Wikipedia

Sejm Krajowy (Galicja): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Anulowanie wersji 56374685 autorstwa 62.168.13.101 (dyskusja) Nie zmienia to faktu, że zmiana jest błędna. Byty o tej samej nazwie (tak samo ludzi o tych samych nazwiskach) odróżniamy przez nazwę artykułu, a nie wprowadzamy błędne definiendum
Znacznik: Anulowanie edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
[[Plik:Diet of Galicia and Lodomeria.png|250px|thumb|Gmach Sejmu Krajowego we Lwowie ok. 1898 r.]]
[[Plik:UniwersytetJanaKazimierzaLwów1.jpg|250px|thumb|Dawny gmach Sejmu Krajowego we Lwowie współcześnie, obecnie gmach główny [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytetu Lwowskiego]]]]
'''Sejm Krajowy''' (''Sejm Krajowy Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim'') – istniejący w [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]] w latach 1861–1918<ref>Od wybuchu I wojny światowej nie był zwoływany.</ref> organ przedstawicielskiwładzy ustawodawczej, z siedzibą we Lwowie, kompetentny w niektórych sprawach wewnętrznych Galicji ([[gospodarka]], [[oświata]] i [[kultura]]).
 
== Kompetencje ==
Linia 8:
Istotnym elementem kompetencji Sejmu Krajowego było początkowo także prawo wyboru delegatów do Izby Poselskiej [[Rada Państwa (Austria)|Rady Państwa]]. Pozwalało to sejmowi (za pośrednictwem swoich delegatów, z których posłowie polskiej narodowości zorganizowani byli w prężnie działające Koło Polskie) mieć spore znaczenie na arenie politycznej Austrii. Sytuacja zmieniła się w 1873 r., gdy wprowadzono bezpośrednie wybory do Izby Poselskiej Rady Państwa – jednak wciąż niektórzy posłowie Sejmu Krajowego uzyskiwali także mandat poselski w Wiedniu, i wciąż działało Koło Polskie (składające się z wszystkich polskich posłów i blisko współpracujące z Sejmem Krajowym). Odtąd wpływ na ustawodawstwo Monarchii Sejm mógł mieć (poza współpracą z Kołem Polskim w Wiedniu) za pośrednictwem prawa inicjatywy ustawodawczej.
 
Oprócz kompetencji ustawodawczych Sejm Krajowy zarządzał niewielkim majątkiem krajowym, choć dla zbycia, trwałego obciążenia lub zastawu elementów tego majątku musiał uzyskać zatwierdzenie cesarskie. Nie miał też dochodów podatkowych – mógł uchwalać na potrzeby krajowe jedynie dodatki do podatków lub specjalne opłaty krajowe (jeśli jednak dodatki przekraczały 10%, znowu wymagały sankcji cesarskiej). Bieżący zarząd majątkiem wykonywał wybierany przez Sejm organ wykonawczy -– Wydział Krajowy.
 
Sejmowi Krajowemu przypisano też prawo kontroli administracji na terenie Galicji (choć bez skutecznych środków egzekwowania naruszeń prawa – na potencjalne nadużycia namiestnika czy innych przedstawicieli administracji rządowej mógł reagować jedynie za pomocą rezolucji).
 
== Organizacja ==
Organizacja Sejmu Krajowego wynikała z przepisów Statutu krajowego, a szczegółowo regulował ją regulamin sejmowy. Ten ostatni był dość często zmieniany, co w praktyce prowadziło do wielu niejasności.
 
