Aleksandrowice (województwo małopolskie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawy |
||
Linia 42:
Wieś w I. połowie XV w. przeszła do rąk Karnińskich. W XVI w. należała do Jana Karnińskiego, jednego z pierwszych zwolenników [[reformacja|reformacji]]. Późniejszy właściciel [[Stanisław Iwan Karniński]] oddał swój [[Zespół dworski w Aleksandrowicach|dwór]] w 1591 na [[zbór]] [[kalwinizm|kalwinom]] krakowskim, którzy utracili zbór krakowski, gdy został [[Tumult krakowski 1574|podpalony]] przez sfanatyzowany tłum [[katolicyzm|katolików]], głównie studentów [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]] oraz [[plebs (średniowiecze i nowożytność)|plebs]] krakowski. Zbór w Aleksandrowicach zburzył w 1613 w nocnym napadzie ten sam plebs krakowski<ref>[https://sbc.org.pl/Content/83423/ii352478-1869-10.pdf Przyczynek do dziejów ewangelickiego zboru Krakowskiego]</ref>. W 1625 zniszczony dwór nabył dziedzic wsi [[Piotr Gołuchowski]], który go odbudował. Jego syn Piotr, znany z awanturnictwa, przeszedł na [[kościół łaciński|katolicyzm]] i wydalił ze swych włości [[Dysydent (religia)|innowierców]]. Pod koniec XVII w. właścicielami zostali Korycińscy, w latach 1700–1728 [[Teofil Pawłowski]], a potem Franciszek Ksawery Kochanowski. Od 1762 wieś weszła do majątku [[Antoni Michał Potocki|Antoniego Potockiego]], potem do [[Jan Potocki (1761–1815)|Jana Potockiego]], a na końcu do Franciszka Żeleńskiego. U schyłku XVIII w. wieś zamieszkiwało ponad 200 osób.
W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie [[Wolne Miasto Kraków|Wolnego Miasta Krakowa]], potem w [[Zabór austriacki|zaborze austriackim]].
[[Dobra tabularne]] księcia [[Eugeniusz Lubomirski (1825–1911)|Eugeniusza Lubomirskiego]], położone w 1905 roku w powiecie krakowskim [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Królestwa Galicji i Lodomerii]]<ref>Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem, Kraków, 1905, s. 2</ref>.
Linia 68:
== Turystyka ==
Tereny wsi ze względu na atrakcyjność krajobrazową i walory przyrodnicze włączone zostały w obręb [[Tenczyński Park Krajobrazowy|Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego]]. W miejscowości i w bezpośrednim jej sąsiedztwie znajduje się wiele atrakcyjnych z punktu widzenia turystyki i rekreacji obiektów i obszarów. Należą do nich: [[Dolina Aleksandrowicka]] z dwoma stawami, [[Las Zabierzowski]] z [[Skała Kmity|rezerwatem przyrody Skała Kmity]], wąwóz [[Zbrza (Garb Tenczyński)|Zbrza]]. Wytrasowana [[ścieżka dydaktyczna]] umożliwia zwiedzenie stromych zachodnich zboczy Doliny Aleksandrowickiej z wapiennymi, udostępnionymi do [[wspinaczka skalna|wspinaczki skalnej]] skałami – [[Krzywy Sąd]] i [[Głowa Słonia]]. Ze skałą Krzywy Sąd związana jest oryginalna legenda{{r|geotyda.pl}} wyjaśniająca jej nazwę. Na północno-wschodnich krańcach wsi znajduje się [[Winna Góra (Garb Tenczyński)|Winna Góra]], na stokach której w XVI w. [[Seweryn Boner (zm. 1549)|Seweryn Boner]] założył [[winnica|winnice]] oraz gaje: brzoskwiniowe, morelowe i figowe, które należały do pierwszych hodowli owoców południowych na ziemiach polskich{{odn|Trzmielewski|2012|s=43}}. A na północno-zachodnich krańcach wsi znajduje się góra [[
:{{szlak|czarny}} szlak turystyczny: Morawica – Aleksandrowice – Pękacz – wąwóz Zbrza – Las Zabierzowski (skrzyżowanie z szlakiem niebieskim)
: {{Ścieżka edukacyjna|czerwona}} ścieżka dydaktyczna: Aleksandrowice – Podskale – Krzywy Sąd – Dolina Aleksandrowicka – Aleksandrowice
Linia 86:
<ref name="geotyda.pl">{{cytuj stronę | url = http://geotyda.pl/miejsca/kra/skala_krzywy_sad.php | tytuł = Fundacja Geotyda | data = | strony = | data dostępu = 2016-02-24}}</ref>
}}
== Bibliografia ==
* ''Gmina Zabierzów'', wyd. III, Wyd. Compass, Kraków 2013 {{ISBN|978-83-7605-372-1}}.
Linia 98 ⟶ 99:
{{Gmina Zabierzów}}
{{ka}}
[[Kategoria:Aleksandrowice]]
| |||