] i oddziału [[Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce|Towarzystwa Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce]].
* '''Zabytkowa kamienica (ul. 3 Maja 17)'''; wpisana do rejestru zabytków (nr rej.: A/1440/91<ref name="newzabytek"/> z 31 października 1991), wzniesiona w 1904, w stylu secesji<ref name="autonazwa22"/>. Kamienicę wybudowano na planie litery "U". Posiada oficyny boczną i tylną. Budynek jest czterokondygnacyjny, podpiwniczony, nakryty dachem dwuspadowym z lukarnami, trójskrzydłową bryłą z dwoma nieznacznymi, zamykającymi ją ryzalitami (zwieńczone secesyjnymi szczytami). Fasadę na wyższych kondygnacjach ukształtowano niesymetrycznie (licowana białą cegłą glazurowaną). Parter elewacji frontowej przebudowano. Otwory okienne posiadają prostokątny wykrój, ujęte w tynkowane opaski. Pod oknami trzeciej i szóstej osi trzeciej kondygnacji oraz ósmej osi ostatniej kondygnacji istnieją balkony wsparte na konsolach z dekoracyjnymi, secesyjnymi, kutymi balustradami. Okna trzeciej kondygnacji zwieńczone są mniejszymi, secesyjnymi naczółkami. Na pierwszej osi ostatniej kondygnacji zlokalizowano balkon na planie wycinka koła z pełną, tralkową balustradą. Szczyty zdobi bogata secesyjna dekoracja (liście kasztanów, rzeźby głów ludzkich). Schody dwubiegowe posiadają metalową balustradę. Od 1896 do 1939 w kamienicy swoją siedzibę posiadała firma ''Kahle i Cless'', sprzedająca aparaty elektryczne i instalacje<ref name="trzydwa">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy | autor = Jerzy Abramski |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 32| isbn = 83-913341-0-4}}</ref>. W dwudziestoleciu międzywojennym XX w. funkcjonował tu oddział towarzystwa ubezpieczeniowego Orzeł, Sp. Akc. w Warszawie<ref name="wj51"/>.