Sesje Sejmu Krajowego były zwoływane i rozwiązywane przez cesarza Austrii. W praktyce powinny były się odbywać co rok, zdarzały się jednak takie lata, w których cesarz ich nie zwołał (1879, 1891), co rodziło negatywne praktyczne konsekwencje (m.in. brak uchwalonego budżetu). Sesje trwały zwykle tylko kilka tygodni, co stanowiło zbyt krótki czas by zająć się wszystkimi powierzonymi Sejmowi sprawami (posłowie wielokroć zwracali się do cesarza z prośbą o ustalenie z góry stałego okresu obrad sejmu, dłuższego niż zwykle, jednak bezskutecznie).
Linia 26:
Wydział Krajowy był powoływanym przez Sejm Krajowy na mocy przepisów Statutu krajowego parlamentarnym organem wykonawczym. Liczył przez większość okresu istnienia 6 członków. Jego skład uzupełniał marszałek krajowy, kierujący jego pracami. Członkowie Wydziału (poza marszałkiem) pochodzili z wyborów sejmowych przeprowadzanych według zasady: po 1 członku z wyborów w ramach kurii wielkiej własności ziemskiej, połączonych kurii izb przemysłowo-handlowych i większych miast oraz kurii mniejszych miast i gmin wiejskich, a pozostałych 3 członków z wyborów ogólnosejmowych. Decyzje podejmowali kolegialnie, w głosowaniu (wymagane kworum wynosiło 4 członków). Prawa głosu nie posiadał marszałek, on jednak podejmował decyzję w przypadku gdy głosy członków Wydziału rozłożyły się po równo, posiadał także prawo do wstrzymania uchwały Wydziału. W 1914 r. skład Wydziału został powiększony do 8 członków, przy czym zapewniono, że dwóch członków Wydziału będzie wybieranych przez posłów ukraińskich. Wybierano także 6 zastępców (potem 8), początkowo każdy z nich był przypisany do konkretnego członka. Z biegiem czasu Wydział Krajowy zatrudniał coraz więcej urzędników (przed I wojną światową ich liczba doszła do 200).
 
Wydział Krajowy jako organ wykonawczy sejmu miał w pierwszym rzędzie zadania administracyjne i organizacyjne. Do administracyjnych należał przede wszystkim bieżący zarząd majątkiem krajowym oraz nadzór nad instytucjami podległymi władzom krajowym. Organizacja dotyczyła przede wszystkim obrad sejmowych (np. to Wydział prowadził zadanie budowy nowego gmachu Sejmu), zarówno zapewnienia odpowiednich warunków pracy, jak i obsługi procesu ustawodawczego (to Wydział był odpowiedzialny za korespondencję Sejmu z władzami rządowymi, m.in. za przekazywanie uchwalonych przez Sejm ustaw do sankcji cesarskiej, jak i za przedstawianie na forum Sejmu rządowych przedłożeń). Ponadto Wydział miał także prawo inicjatywy ustawodawczej (jego przedłożenia nie mogły być przez Sejm odrzucone, nie obowiązywało w ich przypadku także pierwsze czytanie). Wydział Krajowy sprawował też kontrolę nad działalnością samorządów gminnych, szczególnie w zakresie spraw majątkowych (w niektórych kwestiach zgoda Wydziału była wręcz wymagana).
 
== Ordynacja wyborcza ==
Główne zasady ordynacji wyborczej określone były w przepisach nadanego wraz z patentem lutowym Statutu krajowego. Posłowie do Sejmu Krajowego pochodzili w większości z wyborów (na sześcioletnie kadencje, choć cesarz mógł rozwiązać Sejm wcześniej), prowadzonych według [[system kurialny|systemu kurialnego]]; ich liczbę uzupełniali [[Wirylista|wiryliści]] (zasiadający w Sejmie w okresie sprawowania urzędów dających prawa poselskie).
 
Wirylistami (a zatem posłami zasiadającymi w sejmie z racji zajmowanego urzędu) byli przedstawiciele Kościoła: trzech, a od 1896 r. czterech biskupów rzymskokatolickich (lwowski, przemyski, tarnowski, a od 1896 r. też krakowski), trzech biskupów greckokatolickich (lwowski, przemyski i stanisławowski) oraz jeden biskup ormiański (lwowski). Ponadto wirylistami byli rektorzy uczelni: początkowo uniwersytetów w [[Uniwersytet Jagielloński|Krakowie]] i [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Lwowie]], a od 1900 r. także rektor [[Politechnika Lwowska|Politechniki Lwowskiej]] oraz prezes [[Polska Akademia Umiejętności|Akademii Umiejętności w Krakowie]].
 
Wybory do sejmu odbywały się w czterech osobnych kuriach:
* I kuria – wielkiej własności ziemskiej – 44 posłów (liczba wyborców wynosiła ok. 2 tys. osób, co daje ok. 50 wyborców na jeden mandat);
* II kuria – izb przemysłowo-handlowych – 3 posłów (po jednym z każdej izby, których w Galicji było zaledwie 3, wybory odbywały się w systemie pośrednim, posłowie z tej kurii reprezentowali ok. 30 tys. osób, co daje ok. 9 tys. prawyborców na jeden mandat);
Linia 39:
* IV kuria – mniejszych miast i gmin wiejskich – 74 posłów (wybieranych w ofertach jednomandatowych, także tu prawo wyborcze związane było z cenzusem dotyczącym wielkości płaconego podatku oraz posiadali je uprawnieni do wybierania rad gminnych, technicy i kandydaci notarialni; wybory w tej kurii były pośrednie; liczba prawyborców wynosiła od 500 to 650 tys. osób, co daje ok. 7–9 tys. prawyborców na 1 mandat).
 
