Księstwo oświęcimskie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Historia: dodałem link do Oświęcimia |
m →Historia: poprawiam tekst zgodnie z faktami w księstwie było więcej miast ale tylko te sprzedano w 1457 roku. . Książę rozprzedawał księstwo po kawałku i nie tylko Kazimierzowi Jagiellończykowi. usunąłem nawias łączący Oświęcim i kęty to chyba błąd gramatyczny lub pozostałoś po innym strypcie? |
||
Linia 66:
Powstało po 1315, w wyniku podziału [[Księstwo Cieszyńskie|księstwa cieszyńskiego]]. Powstanie i utrzymanie samodzielnego księstwa umożliwiło zagęszczenie osadnictwa w przeprowadzanej od późnego XIII wieku wielkiej akcji osadniczej, tzw. łanowo-czynszowej. W rejonach podgórskich stosunkowo duży udział wzięła w nim ludność pochodzenia niemieckiego, a nad rzeką [[Biała (dopływ Wisły)|Białą]], graniczną z księstwem cieszyńskim, powstała tzw. [[bielsko-bialska wyspa językowa]].
W 1327 [[książęta oświęcimscy|książę oświęcimski]] [[Jan I Scholastyk]] złożył [[hołd lenny]] [[władcy Czech|królowi Czech]], [[Jan Luksemburski|Janowi Luksemburgowi]], stając się lennikiem korony czeskiej. W dokumencie lennym wystawionym 24 lutego w Bytomiu jako znajdujące się na terenie księstwa wymieniono miasta (na prawie zachodnim): [[Oświęcim]] (''Osswencin''), [[Zator (województwo małopolskie)|Zator]] (''Zathor''); oraz ''miasteczka'' (''oppida'', na prawie zwyczajowym, polskim): [[Kęty]] (Kant), [[Żywiec]] (Zipscha), [[Wadowice]] (Wadowicz) i [[Spytkowice (powiat wadowicki)|Spytkowice]] (Spitkowicz)<ref>{{cytuj książkę | autor = Colmar Grünhagen (red.) | autor2 = Konrad Wutke (red.)| tytuł = Codex Diplomaticus Silesiae T.22 Regesten zur schlesischen Geschichte 1327-1333| wydawca = E. Wohlfarth's Buchhandlung| miejsce = Breslau| rok = 1903| strony = 7 [4620]| url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=19896&dirds=1&tab=1|język = la}}</ref>.
Wiek piętnasty był bardzo niespokojny, szczególnie po wybuchu [[wojny husyckie|wojen husyckich]]. Charakteryzował się m.in. wysokim stopniem rozbójnictwa, co mogło doprowadzić do ruchów migracyjnych i wręcz opustoszenia niektórych wsi.
W 1445 roku doszło do podziału księstwa, w wyniku czego, z wydzielenia części ziem księstwa oświęcimskiego, powstało [[księstwo zatorskie]] we władaniu [[Wacław I zatorski|Wacława I zatorskiego]]. 19 marca 1454 roku [[Jan IV oświęcimski|Jan IV]] (ostatni książę oświęcimski) złożył hołd lenny królowi Polski, [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierzowi Jagiellończykowi]], a 21 lutego 1457 roku sprzedał mu swoje księstwo za 50 tys. [[Kopa (liczba)|kop]] [[grosz praski|groszy praskich]]{{odn|Prokop|2002|s=153}}<ref>{{Cytuj książkę| url = http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=2286&from=&dirids=1&ver_id=&lp=2&QI=| tytuł =Lehns- und Besitzurkunden Schlesiens und seiner einzelnen Fürstenthümer im Mittelalter. 2. Theil | autor =Grünhagen, Colmar | rok=1883 | język =de|wydawca=Verlag von S. Hirzel|miejsce=Leipzig | data dostępu = 2015-11-13}} str 602-610 pełen tekst aktu kupna</ref>.
Od tego momentu zwierzchnikiem księstwa stał się mianowany przez polskiego króla [[starosta]]; szlachta zachowała odrębne prawa. W 1564 roku księstwo oświęcimskie i zatorskie wcielono do [[Korona Królestwa Polskiego|Królestwa Polski]], równocześnie przyłączono je do [[województwo krakowskie (I Rzeczpospolita)|województwa krakowskiego]], jako [[powiat śląski]]<ref>Radosław Truś (2008). Beskid Mały: przewodnik. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”. S. 35. {{ISBN|978-83-89188-77-9}}.</ref>. Według dwóch dokumentów służących administracji do ściągania podatków: oblaty taryfy łanowej z 1673 oraz taryfy podatkowej Rzeczypospolitej z 1772 roku wynika, że obszar księstw Oświęcimia i Zatora (czyli powiatu śląskiego) liczył łącznie 7 miast (w międzyczasie założono miasta [[Biała Krakowska|Biała]] i [[Kalwaria Zebrzydowska|Zebrzydów]]) oraz 241 włości z ludnością liczącą 164 577{{r|Gatkowski}}.
| |||