60 Pułk Piechoty Wielkopolskiej: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
mapa Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
|||
Linia 37:
Początek Pułku związany jest z [[powstanie wielkopolskie|powstaniem wielkopolskim]], oraz z działalnością [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]] na ziemi gostyńskiej. W listopadzie i grudniu 1918 udało się tam zmobilizować cztery kompanie strzelców.
28 grudnia 1918 w Poznaniu wybuchło powstanie wielkopolskie. W dniach 6 i 7 stycznia 1919 oddziały te pod wspólnym dowództwem por. rez. armii pruskiej dr Bernarda Śliwińskiego zostały skierowane w rejon Ponieca, gdzie stoczyły pierwsze i zwycięskie walki z Niemcami. Rozkazem Naczelnego Dowódcy Powstania zostały one przemianowane na
Jego dowódcą był nadal Bernard Śliwiński awansowany w tym dniu do stopnia majora. W dniu 6 sierpnia 1919 pułk zostaje przerzucony na [[Kujawy]] w rejon [[Żnin]]a, z zadaniem dozorowania północnego odcinka frontu wielkopolskiego. 7 stycznia 1920, rozkazem Ministra Spraw Wojskowych nr 1002/20 i rozkazem Dowództwa Wojsk Wielkopolskich nr 3/20, Armia Wielkopolska została włączona w skład Wojska Polskiego. Nastąpiło ujednolicenie numeracji jednostek. Dotychczasowy 6 pułk strzelców, otrzymał nazwę 60 pułku piechoty wielkopolskiej i włączony został w skład [[15 Wielkopolska Dywizja Piechoty|15 Dywizji Piechoty]].
Linia 48:
[[Plik:Bitwa lomianki 1939.png|right|250px]]
[[Plik:Warszawa obrona 1939.png|250px|right]]
8 maja 1920
W maju 1920 pułk został przeniesiony na front północny nad rzekę [[Berezyna (dopływ Dniepru)|Berezynę]]. 20 czerwca 1920 na skutek ofensywy bolszewickiej pułk rozpoczął odwrót przez rzeki [[Niemen]] i [[Bug]], początkowo w rejon [[Brześć|Brześcia]], a potem [[Warszawa|Warszawy]]. 6 sierpnia 1920 wszedł w skład [[XXIX Brygada Piechoty (II RP)|XXIX Brygady Piechoty]] pod dowództwem płk [[Stanisław Wrzaliński|Stanisława Wrzalińskiego]] i dalej uczestniczył w walkach z bolszewikami. 20 sierpnia 1920 pułk zajął pozycje obronne pod [[Wesoła (Warszawa)|Starą Miłosną]] – 15 km na wschód od Warszawy. 16 sierpnia 1920 ruszyła ofensywa polska. W jej ramach pułk nacierał z powodzeniem w kierunku na [[Łomża|Łomżę]], a następnie na [[Kolno]]. 28 sierpnia 1920 pułk osiągnął granicę [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]], odcinając drogę odwrotu [[4 Armia (RFSRR)|4 Armii]] bolszewickiej. Rannego w boju dowódcę pułku, mjr. Śliwińskiego, zastąpił kpt. Szyszka. Następnie pułk został przeniesiony w rejon [[Kamieniec (Białoruś)|Kamieńca Litewskiego]], skąd nacierał w kierunku na [[Wołkowysk]], gdzie zastał go rozejm. Do grudnia 1920 pułk chronił zajmowany przez siebie odcinek linii demarkacyjnej.
== Okres pokojowy ==
[[File:25 DP w 1938.jpg|240px|thumb|25 DP w 1938]]
12 grudnia 1920 roku 60 pułk piechoty wielkopolskiej został przeniesiony do Ostrowa Wielkopolskiego, jako stałego [[garnizon]]u w czasie pokoju. II batalion został początkowo rozmieszczony w [[Pleszew]]ie, ale i on latem 1921 został przeniesiony do Ostrowa, gdzie całość pułku stacjonowała do września 1939. W związku z przejściem Wojska Polskiego na organizację pokojową 60 pułk piechoty podporządkowany został dowódcy nowo utworzonej 25 Dywizji Piechoty, której oddziały stacjonowały na terenie [[Dowództwo Okręgu Korpusu nr VII w Poznaniu|Okręgu Korpusu Nr VII]] w [[Poznań|Poznaniu]]{{odn|Almanach|1923|s=51}}.