W kuriach wielkiej własności ziemskiej i większych miast prawo wyborcze posiadały także kobiety (choć mogły głosować tylko poprzez męża lub pełnomocnika). W kuriach izb przemysłowo-handlowych oraz mniejszych miast i gmin wiejskich obowiązywała zasada wyborów pośrednich. W tej ostatniej obowiązywała też zasada jawności wyborów (w praktyce realizowana jednak także w pozostałych kuriach).
 
Cenzus wyborczy w poszczególnych kuriach powodował, że jedynie niewielka część całej ludności Galicji posiadała prawa wyborcze, a dzięki podziałowi na kurie bogatsze strefy społeczeństwa (zwłaszcza arystokracja) posiadały zdecydowanie nieproporcjonalny wpływ na skład sejmu: wyborcy w I kurii stanowili zaledwie 0,4% ogółu wyborców, a wyłaniano z niej najpierw 28,4%, a potem 27,3% posłów; ponadto arystokracja posiadała przewagę także w IV kurii (jedynie nieliczni chłopi zdobywali mandaty, a w niektórych kadencjach nie było w składzie sejmu żadnego włościanina) – ten stan zaczął się zmieniać dopiero w XX w. Ordynacja wyborcza powodowała także słabą reprezentację Ukraińców w sejmie (praktyczną szansę dostania się do sejmu – poza biskupami unickimi – mieli oni jedynie w IV kurii).
 
Praktycznie w całym okresie istnienia Sejmu Krajowego dużą część czasu poświęcał on dyskusjom nad reformą wyborczą. Początkowo dyskusje dotyczyły ilości mandatów w poszczególnych kuriach (ich efektem było jedynie nieznaczne powiększenie ilości mandatów w kurii większych miast). Dyskusje nasiliły się szczególnie w ostatnim okresie istnienia sejmu, po reformach ordynacji wyborczej do [[Rada Państwa (Austria)|Rady Państwa]] w 1896 i 1907 r. (na ich mocy wprowadzono najpierw V kurię powszechną, a potem zlikwidowano w ogóle system kurialny wprowadzając zasadę [[Równość wyborów|wyborów równych]]). Stopniowo reformowano też w tym okresie ordynacje wyborcze do innych [[sejm krajowy|sejmów krajowych]]. Pojawiło się wówczas szereg głosów, (m.in. ze strony polityków ludowych i Ukraińców – nawołujących do podobnej reformy systemu wyborczego do Sejmu Krajowego Galicji. Prace nad reformą postępowały bardzo powoli, głównie z obawy konserwatystów przed wzrostem w parlamencie innych sił politycznych, w szczególności przed rosnącą rolą [[nacjonalizm ukraiński|ukraińskiego ruchu narodowego]]. Na początku 1913 r. ukończono projekt popierany przez namiestnika Galicji [[Michał Bobrzyński|Michała Bobrzyńskiego]]. Wprowadzał on piątą kurię wyborczą -– średniej własności, do której mieli należeć bogaci chłopi opłacający podatek gruntowy w wysokości ponad 50 koron, oraz proboszczowie wiejscy. Powiększał też liczbę mandatów (głównie w kuriach miast i wsi), a także wprowadzał zasadę reprezentacji narodów (polskiego i ukraińskiego). Jednak w marcu 1913 r. przeciw projektowi wystąpili polscy biskupi, co spowodowało dymisję Bobrzyńskiego. Po nim posadę namiestnika objął [[Witold Korytowski]], który wprowadził w 1914 r. reformę ordynacji wyborczej według prawie nie zmienionego projektu Bobrzyńskiego, tym razem bez protestu biskupów. Jednak z uwagi na wybuch [[I wojna światowa|I wojny światowej]] nie przeprowadzono według nowej ordynacji żadnych wyborów.
 
