|
== Życiorys ==
[[Plik:The Soviet Union 1969 CPA 3731 stamp (Sergei Korolev).jpg|thumb|240px|Znaczek radziecki z podobizną S. P. Korolowa, 1969]]
Urodził się w Żytomierzu, małymw miasteczku naówczesnej [[UkrainaGubernia wołyńska|Ukrainiegubernia wołyńskiej]] nieopodal [[Kijów|KijowaImperium Rosyjskie]]go. Jego matka , Maria Nikołajewna Moskalenko, wywodziła się ze starego kozackiego rodu. Ojciec, Paweł Jakowlewicz Korolow był nauczycielem literatury w miejscowym gimnazjum. Po rozpadzie małżeństwa w roku 1910 Korolow zamieszkał u dziadków w [[Nieżyn (Ukraina)|Nieżynie]]. W listopadzie 1916, po rozwodzie z Pawłem Korolowem, wyszła za Grigorija Michajłowicza Bałanina, który wywarł znaczny wpływ na przybranego syna. W 1917 rodzina przeniosła się do [[Odessa|Odessy]]. Po reformie edukacji publicznej w 1921 rozpoczął naukę w Strojprofszkole (Zawodowa Szkoła Budowlana) nr 1. Szkolił się na cieślę i dekarza{{r|jh}}. Mając 16 lat był lektorem do spraw likwidacji analfabetyzmu lotniczego{{odn|Suworow|2013|s=86}}. Przygotowując się do końcowych egzaminów w szkole zawodowej, jednocześnie samodzielnie projektował szybowiec. Projekt szybowca , który nazwał K-5, został zatwierdzony do realizacji przez komisję OAWUK (Towarzystwo Lotnictwa i Nawigacji Powietrznej Ukrainy i Krymu){{r|jh}}. W tym samym, 1924 roku, zapoznał Ksenię Vincentini późniejszą pierwszą żonę. Po ukończeniu szkoły zawodowej rozpoczął studia w Kijowskim Instytucie Politechnicznym gdzie utworzono wydział lotnictwa. Na naukę zarabiał roznoszeniem gazet, naprawiając dach Instytutu oraz imając się rozmaitych innych prac. Na początku 1925 do licznych zajęć Korolowa na politechnice doszło jeszcze jedno – kurs budowy szybowców. W czerwcu zaliczył ostatnie testy drugiego roku i postanowił dalszą naukę kontynuować w Moskwie. 29 lipca 1925 powiadomił rektora kijowskiej politechniki, że został przyjęty do Moskiewskiej Wyższej Szkoły Technicznej (MWTU). W grudniu 1929 roku obronił swój projekt lekkiego samolotu i kilka tygodni później otrzymał dyplom inżyniera mechaniki lotniczej{{r|jh}}. Został wykształcony jako konstruktor samolotów i z początku pracował w biurze konstrukcyjnym [[Andriej Tupolew|Andrieja Tupolewa]]. W 1931 stworzył [[GIRD]] (Grupa Badań Ruchu Odrzutowego), która została przekształcona w instytut naukowo-badawczy{{odn|Suworow|2013|s=87}}. W latach 1936–1937 doprowadził do etapu testów rakietę przeciwlotniczą na paliwo stałe i dalekiego zasięgu na paliwo płynne{{odn|Suworow|2013|s=87}}. W 1938 padł ofiarą [[Wielki terror (ZSRR)|Wielkiej Czystki]] i był uwięziony przez sześć lat, w tym przez pewien czas w [[Syberia|syberyjskim]] [[Gułag|łagrze UŁAG-u]]. Większość wyroku spędził jednak w [[szaraszka|szaraszce]], specjalnym więzieniu dla specjalistów które pozwalało im kontynuować swoją pracę. Po zwolnieniu w 1944 stał się kluczową osobą w radzieckim programie rakietowym tworzącym [[IntercontinentalMiędzykontynentalny Ballisticpocisk Missilebalistyczny|rakiety międzykontynentalne]]. Tu wykazał wielki talent do scalania projektów, organizowania prac na masową skalę i dalekosiężnego planowania. Praca z przejętymi niemieckimi naukowcami rakietowymi w tym z [[Helmut Gröttrup|Helmutem Gröttrupem]]. Pracując nad bronią rakietową, stopniowo zaczął przekonywać przywódców ZSRR do rozpoczęcia [[Wyścig kosmiczny|wyścigu kosmicznego]] ze [[Stany Zjednoczone|Stanami Zjednoczonymi]], w celu zwiększenia prestiżu ZSRR. W sierpniu 1956 został mianowany głównym konstruktorem radzieckiego programu kosmicznego i był odpowiedzialny za jego największe sukcesy, w tym wystrzelenie satelity [[Sputnik 1]] i załogowego [[Statek kosmiczny|statku kosmicznego]] [[Wostok (statek kosmiczny)|Wostok]]. Następnie pod jego kierownictwem rozpoczęto pracę nad serią misji mających prowadzić do lądowania na [[Księżyc]]u, i jeszcze bardziej ambitnych programów lotów do [[Mars]]a i [[Wenus]].
W przeciwieństwie do swojego odpowiednika w programie amerykańskim, [[Wernher von Braun|Wernhera von Brauna]], jego nazwisko było tajemnicą państwową. Znany był tylko jako „główny konstruktor”. Dopiero po śmierci nekrolog w „[[Prawda (gazeta)|Prawdzie]]” ujawnił jego kluczową rolę w programie kosmicznym. Został pochowany z honorami na [[Cmentarz przy Murze Kremlowskim|Cmentarzu przy Murze Kremlowskim]]. W odróżnieniu od von Brauna, nie miał jednak nigdy pełnej kontroli nad radzieckim programem i często musiał borykać się z konkurentami, m.in. z [[Władimir Czełomiej|Władimirem Czełomiejem]].
== Pamięć ==
* [[Międzynarodowa Unia Astronomiczna]] jego nazwiskiem nazwała krater [[księżyc]]owy ([[Korolev (krater księżycowy)|Korolev]]) oraz krater na [[Mars]]ie ([[Korolev (krater marsjański)|Korolev]]).
* Imię Korolowa nosi [[Planetoida]] [[(1855) Korolev]] z [[Pas planetoid|pasa głównego planetoid]], odkryta w 1969 roku.
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="HT196611">Aleksander Romanow (APN), ''Wciąż wyżej, wyżej – ku gwiazdom'' w: „[[Horyzonty Techniki]]”, nr 11/1966, s. 11–12, 38.</ref>
<ref name="jh">{{Cytuj książkę | autor = James Harford | tytuł = Siergiej Korolow. O krok od zwycięstwa w wyścigu na Księżyc | wydawca = Pruszyński i S-ka | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 34 i dalsze | isbn = 83-7469-165-4}}</ref>
}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Suworow | imię=Wiktor | tytuł=Matka Diabła; kulisy rządów Chruszczowa | data=2013 | wydawca=Dom Wydawniczy REBIS | miejsce=Poznań | isbn=978-83-7510-867-5 | strony=86–87 | odn=tak}}
== Linki zewnętrzne ==
|