Linia 62 ⟶ 63:
== Kampania wrześniowa ==
1 września 1939 we wczesnych godzinach rannych w pułku został ogłoszony alarm bojowy. Początkowo pułk w sile 2 batalionów (I i II) zajął pozycje nad rzeką [[Prosna|Prosną]]. III batalion chwilowo został rozlokowany w okolicach wsi [[Czekanów (województwo wielkopolskie)|Czekanów]] z zadaniem zabezpieczenia kierunku [[Ostrów Wielkopolski]] – [[Kalisz]]. Dowódca [[Armia „Poznań”|Armii „Poznań”]] gen. dyw. [[Tadeusz Kutrzeba]] początkowo zamierzał uderzyć na skrzydło Niemców nacierających w pasie [[Częstochowa]] – [[Wieluń]] i dalej na Warszawę. Uderzenie to miało na celu odciążyć toczącą ciężkie boje [[Armia „Łódź”|Armię „Łódź”]]. Niestety nie uzyskał zgody Naczelnego Dowództwa WP. W tej sytuacji po rozkazach Dowódcy Armii „Poznań”. Pułk wycofał się w ogólnym kierunku na linię rzeki [[Warta|Warty]] – przez miejscowość [[Turek]] do [[Uniejów|Uniejowa]], który osiągnął
Wspólnie z 69 pułkiem piechoty z 17 Dywizji Piechoty, pułk w godzinach wieczornych zdobył miasto. Część 60 pułku uczestniczyła w dalszym natarciu na miejscowość [[Wróblew (powiat zgierski)|Wróblew]]. Następnie pułk utrzymywał zdobyte pozycje. Jednak wobec niekorzystnego zwrotu sytuacji na froncie Armii „Poznań” jej dowódca zrezygnował z dalszej ofensywy i postanowił przebić się do Warszawy. 60 pp otrzymał rozkaz opuszczenia Łęczycy i przegrupował się w ogólnym kierunku na Puszczę Kampinoską. W nocy z 12 na 13 września pułk oderwał się od nieprzyjaciela, przeszedł na północny brzeg [[Bzura|Bzury]] i maszerował w kierunku na [[Sochaczew]]. Do samego miasta jednak nie doszedł, gdyż był zmuszony do obrony prawego skrzydła 25 Dywizji przed czołgami niemieckimi.
13 i 14 września rozpoczął walki w rejonie dolnej Bzury. Od tej chwili pułk maszerował w dwóch kolumnach. Jedna przez Brodne – Wejście – Konstantynów – dwór Giżyce – dwór Ruszki, a druga przez Brzezie – Aleksandrów – dwór Giżyce – Henryków – Helenów – Juliopol – Młodzieszyn i dalej na Brochów. W każdej z tych miejscowości toczone były walki z Niemcami. Pomimo oderwania się od nieprzyjaciela, pułk poniósł ciężkie straty przez bombardowania lotnicze. Zmusiło go to do marszów nocami, a we dnie do chowania się w lasach. Jednak działalność dywersantów niemieckich naprowadzających lotnictwo powodowała duże straty. W walkach 16 i 17 września 1939 r. pułk dotarł do Puszczy Kampinoskiej. W czasie przebijania się przez Puszczę zginął dowódca pułku ppłk Frydrych. Bataliony pułku ponosiły dalsze wielkie straty. Dowódcą pułku został ppłk dypl. [[Stanisław Małek (generał)|Stanisław Małek]]. Udało się mu zebrać pułk w przeliczeniowej sile odpowiadającej zaledwie 2 batalionom piechoty. Została wtedy podjęta decyzja dalszego marszu na [[Warszawa|Warszawę]].
23 września pułk obejmuje odcinek obrony Warszawy w rejonie [[Rezerwat przyrody Las Bielański|lasku bielańskiego]].
Linia 73 ⟶ 74:
;Epilog
Wkład pułku w obronę Warszawy docenił gen. Rómmel, który wyróżnił pułk w rozkazie pożegnalnym. W czasie kampanii wrześniowej pułk poniósł duże straty: zginęło 15 [[oficer (wojsko)|oficerów]] i ponad 300 [[podoficer]]ów i [[szeregowy]]ch, rannych zostało 25 oficerów i 525 podoficerów i [[szeregowy]]ch. Ponad 800 [[żołnierz]]y uznano za zaginionych (w tym 9 oficerów). Po podpisaniu kapitulacji żołnierze pułku, po rozbrojeniu przez Niemców, zostali skierowani najpierw do Sochaczewa, a potem do [[Łowicz]]a. Oficerowie i podoficerowie zawodowi zostali tam oddzieleni od szeregowców. Ci pierwsi zostali następnie przewiezieni do obozów jenieckich, a szeregowcy byli stopniowo puszczani do domu. Oficerowie zostali początkowo przewiezieni do oflagu (niem. ''Offizierslager'' – jeniecki obóz oficerski) w [[Prenzlau]]. W 1941
Społeczeństwo Ostrowa Wielkopolskiego doceniło wysiłek bojowy 60 pułku piechoty w
[[Plik:60 pułk piechoty.jpg|thumb|240px|Widok koszar w 1971 r.]]
[[Plik:60 pułk piechoty wielkopolskiej.jpg|thumb|240px|Byłe koszary w trakcie przebudowy na budynki mieszkalne w 2011 r.]]
Linia 106 ⟶ 107:
* ppłk piech. [[Jan Rogowski (podpułkownik)|Jan II Rogowski]] (od 4 VII 1935{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 95}})
;[[Kwatermistrz|Kwatermistrzowie]]
* mjr piech. Rudolf Kaleński (10 VII 1922{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 551}} – 1924{{odn|Rocznik Oficerski|1923|s=296}}{{odn|Rocznik Oficerski|1924|s=268}} → dowódca I baonu)
* mjr piech. [[Franciszek Szyszka (oficer)|Franciszek Szyszka]] (1925{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 272}} – 5 V 1927 → zastępca dowódcy 39 pp{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 127}})
Linia 165 ⟶ 166:
=== Kawalerowie Virtuti Militari ===
Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za wojnę
[[Plik:Ag virtuti.jpg|35px|left|Order Virtuti Militari]]
{{Układ wielokolumnowy|liczba=3|
|