== Układ sił politycznych ==
Linia 56:
Działalność Sejmu Krajowego można podzielić na dwa pola: zasadnicze, dotyczące realizacji powierzonych Sejmowi kompetencji w zakresie spraw galicyjskich, oraz szersze, związane ze staraniami o poszerzenie galicyjskiej autonomii. Działania na tym drugim polu miały miejsce szczególnie w pierwszym okresie istnienia sejmu, do 1873 r. Sejm Krajowy podejmował wówczas szereg różnych czynności mających na celu powiększenie zakresu swojej samodzielności. W latach 1866–1867 rozważano nawet próbę nacisku na rząd w Wiedniu (poprzez nieobesłanie swymi przedstawicielami [[Rada Państwa (Austria)|Rady Państwa]], co mogłoby spowodować brak kworum na jej obradach i uniemożliwić reformę ustroju Austrii) w celu odstąpienia od planowanej reformy dualistycznej na rzecz szerszej, zmieniającej ustrój monarchii w federacyjny (przy czym Galicja z Bukowiną miały stanowić jedną z jej części). Ostatecznie delegaci Sejmu galicyjskiej wzięli udział w obradach Rady Państwa w 1867 r., jednak w kolejnych latach (1868–1873) Sejm Krajowy prowadził tzw. „kampanię rezolucyjną” mającą na celu powiększenie swobody Galicji w ramach monarchii. Dopiero wprowadzenie bezpośrednich wyborów do Rady Państwa w 1873 r. pozbawiło Sejm Krajowy narzędzia nacisku na władze centralne i zakończyło tę sprawę. W toku tych wydarzeń, choć rząd nie zrealizował najdalej idących postulatów Sejmu, czynił jednak stopniowe koncesje na rzecz języka polskiego i autonomii galicyjskiej (m.in. dzięki temu w 1869 r. zaniechano używania języka niemieckiego w galicyjskiej administracji).
 
Główna część działalności Sejmu skupiała się na sprawach krajowych w powierzonym Sejmowi zakresie autonomii. Możliwości Sejmu działania bezpośredniego były dość ograniczone z uwagi na fakt, że dysponował on niewielkimi funduszami. Wynikało to ze słabej sytuacji ekonomicznej Galicji, a na dodatek [[uwłaszczenie chłopów|reforma uwłaszczeniowa]] i wykup [[propinacja|propinacji]] pociągnęły za sobą bardzo wysokie koszty. Podatki były ściągane do kasy centralnej, a Sejm miał jedynie możliwość nakładania dodatków do nich na własne cele (na dodatek mocno ograniczoną).
 
W zakresie prawodawstwa najbardziej znaczący udział w dorobku Sejmu Krajowego stanowią akty dotyczące skarbowości. Sejm zajmował się wieloma zagadnieniami z tym związanymi, regulując m.in. podstawy gospodarki finansowej samorządu gminnego czy próbując pobudzić akcję kredytową poprzez tworzenie instytucji w tym celu. W 1877 r. wprowadził ustawę o [[lichwa|lichwie]], którą wkrótce przyjęto w całej [[Przedlitawia|Przedlitawii]]. Zajmował się też szerzej rozumianą gospodarką, wydając ustawy w zakresie przemysłu, rolnictwa czy budownictwa. Wyróżnić tutaj można wyjątkowe w Austro-Węgrzech prawo naftowe. Ponadto istotnym elementem działalności Sejmu w sprawach lokalnych było prawodawstwo dotyczące samorządów, ochrony zdrowia i oświaty (m.in. skutkiem działalności Sejmu było powołanie przez cesarza [[Rada Szkolna Krajowa|Rady Szkolnej Krajowej]]).
 
Na uwagę zasługują działania Sejmu na polu kultury i nauki. Mimo skromnych funduszy Sejm Krajowy wspierał finansowo różne instytucje kulturalne i naukowe (m.in. utworzony przez [[Stanisław Skarbek|Stanisława Skarbka]] polski teatr we Lwowie, [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich]], [[Towarzystwo Naukowe Krakowskie]] i jego następcę – [[Akademia Umiejętności|Akademię Umiejętności]], [[Muzeum Narodowe w Krakowie]]). Aktywnie też działał na rzecz opuszczenia przez austriackie wojsko [[Wawel]]u (m.in. finansując budowę nowych koszar w Krakowie).
Linia 65:
 
