Gołdap: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne
m drobne redakcyjne, WP:SK
Linia 42:
Według danych z 1 stycznia 2018 Gołdap liczyła 13 740 mieszkańców<ref name="Populacja2018">[http://www.polskawliczbach.pl/Goldap http://www.polskawliczbach.pl/Goldap], w oparciu o dane GUS.</ref>.
 
W 2010 r. miasto otrzymało środki zewnętrzne na szereg inwestycji uzdrowiskowych, w tym na budowę nad jeziorem 2dwóch [[Tężnia|tężni solankowych]], których realizacja zakończyła się z ponad półrocznym opóźnieniem 30 kwietnia 2014; był to czwarty obiekt tego typu w Polsce<ref>{{cytuj stronę|url=http://mazuryaktywne.pl/teznie-solankowe-w-goldapi|tytuł=Tężnie solankowe w Gołdapi|opublikowany=Mazury aktywnie.pl |data dostępu=2017-02-19}}</ref>.
 
Decyzja o budowie Parku Zdrojowego z pijalnią wód mineralnych, groty solnej i tężni zapadła w 2012 roku. Dwie pierwsze otwarto w Parku w 2013 r<ref>[http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/56,35612,21752403,park-przy-pijalni-wod-goldap,,3.html Park przy pijalni wód, Gołdap]</ref>.
Linia 60:
Nazwa miasta ma pochodzenie [[język pruski|staropruskie]]. ''Galdo'' oznacza dolinę, podłużną nieckę a ''ape'' rzekę, co w połączeniu daje rzekę płynącą w dolinie; por. litewskie odpowiedniki ''[[:wiktionary:pl:gelda|gelda]]'' i ''[[:wiktionary:pl:upė|upė]]''<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.goldap.bil-wm.pl/index.php?inf=1&idsl=1| tytuł = Informacje ogólne. Historia Gołdapi.| data dostępu = 2011-07-03| autor = | opublikowany = Baza Informacji Lokalnej Gołdap (goldap.bil-wm.pl) | data =}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://goldap.org.pl/2011/03/zaklete-w-nazwach/| tytuł = Zaklęte w nazwach| data dostępu = 2011-07-03| autor = signi| opublikowany = goldap.org.pl| praca = | data = 2011-03-6 | archiwum = https://archive.is/TjYdU | zarchiwizowano = 2016-08-17}}</ref>.
 
Wieś Szyłajty powstała w 1565 roku z polecenia księcia Albrechta Hohenzollerna w miejscu wybranym przez starostów [[Ryn]]u, [[Olecko|Olecka]] i [[Czerniachowsk|Wystruci]], zasadźcą i pierwszym sołtysem był Bronisz Rostek. Prawa miejskie dawnej wsi Szyłajty nadał w 1570 r. książę pruski [[Albrecht Fryderyk Hohenzollern]] (obecna nazwa pochodzi od rzeki), uprawnił mieszczan do spławiania towarów do [[Kaliningrad|Królewca]], połowu ryb oraz urządzania polowań na niedźwiedzie, wilki i lisy, a także uprawiania pszczelarstwa. W 1583 r. miał miejsce bunt mieszczański, skutkujący znaczącą emigracją<ref>Piotr Skurzyński, ''Warmia, Mazury, Suwalszczyzna'', Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ​ISBNISBN 83-7200-631-8, s. 167</ref>. Podczas [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]] w 1656 r. przez kilka tygodni w Gołdapi stacjonowały polskie wojska [[Dymitr Jerzy Wiśniowiecki|Dymitra Jerzego Wiśniowieckiego]], przyszłego hetmana wielkiego koronnego. Tu w 1664 r. urodził się ks. [[Jan Jakub Gräber]], polski duchowny [[luteranizm|luterański]] i wydawca publikacji religijnych w [[Kaliningrad|Królewcu]]. W XVIII w. przez Gołdap przebiegały dwie poczty konne: polska i litewska<ref>Uchwala Nr XL/258/2017 Rady Miejskiej w Gołdapi z dnia 30 maja 2017 r., s. 38</ref>. W 1807 r. w Gołdapi stacjonowały wojska gen. [[Jan Henryk Dąbrowski|Jan Henryka Dąbrowskiego]]<ref>Uchwala Nr XL/258/2017 Rady Miejskiej w Gołdapi z dnia 30 maja 2017 r., s. 39</ref>. W latach 1878-1879 miasto uzyskało połączenie kolejowe z [[Ełk]]iem i [[Czerniachowsk|Wystrucią]]. Zostało poważnie zniszczone w [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojnie światowej]].
 
W stanie wojennym ośrodek internowania<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.encysol.pl/wiki/T00993_O%C5%9Brodek_Odosobnienia_w_Go%C5%82dapi | tytuł = Ośrodek Odosobnienia dla Internowanych Kobiet w Gołdapi | nazwisko = Marcin Zwolski | opublikowany = Encyklopedia Solidarności | data dostępu = 2014-02-05}}</ref>.
Linia 182:
* Szkoła Podstawowa nr 2 im Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gołdapi,
* Szkoła Podstawowa nr 3 im T. Kościuszki w Gołdapi,
* Szkoła Podstawowa nr 5 im. Noblistów Polskich w Gołdapi.
 
[[Szkoła ponadgimnazjalna|Szkoły ponadgimnazjalne]]:
Linia 216:
* [[Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP|Kościół Ewangelicko-Augsburski]],
* [[Kościół katolicki w Polsce|Kościół rzymskokatolicki]]:
** [[Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Gołdapi|parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła]],
** [[Parafia św. Leona i św. Bonifacego w Gołdapi|parafia pw. świętych Leona i Bonifacego]],
** [[Parafia św. Józefa Robotnika w Gołdapi|parafia pw. św. Józefa]],
Linia 232:
* Cmentarz Wojskowy z II wojny światowej – ul. Boczna,
* Cmentarz Żydowski – ul. Cmentarna:
** [[Stary cmentarz żydowski w Gołdapi]],
** [[Nowy cmentarz żydowski w Gołdapi]].