== Siedziba ==
Siedzibą Sejmu Krajowego była stolica Galicji -– [[Lwów]]. Początkowo obrady odbywały się w budynku [[Teatr Skarbkowski|Teatru Skarbkowskiego]], w jego sali redutowej. Nie była ona przystosowana do tego celu; ławy poselskie wstawiano tam tylko raz do roku, na sesje sejmowe. Także wystrój sali niekiedy budził kontrowersje uczestników obrad, postanowiono więc ostatecznie zbudować własny budynek na potrzeby sejmu. Nowy gmach zbudowano we Lwowie w latach 1877-18811877–1881 według projektu [[Juliusz Hochberger|Juliusza Hochbergera]], w stylu [[neorenesans]]owym i [[architektura neobarokowa|neobarokowym]]. W attyce nad fasadą umieszczono monumentalną, alegoryczną kompozycję rzeźbiarską ''Opiekuńczy duch Galicji'' T. Riegera, przedstawiającą stojącą postać kobiecą (symbol Galicji), a poniżej siedzących kobietę (po lewej, symbol Wisły) oraz mężczyznę (po prawej, symbol Dniestru). Poniżej umieszczono rzeźbiarskie alegorie Miłości, Sprawiedliwości, Prawdy i Wiary (od lewej ku prawej), a na parterze dwie grupy rzeźb o nazwach „Oświata” i „Praca”. Wnętrza sejmowe były bogato wyposażone, m.in. w westybulu znajdowały się rzeźby władców Polski i Rusi (Mieszka I, Kazimierza Wielkiego, Jarosława Mądrego i Włodzimierza Wielkiego); w gmachu umieszczono też dwa obrazy [[Jan Matejko|Jana Matejki]]: [[Unia lubelska (obraz Jana Matejki)|Unię Lubelską]] i [[Konstytucja 3 Maja 1791 roku|Konstytucję 3 Maja 1791 roku]]<ref>{{Cytuj|autor = Jacek Tokarski |tytuł = Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie |data = 2000 |isbn = 83-87654-11-6 |wolumin = I |miejsce = Warszawa |wydawca = burchard edition |s = 117-118117–118 |oclc = 830346124 }}</ref>.
 
W [[1919]] gmach Sejmu Krajowego stał się gmachem głównym [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|lwowskiego uniwersytetu]] (wówczas Uniwersytetu Jana Kazimierza) i pozostaje nim do dnia dzisiejszego (obecnie Uniwersytet Iwana Franki).
 
== Likwidacja Sejmu ==
Ostatnia sesja sejmowa miała miejsce w 1914 r. Kilka miesięcy po jej zakończeniu wybuchła [[I wojna światowa]], która spowodowała, że Sejm nie był już zwoływany (także z powodu prowadzenia działań wojennych na terenie Galicji). Działał jednak w pewnym zakresie Wydział Krajowy. Wraz z zakończeniem wojny nastąpił rozpad [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]], a Galicja stała się częścią Polski. Sejm stracił zatem rację bytu, a Wydział zastępowały nowe organy polskiej administracji.
 
Ostatecznego uporządkowania sytuacji dokonano na mocy ustawy polskiego [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejmu Ustawodawczego]] z 30 stycznia 1920 r. o zniesieniu Sejmu i Wydziału Krajowego b. Królestwa Galicji i Lodomerji z Wielkiem Księstwem Krakowskiem<ref>{{Dziennik Ustaw|1920|11|61}}.</ref>. Formalnie zniesiono Sejm Krajowy i Wydział Krajowy, a całe ich prawa i obowiązki oraz majątek znajdujący się pod ich zarządem przeniesiono na państwo polskie. Powołano również Tymczasowy Wydział Samorządowy, który miał przejąć obowiązki Wydziału Krajowego do momentu powołania jednolitej administracji samorządowej.
 
== Kadencje Sejmu Krajowego i marszałkowie krajowi ==
{| class="wikitable" width="100%" cellpadding=2 cellspacing=2 style="text-align:center"
! style="width:150px" | Kadencja
! style="width:150px" | Lata kadencji
! style="width:200px" | Marszałek Sejmu Krajowego
! style="width:150px" | Czas urzędowania
|-
| [[I kadencja Sejmu Krajowego Galicji|I kadencja]]
| 1861-1867
| rowspan=3| |[[Leon Ludwik Sapieha]]
| 11.04.1861 – 1867
|-
Linia 90:
| 1867-1869
|-
| rowspan=3 | [[III kadencja Sejmu Krajowego Galicji|III kadencja]]
| rowspan=3 | 1870-1876
| 1870-1875
|-
Linia 97:
| 03.1875–12.1875
|-
| [[Włodzimierz Dzieduszycki (1825-18991825–1899)|Włodzimierz Dzieduszycki]]
| 7.03.1876–1876
|-
| rowspan=2 | [[IV kadencja Sejmu Krajowego Galicji|IV kadencja]]
| rowspan=2 | 1877-1882
| [[Ludwik Wodzicki]]
| 1877–1880
|-
| rowspan=2| [[Mikołaj Zyblikiewicz]]
| 1880–1881
|-
| rowspan=2| [[V kadencja Sejmu Krajowego Galicji|V kadencja]]
| rowspan=2| 1882-1889
| 1882–1886
|-
| rowspan=2| [[Jan Dzierżysław Tarnowski|Jan Tarnowski]]
| rowspan=2|1886–1889 1886–1889
|-
| rowspan=2| [[VI kadencja Sejmu Krajowego Galicji|VI kadencja]]
| rowspan=2| 1889-1895
|-
| [[Eustachy Stanisław Sanguszko]]
Linia 124:
| 1895-1901
| [[Stanisław Marcin Badeni]]
| 1895-1901
|-
| rowspan=2 | [[VIII kadencja Sejmu Krajowego Galicji|VIII kadencja]]
| rowspan=2 | 1901-1907
| [[Andrzej Kazimierz Potocki]]
| 1901–1902
|-
| rowspan=2 | [[Stanisław Marcin Badeni]]
| 1902–1907
|-
Linia 142:
| [[Adam Gołuchowski]]
| 1913-1914
|-
|}
 
== Przypisy ==▼
{{Przypisy}}▼
 
== Bibliografia ==▼
* {{cytuj książkę| nazwisko = Grodziski| imię = Stanisław| autor link = Stanisław Grodziski| tytuł = Sejm Krajowy galicyjski 1861-1914| wydawca = Wydawnictwo Sejmowe| miejsce = Warszawa| rok = 1993| isbn = 83-7059-052-7|odn=tak}}▼
* {{cytuj książkę| nazwisko = Kosicka-Pajewska| imię = Aleksandra| tytuł = Zachowawcza myśl polityczna w Galicji w latach 1864-1914| wydawca = Wydawnictwo Naukowe UAM| miejsce = Poznań| rok = 2002| seria = Historia| id = 197| isbn = 82-232-1161-2|odn=tak}}▼
 
== Zobacz też ==
Linia 158 ⟶ 150:
* [[Lista sanockich posłów do Sejmu Krajowego Galicji]]
* [[Rada Państwa (Austria)]]
 
▲== Przypisy ==
▲{{Przypisy}}
 
▲== Bibliografia ==
▲* {{cytuj książkę| nazwisko = Grodziski| imię = Stanisław| autor link = Stanisław Grodziski| tytuł = Sejm Krajowy galicyjski 1861-1914| wydawca = Wydawnictwo Sejmowe| miejsce = Warszawa| rok = 1993| isbn = 83-7059-052-7|odn=tak}}
▲* {{cytuj książkę| nazwisko = Kosicka-Pajewska| imię = Aleksandra| tytuł = Zachowawcza myśl polityczna w Galicji w latach 1864-19141864–1914| wydawca = Wydawnictwo Naukowe UAM| miejsce = Poznań| rok = 2002| seria = Historia| id = 197| isbn = 82-232-1161-2|odn=tak}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/6196#structure Sejm Krajowy we Lwowie -– sprawozdania stenograficzne, protokoły, alegata, uchwały, regulaminy, wykazy członków]
* [https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/201639#structure Dziennik Ustaw i Rozporządzeń Krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim]
* [http://edukacja.sejm.gov.pl/historia-sejmu/marszalkowie-sejmu/rozbiory.html Marszałkowie Sejmu Krajowego]
Linia 166 ⟶ 165:
 
{{Kadencje Sejmu Krajowego Galicji}}
{{Ka}}
 
[[Kategoria:Sejm Krajowy Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim|! ]]
[[Kategoria:Polityka Galicji]]
[[Kategoria:Historia Lwowa]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Sejm_Krajowy_(Galicja)”